Πλούσια η συγκομιδή ενός περιφερειακού φεστιβάλ πολιτισμού που αναδεικνύει τα Χανιά σε πολιτιστικό πόλο. Ο απολογισμός της διετίας παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, μέσα σε κλίμα ικανοποίησης και αισιοδοξίας.
Το Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά», στα Χανιά της Κρήτης, συμπλήρωσε δύο χρόνια λειτουργίας και αποτελεί ήδη ένα επιτυχημένο παράδειγμα περιφερειακού πολιτιστικού θεσμού. Επικεντρωμένο στις σύγχρονες καλλιτεχνικές πρακτικές, το Φεστιβάλ εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 2021 από τον Δήμο Χανίων, σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και με τη συνεργασία μεγάλων τοπικών Φορέων. Μουσική, θέατρο, εικαστικά, χορός, φωτογραφία, κινηματογράφος, λογοτεχνία και νέα μέσα, κυριαρχούν στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ, με τις δράσεις να απλώνονται σε όλο το εύρος της πόλης των Χανίων και πάντα με τη συνοδεία παράλληλων εκπαιδευτικών και άλλων υποστηρικτικών δράσεων.
Ο Δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης, ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Πρόεδρος της Κ.Ε.Π.ΠΕ.ΔΗ.Χ.-Κ.Α.Μ., Γιάννης Γιαννακάκης, η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, Μυρτώ Λάβδα και ο Ειδικός Σύμβουλος του Περιφερειάρχη Κρήτης, Δημήτρης Μιχελογιάννης, παρουσίασαν την Τρίτη 14 Φεβρουαρίου στο Μέγαρο Μουσικής, το Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά» και όσα έχει ήδη πετύχει στα δύο χρόνια της λειτουργίας του.
Στη διετή λειτουργία του, το Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά» έχει συνεργαστεί με συνολικά 337 καλλιτέχνες και συντελεστές από την Κρήτη και όλη την Ελλάδα, παρουσιάζοντας 30 πρωτότυπα έργα (15 το 2021 και 15 το 2022), όλα με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Είναι χαρακτηριστικό το ανοιχτό κάλεσμα για κατάθεση προτάσεων συγκέντρωσε πάνω από 200 αιτήσεις κάθε χρονιά. Οι δράσεις φιλοξενήθηκαν σε περισσότερα από 50 σημεία των Χανίων, ενώ κάποιες από αυτές ταξίδεψαν και σε 3 περιοχές εκτός Νομού και 2 σημεία εκτός Κρήτης.
Η απήχηση του φεστιβάλ στο κοινό είναι επίσης ενδεικτική της επιτυχίας του. Το 2021 τις παραγωγές επισκέφτηκαν πάνω από 6.000 άτομα, ενώ το 2022 οι επισκέπτες ήταν πάνω από 7.000, από τα Χανιά, την Κρήτη, αλλά και όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Συνολικά οι επισκέπτες αγγίζουν σχεδόν τους 12.000, ενώ πάνω από 1.300 άτομα συμμετείχαν ενεργά στις παράλληλες δράσεις. Έτσι, το κοινό του φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά» εκτιμάται σε πάνω από 13.300 άτομα (υπάρχουν παραγωγές χωρίς μετρήσιμο αριθμό θεατών), γεγονός που αποτελεί τεράστια επιτυχία για έναν νεοσύστατο περιφερειακό θεσμό και φανερώνει το ενδιαφέρον των πολιτών για την καλλιτεχνική δημιουργία και την επαφή με την Τέχνη.
Με τα Χανιά στο επίκεντρο
Με τα «Ανοιχτά Πανιά», πολίτες και επισκέπτες γνωρίζουν τα Χανιά μέσα από το πρίσμα της Τέχνης. Δεν είναι τυχαία η επιλογή της μεγάλης διάρκειας του φεστιβάλ (περίπου 6 μήνες, από το καλοκαίρι έως και τις αρχές του χειμώνα), καθώς δίνεται η ευκαιρία όχι μόνο στους επισκέπτες (που κυρίως καταφθάνουν το καλοκαίρι), αλλά κυρίως στην τοπική κοινωνία, να βιώσει ουσιαστικά την Τέχνη στην πόλη και να βρει πολλές αφορμές να αλληλοεπιδράσει με όσα συμβαίνουν στο πλαίσιο των εκδηλώσεων. Έτσι, τα Χανιά αποκτούν περίοπτη θέση στον χάρτη της πολιτιστικής παραγωγής και δραστηριότητας.
Το Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά» οργανώνεται πάνω σε 5 βασικούς άξονες:
Ο πρώτος από αυτούς, αφορά στην πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία, κάτι που σημαίνει πως το πρόγραμμα περιλαμβάνει πρωτότυπα καλλιτεχνικά έργα, από όλες τις μορφές Τέχνης, που δημιουργούνται αποκλειστικά για το Φεστιβάλ «Ανοιχτά Πανιά». Όλες οι παραγωγές αφορούν τη σύγχρονη Τέχνη και πολλές φορές αποτελούν και διατομεακές καλλιτεχνικές συνέργειες.
Δεύτερος άξονας είναι η ίδια η πόλη των Χανίων, που αποτελεί αναφορά και αφετηρία για την καλλιτεχνική δημιουργία. Οι δημιουργοί καλούνται να κάνουν τη δική τους επιτόπια καλλιτεχνική έρευνα στα Χανιά, να ζυμωθούν με την πόλη και να εμπνευστούν από τη ζωή, την παράδοση και την ιστορία της. Οι παραγωγές παρουσιάζονται πάντα για πρώτη φορά στα Χανιά, κάποιες από αυτές έχουν ταξιδέψει εντός και εκτός Κρήτης, ενώ επιδίωξη του Φεστιβάλ είναι οι περιοδείες των πρωτότυπων έργων να αναπτυχθούν στις μελλοντικές διοργανώσεις.
Τρίτος άξονας είναι η εμπλοκή με τις τοπικές κοινότητες, οι οποίες όχι μόνο αποτελούν κλειδί για την καλλιτεχνική έρευνα, αλλά απολαμβάνουν και μία σειρά από παράλληλες δράσεις όπως εργαστήρια, ξεναγήσεις και ανοιχτές συζητήσεις.
Τέταρτος άξονας είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα, που στοχεύουν στην εκπαίδευση του κοινού και την επαφή του με τη σύγχρονη Τέχνη. Όλες τα καλλιτεχνικά έργα συνοδεύονται απαραιτήτως από εκπαιδευτικά εργαστήρια και άλλες παράλληλες δράσεις όπως ξεναγήσεις και ανοιχτές συζητήσεις που απευθύνονται σε ποικίλες ομάδες πολιτών και διαφορετικές ηλικίες.
Πέμπτος άξονας είναι η αναζωογόνηση των χώρων, με διάχυση των δράσεων σε πολλούς τόπους της πόλης, οι οποίοι και επανασυστήνονται στο κοινό μέσω της Τέχνης. Με αφορμή τα «Ανοιχτά Πανιά», ενεργοποιήθηκαν πολλές κρυμμένες γωνιές των Χανίων, που πήραν νέα πνοή μέσω των πρωτότυπων πολιτιστικών δράσεων. Ενδεικτικά, οι δράσεις αυτές απλώθηκαν από το Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης ως την Συναγωγή Ετζ Χαγίμ, από τον Προμαχώνα Σαν Σαλβατόρε μέχρι τον Άγιο Ρόκκο στη Σπλάντζια, από τη συνοικία της Νέας Χώρας και των Ταμπακαριών ως τους Τάφους των Βενιζέλων, τη Λίμνη της Αγυιάς, το Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Φρούριο Κουλές της Αρχαίας Απτέρας, την Πύλη Sabbionara κ.ά.
«Ανοιχτά Πανιά» και το 2023
Φέτος, τα «Ανοιχτά Πανιά» εδραιώνουν την παρουσία τους, μετά από δύο επιτυχημένες διοργανώσεις το 2021 και 2022, με απόλυτα θετικό απολογισμό. Σκοπός είναι το Φεστιβάλ να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια και να αποτελέσει σημείο αναφοράς στον πανελλήνιο πολιτιστικό χάρτη. Στο τέλος της εκδήλωσης ανακοινώθηκε το άνοιγμα της περιόδου υποβολής καλλιτεχνικών προτάσεων που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Ανοιχτά Πανιά 2023.
Η πρόσκληση απευθύνεται σε ανεξάρτητους καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές ομάδες, που δραστηριοποιούνται σε ποικίλα πεδία Τεχνών και επιθυμούν να σχεδιάσουν νέες, πρωτότυπες δημιουργίες που συνδέονται με τα Χανιά και την Κρήτη και θα παρουσιαστούν στα Χανιά, από τον Ιούλιο έως και τον Δεκέμβριο 2023. Καθώς η διάδραση με την κοινωνία και διαφορετικές κοινωνικές ομάδες αποτελεί βασικό ζητούμενο του Φεστιβάλ, οι δράσεις που θα προταθούν πρέπει απαραιτήτως να ενσωματώνουν και το σχεδιασμό παράλληλων δράσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Η περίοδος υποβολής καλλιτεχνικών προτάσεων θα ξεκινήσει στις 15 Φεβρουαρίου 2023. Οι προτάσεις θα κατατίθενται ηλεκτρονικά, μέσω αυτού του συνδέσμου, έως και τις 24 Μαρτίου 2023, στις 20:00.