Είναι συνυφασμένη με τη ζωή της Εκκλησίας, έχει κανόνες, εξαιρέσεις, βαθύτερο νόημα και κάνει καλό στην ψυχή και στο σώμα. Το Zeitgeist βλέπει το θέμα σφαιρικά.
Η νηστεία είναι Ευαγγελική εντολή. Αναφέρεται σε αρκετές περικοπές, ενώ ο ίδιος ο Χριστός έδωσε το παράδειγμα νηστεύοντας συστηματικά, επί σαράντα ημέρες στην έρημο. Μέσα στους αιώνες η Εκκλησία έχει θεσπίσει τους κανόνες, η τήρηση των οποίων δεν εξασφαλίζουν τη σωτηρία του πιστού, ωστόσο δημιουργούν ένα περιβάλλον στο οποίο ο άνθρωπος μπορεί να προσεγγίσει καλύτερα τον Θεό. Η νηστεία, βέβαια, δεν είναι μονάχα η αποφυγή ζωικών τροφών που μεταφέρουν ζωώδη ένστικτα στους ανθρώπους και τους γεμίζουν τοξίνες, όπως άλλωστε και η ιατρική αποφαίνεται σχετικά (για τα κόκκινα κρέατα λ.χ. ή για τα λιπαρά τυριά). Νηστεία σημαίνει στέρηση, σημαίνει θυσία για χάρη του Κυρίου, που θυσιάστηκε, σημαίνει επίσης αποφυγή λόγων, πράξεων, και κακών λογισμών, σημαίνει προσήλωση στο πνευματικό κομμάτι του ανθρώπου, άσκηση και εσωτερική στροφή. Με το πνεύμα αυτό, η τήρηση της νηστείας μόνο στο διατροφικό επίπεδο αποτελεί φαρισαϊσμό, που ο Χριστός πάμπολλες φορές καταδίκασε.
Γιατί ωφελεί την υγεία
Όσον αφορά την υγεία, τα οφέλη της νηστείας στον οργανισμό είναι ορατά ακόμη και αν κάποιος νηστεύει μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα. Η αποχή από το κρέας και από τα γαλακτοκομικά συμβάλλει στην αποτοξίνωση του οργανισμού, στη μείωση της χοληστερίνης, στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού, στη σταθεροποίηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα. Έρευνες της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης έχουν δείξει το αυτονόητο, ότι δηλαδή αποφεύγοντας κορεσμένα λίπη (βούτυρα, γαλακτοκομικά, αλλαντικά) στη διατροφή μειώνεις τη χοληστερόλη, και κατ’ επέκταση και τους κινδύνους καρδιαγγειακών νοσημάτων. Την ίδια στιγμή, επειδή αναγκαστικά ο άνθρωπος τρέφεται στα λαχανικά και στα φρούτα, η αύξηση πρόσληψης φυτικών ινών βελτιώνει τη λειτουργία του πεπτικού και το ήπαρ ξεκουράζεται, βρίσκοντας ευκαιρία να αποβάλλει πιο γρήγορα τις τοξίνες και το λίπος που έχει εναποτεθεί σε αυτό. Ως αποτέλεσμα της μεγαλύτερης κατανάλωσης φυτικών τροφών, ο γλυκαιμικός δείκτης μειώνεται και σταθεροποιούνται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, κάτι σωτήριο για τον οργανισμό όπως έχουμε τονίσει και σε άλλο θέμα. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι που ταλαιπωρούνται από ακμή και λιπαρότητα διαπιστώνουν ότι χάρη στη νηστεία το δέρμα τους φαίνεται πιο στιλπνό και καθαρό. Τέλος, πολλές εργαστηριακές έρευνες έχουν δείξει ότι ο περιορισμός των θερμίδων έτσι κι αλλιώς προστατεύει από την κυτταρική γήρανση.
Οδηγός νηστείας
Μολονότι η νηστεία δεν είναι δίαιτα, έχει τέτοια χαρακτηριστικά και παρότι δεν πρέπει να ταυτίζεται μονάχα με το γράμμα του εκκλησιαστικό νόμου, έχει κάποιους κανόνες. Ιδού οι τροφές που απαγορεύονται λοιπόν: Κρέας, γάλα και γαλακτοκομικά κάθε είδους (βουτύρου ή μαργαρινών που περιέχουν γάλα), ελαιόλαδο και σπορέλαια που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φαγητών, ψάρια, κρασί και κάθε είδους οινοπνευματώδη. Ωστόσο, επιτρέπονται (ή «καταλύονται» όπως είναι η εκκλησιαστική έκφραση) τα θαλασσινά (χταπόδι, γαρίδες, καλαμάρια, αστακοί, καραβίδες) λόγω του ότι δεν περιέχουν αίμα, οι ελιές, τα αυγά των ψαριών μαζί με τα παράγωγά τους (λ.χ. ταραμοσαλάτα) και φυσικά επιτρέπονται όλα τα φρούτα και τα λαχανικά.