Γιατί άραγε υπάρχει τόσο στενή σχέση του ανθρώπου με τα κατοικίδια (σκύλους και γάτες); Ποιες είναι οι βαθύτερες ανάγκες που μας κάνουν να διευρύνουμε την οικογένειά μας και τι προσφέρουν στη ζωή μας οι τετράποδοι φίλοι μας;
Καταρχήν τα κατοικίδια έχουν μια έμφυτη ισορροπία που προκύπτει από τον άρρηκτο προγραμματισμό από τη φύση τους. Έτσι μας μεταδίδουν μια σταθερότητα και ψυχολογική αρμονία. Με τη συμπεριφορά τους μας κάνουν να συνειδητοποιούμε καλύτερα τη δική μας ανθρώπινη υπόσταση και να συνεργαστούμε καλύτερα με τη φύση κάτι που είναι τελείως απαραίτητο σήμερα. Με λίγες λέξεις, τα κατοικίδια μας δίνουν βάθος και μας θυμίζουν συνεχώς τι είναι σημαντικό στη ζωή.
Σε ένα λίγο πιο σκοτεινό επίπεδο, τα κατοικίδια μάς δίνουν τη δυνατότητα να παρακάμπτουμε κάποιους κανόνες και καθωσπρεπισμούς. Ο Φρόυντ έλεγε ότι τα ζώα αντιπροσωπεύουν βαθύτερα ένστικτα που φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε στην πραγματικότητα. Η ακατάπαυστη όρεξη τους, η ανεμπόδιστη σεξουαλικότητά τους, η εκδήλωση της οποιαδήποτε συμπεριφοράς τους μπορεί να γίνεται συχνά επέκταση της δικής μας χωρίς να το συνειδητοποιούμε, ερχόμενοι σε αντίθεση με την πολύ οργανωμένη, αποστειρωμένη ανθρώπινη πραγματικότητα.
Τα κατοικίδιά μας μάς αντικατοπτρίζουν. Επιλέγοντας κάποια από αυτά, αντί άλλα, χωρίς να το καταλαβαίνουμε επεμβαίνουμε στην βιωσιμότητα και εξάπλωση κάποιων ειδών που μας μοιάζουν περισσότερο. Πηγαίνοντας περίπατο μαζί τους δηλώνουμε κάτι από το δικό μας χαρακτήρα.
Ακόμη πιο σημαντικό είναι το κίνητρο του ελέγχου που νοιώθουμε «εκπολιτίζοντας» τα κατοικίδια. Η στοργή πάντα συνοδεύεται με έλεγχο. Τα ζώα υπακούν πιο εύκολα σε σχέση με άλλους ανθρώπους στις εντολές μας και αυτό μας κάνει να νοιώθουμε αποτελεσματικοί. Όταν επιλέγουμε κατοικίδιο, προτιμούμε υποσυνείδητα ζώα που χρειάζονται ηγεσία και όρια. Ο σκύλος για παράδειγμα είναι ζώο ιεραρχικό και η γάτα παρόλο που είναι πιο απρόβλεπτη μόλις «κυριευτεί» μας δείχνει την ευγνωμοσύνη. Τα κατοικίδια μπορούν επίσης να προσφέρουν κύρος.
Από τη φύση τους μας προσκαλούν διαρκώς σε παιχνίδι – είναι διαρκώς σε καλή διάθεση. Ξέρουν πώς να ζουν τη στιγμή και είναι τελείως αυθόρμητα. Με την «κωμικότητά» τους αντικατοπτρίζουν τις ανεκπλήρωτες ανάγκες μας.
Ακόμη, μας δίνουν τη δυνατότητα να εκφράσουμε τη στοργικότητά μας. Από τη φύση τους τα κατοικίδια ζώα είναι τελείως αθώα και χρειάζονται τη βοήθεια μας για να επιβιώσουν. Προσφέροντας στοργή, αισθανόμαστε χαρά και χρήσιμοι.
Τα κατοικίδια είναι οι τέλειοι σύντροφοι. Η συντροφικότητά τους είναι άνευ όρων και απόλυτη. Δεν μιλάνε (ή καλύτερα δεν μιλάμε τη γλώσσα τους) και ακούν απεριόριστα. Μας συνδέουν με τον κόσμο και μας κάνουν να αισθανόμαστε περισσότερο αποδεκτοί. Έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι με κατοικίδια φαίνονται πιο κοινωνικοί, ανοιχτοί, θελκτικοί και αξιόπιστοι.
Η αγάπη που προφέρουν τα κατοικίδια είναι πολύ κοντά στην ιδανική αγάπη: διαρκεί για πάντα και τουλάχιστον κάποιες πλευρές της δεν μπορούν να αναπαραχθούν από την ανθρώπινη αγάπη. Τα κατοικίδια είναι πάντα διαθέσιμα. Δεν κρίνουν. Η αγάπη τους είναι ακλόνητη, χωρίς ανταλλάγματα. Δεν ενέχει συναισθηματικό κίνδυνο.
Το σημαντικότερο όμως κίνητρο της σύνδεσή μας με τα κατοικίδια είναι ότι δημιουργεί ένα ασφαλές καταφύγιο από μόνη της. Τα ζώα είναι αυθεντικά, ειλικρινή, αβλαβή, πάντα χαρούμενα, αναζωογονητικά, καλοκάγαθα και μας κάνουν να επιστρέφουμε στην παιδική μας ηλικία. Τα κατοικίδια αντιπροσωπεύουν το παιδί μέσα μας. Τα ζώα μας συνδέουν και πάλι με τις βιολογικές μας ρίζες. Δεν μοιάζουν μόνο με μωρά, αλλά και δεν μεγαλώνουν ποτέ (σε αντίθεση με τα δικά μας παιδιά) δίνοντάς μας μια αίσθηση σταθερότητας και παρηγοριάς. Σταματώντας το χρόνο, μας δίνουν το συναίσθημα ότι μπορούν να μας κάνουν για πάντα νέους. Δεν είναι τυχαίο που τα παιδιά έχουν ένα ισχυρό δέσιμο με τα κατοικίδια. Παιδιά και ζώα μοιράζονται την ίδια αθωότητα. Τα κατοικίδια είναι ένας αποδεκτός τρόπος να συνεχίσουμε να ζούμε σαν παιδιά για όλη μας τη ζωή. Ανατρέφοντας τα κατοικίδια που αντιπροσωπεύουν αυτό που ήμασταν κάποτε, ξαναζούμε την παιδική μας ηλικία.
Τα κατοικίδια, τέλος, θεραπεύουν. Έρευνες φανερώνουν ότι η παρουσία ενός φιλικού ζώου, και η αλληλεπίδραση μαζί του επηρεάζει σημαντικά τη φυσιoλογία (πίεση του αίματος) και την ψυχολογία (άγχος) που είναι και τα δυο παράγοντες του στρες.
*Απόσπασμα από: Dr. Constantinos Pantidos, Living Brands, How Biology and Neuroscience Shape Consumer Behaviour and Brand Desirability, Lid Publishing, London 2018
Διαβάστε επίσης
Οι 4 τρόποι με τους οποίους τα κατοικίδια κάνουν καλό στην υγεία μας
Διάσημοι συγγραφείς και ζωγράφοι που λάτρευαν τις γάτες
Τα 5 πιο περίεργα πράγματα που κάνουν οι σκύλοι (και γιατί τα κάνουν)