Η αγάπη και η απιστία είναι κορυφαίες στιγμές στην πορεία της ζωής. Ποιας αγάπης, όμως, και ποιας απιστίας;
Η αισθησιακή αγάπη είναι αυτή που πηγάζει από την ίδια την πράξη του έρωτα, την έκρηξη των αισθήσεων που ικανοποιεί την ερωτική απόλαυση. Ξεκινάει από την ευχάριστη οπτική εικόνα του άλλου. Από την αφή του δέρματος. Την οσμή του σώματος. Την αίσθηση που προκαλούν τα μαλλιά. Τα χείλια. Το χρώμα των ματιών και γενικά όλα τα σωματικά χαρακτηριστικά. Προκαλείται από αυτό το ευχάριστο πανηγύρι των αισθήσεων. Και ανατροφοδοτείται.
Η δεύτερη μορφή της αγάπης είναι η μαγική. Αυτή είναι το είδος της αγάπης που αναβιώνει την παιδική μας εξάρτηση από τους γονείς μας. Την αναμφισβήτητη μαγική και μυστηριώδη ασφάλεια που μας ενέπνεε η παρουσία και η αγάπη τους κοντά μας. Αυτή μας πείθει ότι κάποιο πρόσωπο ενδιαφέρεται και μας φροντίζει. Μας λατρεύει. Κι αυτή η ασφάλεια και η λατρεία κυριαρχούν πάνω στα γεγονότα της ζωής μας. Η μαγική αγάπη, βέβαια, δοκιμάζεται καθημερινά, καθώς έρχεται αντιμέτωπη με την πραγματικότητα. Κι αυτή είναι η στιγμή της αλήθειας. Όταν μέσα από τις μάχες των πραγματικών γεγονότων της ζωής, ο άνθρωπος που μας έχει εμπνεύσει τη μαγική αγάπη αποδεικνύεται άξιος της «μέγιστης» αποστολής του. Αυτής που η δική μας ψυχοτοποθέτηση τον προορίζει: άξιο να μας κατακτήσει! Η αγάπη μας γι’ αυτόν τότε δυναμώνει και επιθυμούμε να διατηρηθεί αιώνια. Είναι οι ευτυχείς (ελάχιστες) συμπτώσεις που το ερωτικό μας αντικείμενο καταξιώνεται της αποστολής του. Υπεράνθρωποι, όμως, δεν υπάρχουν…
Υπάρχουν, όμως, και δύο άλλες μορφές ερωτικής αγάπης. Είναι μορφές ενός πιο ώριμου (εγκεφαλικού) έρωτα. Ας τις ονοματίσουμε: η υπεύθυνη αγάπη και η δημιουργική αγάπη.
Η πρώτη χαρακτηρίζει το δεσμό που έχει πλησιάσει ένα επίπεδο υψηλής διαπροσωπικής εμπιστοσύνης και αυτοδύναμης ύπαρξης. Υπάρχει και ανατροφοδοτείται επειδή καλύπτει τις ανάγκες επιβίωσης και των δύο. Κοινωνικές και ερωτικές. Ο ένας υπολογίζει και σέβεται τον άλλον όσο και τον εαυτό του.
Η δημιουργική αγάπη είναι αυτή που δέχεται να θυσιάσει το παρόν και να μεταφέρει την πιθανή χαρά στο μέλλον. Είναι δικαίωση μιας αποστολής. Προσπαθεί να εξασφαλίσει την επιβίωση των παιδιών. Τη συντήρηση της οικογένειας. Κι όχι συνθήκες προσωπικής απόλαυσης. Δημιουργεί γερές βάσεις για τη ζωή που έρχεται. Πολύς αγώνας και λίγη χαρά. Σε αυτούς τους ανθρώπους η παντοδύναμη λέξη «δικαιώματα» έχει μικρότερη σημασία από την έννοια «υποχρεώσεις» και την προσφορά στα παιδιά. Τελικά, είναι το είδος της αγάπης στην οποία οι σύζυγοι προσφέρουν στα παιδιά τη στοργή τους και μαθαίνουν να ανέχονται ο ένας τον άλλον.
Οι 4 δρόμοι της απιστίας
Όλες οι κοινωνίες προτρέπουν τους συζύγους να έχουν συζυγική πίστη. Ωστόσο, η έντονη επιθυμία του ανθρώπου για ερωτική χαρά δεν μπορεί να παραγνωριστεί. Και ενώ όλες οι κοινωνίες έχουν ορίσει κανόνες συζυγικού βίου, με απώτερο στόχο να οριοθετήσουν τις γονικές υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του παιδιού, αλλά και να κωδικοποιήσουν τα καθήκοντα των γονέων, οι κοινωνίες δεν αποδεικνύονται ιδιαίτερα αυστηρές στην πολυγαμία ή τη συζυγική απιστία. Στις παλιές κοινωνίες, των Εσκιμώων π.χ., ο άντρας μπορούσε να κρατήσει ως δεύτερη σύζυγο τη χήρα του αδερφού του. Αυτό εξασφάλιζε στην κοινωνία των Εσκιμώων, που παρουσίαζε λειψανδρία, καλύτερες προϋποθέσεις για την επιβίωση της χήρας και των παιδιών της. Το ίδιο ακριβώς συνήθιζαν να εφαρμόζουν και άλλες στρατιωτικές κοινωνίες στις οποίες η «ετήσια παραγωγή στρατιωτών» έπρεπε να διατηρείται υψηλή. Εκεί η μάνα ήταν το βιολογικό ισοδύναμο της «στρατιωτικής μηχανής».
Σχεδόν όλα τα κοινωνικά σχήματα αφορίζουν τις εξωσυζυγικές σχέσεις. Ενώ είναι πολύ ανεκτικότερα στις προγαμιαίες σεξουαλικές επαφές. Φαίνεται ότι περίπου το 90% των μέσης ηλικίας Ελλήνων θεωρούν την προγαμιαία σεξουαλική πράξη αποδεκτή. Ενώ μόνο το 30% από αυτούς θα χαρακτήριζε με την ίδια λέξη μια εξωσυζυγική σχέση.
Υπάρχουν 4 μορφές συζυγικής απιστίας: η πρώτη είναι αυτή που ικανοποιεί την ερωτική απόλαυση. Αυτό το πανηγύρι των αισθήσεων. Η δεύτερη είναι αυτή που εστιάζεται στον επιτυχή ψυχική δεσμό (καθαρά ψυχική απιστία). Και στις δύο περιπτώσεις η (ή ο) σύζυγος αγνοεί τα πάντα. Ενώ η τρίτη και η τέταρτη μορφή της συζυγικής απιστίας είναι εκείνες που προκύπτουν από την αναζήτηση ερωτικής ηδονής ή ψυχικής επικοινωνίας, αλλά λειτουργούν κάτω από τη σιωπηρή συγκατάβαση της / του συζύγου, που γνωρίζει τα πάντα.
Η πρώτη μορφή είναι η συχνότερη για τους άντρες. Και στις μέρες μας πια, και για τις γυναίκες. Σε διαφορετική όμως έκταση. Το φύλο επηρεάζει ακόμη την κοινωνική ανοχή. Η συντηρητική κοινωνία θεωρεί παράδοση το να ανέχεται τις κρυφές εξωσυζυγικές σχέσεις των αντρών. Με μοναδική προϋπόθεση οι δραστηριότητες αυτές να παραμένουν όσο είναι δυνατόν έξω από το γάμο. Ουσιαστικά, δεν ενδιαφέρεται να λύσει το πρόβλημα. Αρκεί αυτό να μην οδηγήσει στην έκρηξη και τη διάλυση της εστίας.
Σημειωτέον, η διάρκεια του γάμου επηρεάζει την αντιμετώπιση της απιστίας κατά ένα διαφορετικό τρόπο. Έχει διαπιστωθεί ότι αν η απιστία τους ενός γίνει γνωστή στον άλλο μετά την πρώτη δεκαετία της έγγαμης ζωής, τότε οι αντιδράσεις είναι χλιαρές και υποτονικές. Φαίνεται ότι υπάρχει η ανοχή στις εξωσυζυγικές σχέσεις του συντρόφου μετά από κάποια χρόνια έγγαμου βίου.
