Ο σημαντικότερος πολιτικός της Μεταπολίτευσης δίνει αυτή τη συνέντευξη το 1977 και μαζί το στίγμα για όσα επρόκειτο να ακολουθήσουν. Στα λόγια του βρίσκεται το αληθινό ΠΑΣΟΚ, που τέσσερα χρόνια μετά την ίδρυσή του ήταν ήδη ένα κόμμα εξουσίας.
Πριν από 40 χρόνια, τον Οκτώβριο του 1981, το ΠΑΣΟΚ ερχόταν στην εξουσία με το σύνθημα της Αλλαγής. Ήταν η μεγαλύτερη στιγμή της σοσιαλδημοκρατίας στη χώρα και απαρχή μεγάλων μεταρρυθμίσεων, μια ριζική αλλαγή του πολιτικού σκηνικού. Τέσσερα χρόνια πριν, το καλοκαίρι του 1977 ο χαρισματικός ιδρυτής και πρόεδρός του έδινε μια μεγάλη συνέντευξη στο περιοδικό Γυναίκα και στην Όλγα Μπακομάρου, καθόλα προφητική αλλά και ενδεικτική των όσων θα ακολουθούσαν στο δρόμο για την εξουσία. Λίγους μήνες μετά, τον Νοέμβριο του 1977, θα αποσπούσε 25% και γινόταν αξιωματική αντιπολίτευση. Θα έπρεπε να περιμένει λίγο ακόμη, αλλά όλα έδειχναν ότι τίποτε δεν θα μπορούσε να ανακόψει τη νικηφόρα πορεία του. Από εκείνη τη συναρπαστική περίοδο και με την αφορμή των 40 χρόνων από τον εκλογικό θρίαμβο του 1981 μοιραζόμαστε μαζί σας ένα μικρό, αλλά πολύ ενδιαφέρον απόσπασμα. Ολόκληρη η συνέντευξη υπάρχει στο βιβλίο «Ωσεί Παρόντες» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός, μαζί με 25 άλλες συνεντεύξεις με κορυφαίες προσωπικότητες της νεοελληνικής πραγματικότητας. Αξίζει πραγματικά να το προμηθευτείτε.
Είστε ο μόνος Έλληνας πολιτικός που οι τίτλοι των εφημερίδων πολλές φορές, αλλά κυρίως οι απλοί άνθρωποι, αποκαλούν με το μικρό του όνομα. «Ανδρέας». Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;
Θυμάμαι ότι την πρώτη φορά που έγινε ήταν το 1965 σε μία περιοδεία με βουλευτές στη Μακεδονία. Σταματήσαμε σε κάτι χωριά και οι αγρότες άφησαν τη δουλειά τους και ήρθαν να μας χαιρετήσουν. Γύρισαν στους βουλευτές που ήταν της περιοχής και πήγαιναν συχνά εκεί και τους ήξεραν και τους μίλησαν με το «κύριε». Γύρισαν και σε μένα και μου είπαν «γεια σου, Ανδρέα». Πιστεύω πως έχω πράγματι μια ικανότητα άμεσης επαφής με τον μη προνομιούχο Έλληνα. Υπάρχει δηλαδή ένας συναισθηματικός δεσμός μεταξύ μας. Πώς και γιατί, δεν μπορώ να το ξέρω.
Είστε, κύριε πρόεδρε, ο περισσότερο βαλλόμενος Έλληνας πολιτικός. Ποια εξήγηση δίνετε σε αυτό;
Υπάρχει μία πολύ λογική εξήγηση. Ο ρόλος που έχω παίξει στην Ελλάδα είναι ένας ρόλος αποκάλυψης της αλήθειας. Το να γνωρίσει ο λαός τις πραγματικές δομές εξουσίας είναι η μισή μάχη, το δεύτερο είναι η κινητοποίηση του και εδώ στον τόπο μας το κατεστημένο ένα κράμα ξένων και τοπικών συμφερόντων, έχει μετέλθει όλα τα μέσα για να ανακόψει την πορεία του λαϊκού κινήματος προς την εξουσία. Είναι, λοιπόν, λογικό το σύστημα έναν πολιτικό σαν και μένα, που έχει αποστολή την αποκάλυψη της αλήθειας και την κινητοποίηση του λαού, να τον βλέπει σαν ένα γνήσια επικίνδυνο άνθρωπο τον οποίο πρέπει βεβαίως να εξοντώσει με όλα τα μέσα. Και τα μέσα τα οποία έχει μετέλθει για την εξόντωση μου είναι, βασικά, μέσα λάσπης και επίθεσης.
Θα έχετε υπόψη σας ασφαλώς ότι σας αποκαλούν «πράκτορα της CIA», «το τελευταίο χαρτί της Αμερικής στην Ελλάδα». Πώς αντιδράτε όταν ακούτε τα πράγματα αυτά;
Κοιτάξτε το να πει κανείς «δεν κλέβω», «δεν δέρνω», «δεν είμαι πράκτορας» δεν αξίζει να το πει. Οι πολιτικοί κρίνονται από το λαό με βάση τις πράξεις και την ιστορία τους. Το ερώτημα για μένα είναι από το 1964 που μπήκα στην πολιτική επίσημα και υπεύθυνα έως σήμερα, ποιος υπήρξε ο ρόλος μου. Ο ρόλος μου σε παγκόσμια και όχι μόνο σε ελληνική κλίμακα ήταν η συνεχής, επίμονη και συστηματική μάχη κατά της αποικιοκρατίας και του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Ήμουν ο πρώτος που μίλησα για το ΝΑΤΟ, ο πρώτος που τα έβαλε με Αμερικανό της πρεσβείας υψηλά ιστάμενο και διώχθηκε, τον Τζόυς, τότε με τις ραδιοφωνικές εκπομπές της Voice of America. Κάναμε αρκετή ζημιά στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό και έχουμε να κάνουμε και μεγαλύτερη ακόμα. Για αυτό ήθελα να συμπληρώσω ότι δεν επιθυμώ να πάρω θέση σε όλες τις επιθέσεις που μου γίνονται. Αφήνω τον λαό να κρίνει μόνος του.
Εκτός από τα «μέσα λάσπης» όπως τα χαρακτηρίσατε έχουν χρησιμοποιήσει και αλλά, μάλλον αστεία. Το ζιβάγκο σας λόγου χάρη έχει γίνει αντικείμενο μελέτης προβληματισμού και ειρωνείας. Τελικά εξέφραζε κάτι το ζιβάγκο σας;
Νομίζω, ναι. Ήταν ένα μήνυμα ότι δεν δεχόμαστε τις επιφανειακές δομές, ότι δεν είμαστε έτοιμοι να προσαρμοστούμε, ότι πραγματικά θέλουμε μία ριζική αλλαγή και αυτό έπρεπε να το δείξουμε ακόμη και στο ντύσιμο μας και στη ζωή μας. Επειδή όμως δεν θέλαμε να το κάνουμε και κλισέ αυτό το πράγμα και να αυτοδεσμευτούμε σε κάποια άλλη συνθήκη ζωής, εκ των υστέρων το φοράμε και δεν το φοράμε.
Πολλοί χαρακτηρίζουν εξτρεμιστικές ορισμένες δηλώσεις σας. Τι έχετε να πείτε πάνω σε αυτό;
Νομίζω ότι υπάρχει κάποια βάση σε αυτήν την κριτική, δηλαδή ότι τυχαίνει να χρησιμοποιώ μια γλώσσα πάρα πολύ ευθεία αλλά καμιά φορά και πάρα πολύ δυνατή που ίσως σοκάρει. Κι ότι πραγματικά μπορείς να πεις τα ίδια πράγματα χωρίς να χρησιμοποιήσεις φρασεολογία η οποία κάπως να κλονίζει, να δονεί το οικοδόμημα. Αλλά για τον πολύ κόσμο είναι η γλώσσα που καταλαβαίνουν. Στο Καλέντζι, όπου ήμουνα το Πάσχα, ήρθε ένας αγρότης και μου είπε: «Άκου να δεις, κάπως έχεις βάλει νερό στο κρασί σου τελευταία. Οι δηλώσεις σου δεν έχουν εκείνο το δυναμισμό που είχαν πριν. Εμείς θέλουμε να λες τα σύκα – σύκα».
Ο δυναμισμός αυτός νομίζετε ότι έχει παίξει κάποιον υπολογίσιμο ρόλο στην ανοδική πορεία του κόμματος σας;
Οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η πορεία της χώρας μας έχει απογοητεύσει τη μεγάλη μάζα του λαού μας. Οι ελπίδες του κόσμου έχουν γίνει στάχτη, είτε αναφερόμαστε στο εθνικό θέμα, στην πορεία της Κύπρου και του Αιγαίου, είτε στο περίφημο θέμα της ΕΟΚ είτε στην πορεία του εισοδήματος των εργαζομένων είτε στην κατάσταση του αγρότη που περνάει τρομερά δύσκολες μέρες και βρίσκεται πραγματικά σε απόγνωση. Κι έχει καταλήξει ο μη προνομιούχος Έλληνας σε ένα απλό συμπέρασμα: Ότι χρειάζεται κάποια εναλλακτική λύση. Κάποια αλλαγή. Αυτήν την αλλαγή δεν τη βλέπει στην αξιωματική αντιπολίτευση, τη βλέπει σε μας. Είμαστε ο άλλος δρόμος. Οραματίζομαι την αλλαγή.
Προβλέπετε να γίνεστε σύντομα και κυβερνών κόμμα;
Νομίζω, ότι βρισκόμαστε στην πορεία προς την εξουσία.
Λένε, όμως, ότι και να γίνετε εξουσία, δεν θα σας αφήσουν να κυβερνήσετε. Θα το έχετε ακούσει και εσείς αυτό.
Πολλές φορές. Αλλά νομίζω ότι αυτό θα συνέβαινε στο παρελθόν, όχι τώρα και πολύ λιγότερο αύριο, γιατί όπως λέγανε στον αγρότη ότι θα του πάρουνε το γαϊδούρι με την κοινωνικοποίηση, έτσι λέγανε και στις ένοπλες Δυνάμεις ότι δεν υπηρετούμε τα συμφέροντα του έθνους. Και εκείνο που έχει βγει από την πρόσφατη ιστορία είναι ότι είμαστε το κατεξοχήν εθνικό κόμμα με την έννοια όχι της εθνικοφροσύνης αλλά της προασπίσεως της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας.
Ακολουθήστε εδώ το Zeitgeist στο facebook για να στηρίξετε την ποιοτική δημοσιογραφία και να ενημερώνεστε πρώτοι για τα καινούρια θέματα.
