Η αληθινή ιστορία για το πώς επινοήθηκε το VAR, με ποια αφορμή και από ποιους, αλλά και για το ποιοι δεν ήθελαν με τίποτα την εφαρμογή του.
Ο Ολλανδός διαιτητής Μάικ Φαν ντερ Ρόεστ καθόταν μπροστά στην τηλεόραση στο σπίτι του στην ολλανδική πόλη Άλκμααρ στις 27 Ιουνίου 2010 και εξοργίστηκε σε μεγάλο βαθμό που έσπασε ένα ποτήρι στο πάτωμα. Παρακολουθούσε τον αγώνα του Παγκοσμίου Κυπέλλου μεταξύ της Γερμανίας και της Αγγλίας στη Νότιο Αφρική, ένα παιχνίδι που θυμόμαστε περισσότερο για το «γκολ – φάντασμα» του Άγγλου μέσου Φρανκ Λάμπαρντ, που δεν μέτρησε, παρότι η μπάλα είχε περάσει μισό μέτρο τη νοητή γραμμή του τέρματος των Γερμανών. Η Αγγλία αποκλείστηκε. Ο Χόρχε Λαριόντα, ο Ουρουγουανός διαιτητής, συνέχισε το παιχνίδι. Στέρησε στην Αγγλία το γκολ που θα της έφερνε την ισοφάριση στο ματς και η Γερμανία κέρδισε με 4-1. Τότε γεννήθηκε στο μυαλό του Μάικ Φαν ντερ Ρόεστ η ιδέα. Να φτιάξουμε ηλεκτρονική γραμμή τέρματος, που να μας δείχνει αν η μπάλα πέρασε ή όχι τη γραμμή. Ο Ολλανδός ρέφερι σκέφτηκε τελείως συναδελφικά προς τον Λαριόντα. Θα μπορούσε να είναι ο ίδιος στην θέση του. Για αυτό έπρεπε να κάνει κάτι, να βοηθήσει τους διαιτητής. Κάτι ηλεκτρονικό. Η αδικία για το ακυρωθέν γκολ του Λάμπαρντ και τα επακόλουθά με το ατελείωτο βρίσιμο του αγγλικού Τύπου στον Λαριόντα έθεσαν τον Φαν ντερ Ρόεστ, κύριο μέλος ένωσης των διαιτητών στην Ολλανδική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (KNVB), σε μια αποστολή βοήθειας μέσω βίντεο.
Κι αφού ο Ολλανδός ρέφερι έκανε αυτή την θαυματουργή επινόηση με τη γραμμή του τέρματος (Goal Line Τechnology), μετά του ήρθε κι άλλη έμπνευση. Γιατί, σου λέει, να μην φτιάξουμε με την τεχνολογία, το Videο Assistant Referee; Και γεννήθηκε το VAR. Θα βοηθούσε στην αποκατάσταση κάθε αδικίας που θα διέφευγε από το ανθρώπινο μάτι. Το οφσάιντ πάνω απ΄ όλα, για το οποίο τόση φασαρία γίνεται.
«Υπήρξε μια μεγάλη συζήτηση μετά το 2010 και η FIFA ήταν μάλλον απρόθυμη να βάλει τεχνολογία στο ποδόσφαιρο, αλλά το επιχείρημα με το γκολ του Λάμπαρντ μας πήγε πιο μακριά», λέει. «Σκεφτήκαμε ότι αυτό θα μπορούσε να είναι το πρώτο βήμα για να φέρουμε την τεχνολογία στο ποδόσφαιρο, να βοηθήσουμε τον διαιτητή». Κι ο Φαν ντερ Ρόεστ συνέχισε: «Μια ερώτηση που έλαβα ήταν, “Γιατί το ξεκίνησαν οι Ολλανδοί;” Και λέω, γιατί όχι». Προφανώς κάποιοι άλλοι θα ήθελαν αυτοί να είχε επινοήσει το VAR και την Goal Line Technology. Πάντως, οι Γερμανοί είχαν τις αντιρρήσεις τους, όσο αφορά στο VAR, γιατί το χειρίζονται άνθρωποι και επίσης μπορεί να γίνει λάθος, είτε με τις γραμμές του οφσάιντ, είτε με τον καταλογισμό ενός πέναλτι. Και δεν είχαν και άδικο. Ειδικά στην Ελλάδα, οι γραμμές του VAR δεν είναι καν παράλληλες. Και ο VARistas δεν καλεί πάντα τον διαιτητή να δει τις επίμαχες φάσεις.
Το καινούργιο εργαλείο του ποδοσφαίρου, που επινόησε ο Μάικ Φαν ντερ Ρόεστ βρήκε αντίθετους τον τότε πρόεδρο της FIFA, Ελβετό Σεπ Μπλάτερ, όσο και τον τότε ομόλογό του της UEFA, Μισέλ Πλατινί. Δεν ήθελαν καν να ακούσουν, διηγείται ο Ολλανδός ρέφερι. Πιθανώς θα ήθελαν να επιβάλουν πράγματα στο ποδόσφαιρο, για να υπενθυμίσουν την δύναμή τους στον καθορισμό καταστάσεων. Και τους δυο τους απέβαλε το ποδόσφαιρο.
Η πτώση του Μπλάτερ το καλοκαίρι του 2015 έδωσε μεγάλη ώθηση στην εκστρατεία του Φαν ντερ Ρόεστ. Ο αντικαταστάτης του Μπλάτερ, ο Τζιάνι Ινφαντίνο, ήταν υπέρμαχος της τεχνολογίας.
Η συνέχεια είναι γνωστή, το VAR δεν είναι αλάνθαστο, γιατί το χειρίζεται ανθρώπινο χέρι. Έτσι, η τεχνολογία έκανε και πάλι το θαύμα της, Δημιούργησε το «ημιατόματο οφ σάιντ», όπου η μπάλα έχει τσιπάκι μέσα και αποφαίνεται άμεσα αν υπήρχε ή όχι οφσάιντ. Κι αυτό καλό είναι. Η τεχνολογία, ωστόσο, δεν έχει, ακόμα, επινοήσει εκείνο το αλάνθαστο σύστημα του καταλογισμού πέναλτι. Το άφησε στον άνθρωπο. Κι όσο υπάρχουν άνθρωποι, θα γίνονται και λάθη. Μπορεί επιτηδευμένα, μπορεί και όχι. Άνθρωποι είναι κι αυτοί που κρίνουν τα επιτηδευμένα ή όχι λάθη των διαιτητών…
