Πατρίδα της χαλαρότητας και των αιωνόβιων μας παρασύρει στις πιο ανατρεπτικές διακοπές της ζωής μας και μας κάνει να ανυπομονούμε μέχρι την επόμενη φορά που θα την επισκεφτούμε.
Τόπος με άγρια τοπία, κρυστάλλινα νερά, απόκρημνα βράχια και πυκνή βλάστηση, η Ικαρία είναι ένα μακροβούτι στην ανεμελιά και την αθωότητα. Όμως, η Ικαρία δεν ξεχωρίζει μόνο για τις ομορφιές της. Είναι διάσημη σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης για τα πανηγύρια της αλλά και για το ρεκόρ μακροζωίας των ντόπιων, που έχει τραβήξει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας. Αναζητώντας το μυστικό των αιωνόβιων Ικαριωτών, οι ερευνητές εστιάζουν στη διατροφή, τη μεσημεριανή σιέστα, αλλά και στις σπάνιες ιδιότητες του ικαριώτικου χώματος. Ωστόσο, κανείς δεν γνωρίζει με απόλυτη βεβαιότητα ποιοι είναι οι παράγοντες που ανεβάζουν το προσδόκιμο ζωής κατά δέκα χρόνια σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Ίσως ένας από τους πολλούς παράγοντες μακροζωίας να είναι και το παροιμιώδες χιούμορ των Ικαριωτών, αλλά και η ραθυμία με την οποία αντιμετωπίζουν τη ζωή. Εστιάζουν μόνο σε πράγματα σημαντικά και ουσιώδη, ενώ αδιαφορούν για όλα αυτά που αγχώνουν όλους τους υπόλοιπους. Αυτή η στάση ζωής δεν είναι τυχαία. Σφυρηλατήθηκε με κόπους και βάσανα από τα ιστορικά γεγονότα και τις συγκυρίες. Οι Ικαριώτες ατσαλώθηκαν, έμαθαν να αντέχουν και να παλεύουν μόνοι τους όχι τόσο ατομικά αλλά συλλογικά, κάτι που σπάνια βλέπουμε ακόμα και σε μικρές κοινωνίες. Ενωμένοι, αντιμετωπίζουν τις χαρές και τις λύπες, τα εύκολα και τα δύσκολα πάντα με χιούμορ και καρτερία, μακριά από το αντιπαραγωγικό και τοξικό άγχος.
Το αίσθημα της ομοψυχίας και της συλλογικότητας, διαγράφεται ξεκάθαρα και στα τοπικά πανηγύρια, όπου όλοι μαζί προετοιμάζουν τις γιορτές και κατόπιν χορεύουν αγκαλιασμένοι μέχρι το πρωί. Οι γιορτές παίρνουν μορφή μυσταγωγίας και κοινωνοί γίνονται όλοι οι επισκέπτες του νησιού, εκστασιασμένοι, μεθυσμένοι από αυτό που ζούμε.
Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι όλα ρόδινα. Τα τελευταία χρόνια, η τεράστια φήμη που έχει αποκτήσει η Ικαρία έχει προσελκύσει και τουρίστες με διαστρεβλωμένη εικόνα για την πραγματικότητα του νησιού. Θαμπωμένοι από μια επίπλαστη ιδέα, που ελάχιστα ανταποκρίνεται στη φιλοσοφία της Ικαρίας, οδηγούνται σε ακρότητες πρωτόγνωρες για τα δεδομένα του τόπου. Παρ’ όλα αυτά, οι ντόπιοι αφήνουν τα γεγονότα να εξελίσσονται, γιατί αυτή είναι η ιδιοσυγκρασία τους. Διακατέχονται από τη βεβαιότητα ότι οι συνθήκες θα ωριμάσουν και μαζί τους θα ωριμάσουν και οι επιπόλαιοι επισκέπτες…
Επιλέγοντας την Ικαρία για τις διακοπές μας, βρίσκουμε το σημείο μηδέν, τον τόπο όπου κάνουμε restart και φορτίζουμε τις μπαταρίες μας μέχρι την επόμενη φορά που θα ξαναπάμε.
Για μπάνιο σε υπέροχα νερά
Η πιο διάσημη και πιο εξωτική παραλία του νησιού έχει πάρει από τους ντόπιους το όνομα Σεϋχέλλες (κεντρική φωτογραφία). Βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού, που σημαίνει ότι είναι σχετικά προστατευμένη από τους ανέμους. Την προσεγγίζουμε από ένα δύσβατο μονοπάτι, όμως αξίζει τον κόπο. Εκθαμβωτικά, γαλαζοπράσινα νερά, λευκό ψιλό βότσαλο και γρανιτένιοι βράχοι συνθέτουν ένα εντυπωσιακό σκηνικό για τις βουτιές σας.
Στη Μεσακτή -επίσης διάσημη παραλία (φωτογραφία επάνω- βρίσκουμε beach bar, ξαπλώστρες και γήπεδο beach volley. Μεγάλη σε μήκος, στρωμένη με ψιλή χρυσή άμμο, κρυστάλλινα καθαρά νερά και φυσική σκιά από μεγάλα αλμυρίκια.
Το Λιβάδι θεωρείται από τις καλύτερες παραλίες του νησιού, με χρυσή άμμο σε όλο το μήκος της, ιδανική για παιδιά. Αρκετά πολυσύχναστη γιατί ενδείκνυται για θαλάσσια σπορ. Βρίσκουμε όλα τα κομφόρ όπως ομπρέλες, ξαπλώστρες και σνακ-μπαρ, ενώ πίσω από την παραλία εκτείνονται πολλά καταλύματα και εστιατόρια. Αν θέλουμε μπάνιο σε μεγάλη, χρυσή αμμουδιά ο Κάμπος είναι οργανωμένος με beach bar, ομπρέλες και ξαπλώστρες. Πάμε εύκολα με αυτοκίνητο ή με το τοπικό λεωφορείο. Άλλη μια δημοφιλή παραλία, ο Αρμενιστής, είναι στο βόρειο τμήμα του νησιού, με χρυσή άμμο και διαυγή γαλαζοπράσινα νερά. Υπάρχουν λίγες ομπρέλες για σκιά και στον οικισμό βρίσκουμε ότι τραβάει η όρεξή μας. Εύκολη πρόσβαση με αυτοκίνητο ή με λεωφορείο μέσω του ασφαλτοστρωμένου δρόμου.
Η παραλία του Νας (επάνω), έχει χοντρή άμμο και μικρά βότσαλα. Θέλει προσοχή, γιατί το νερό εδώ, βαθαίνει απότομα. Είναι από τις πιο όμορφες παραλίες του νησιού, όμως όταν φυσάει έστω και λίγο, τα νερά γίνονται εξαιρετικά επικίνδυνα και απαγορεύεται το κολύμπι.
Για ιαματικά μπανάκια πάμε στα Θέρμα. Ο οικισμός είναι στον Άγιο Κήρυκο, σε έναν απάνεμο όρμο και η ακτή συνδυάζει άμμο και ψιλό χαλίκι. Αν πεινάσουμε υπάρχουν εστιατόρια και καφετέριες.
Ο Φάρος είναι από τις μεγαλύτερες παραλίες της Ικαρίας με άμμο και ψιλό βοτσαλάκι και λίγα βράχια σε ορισμένα σημεία του βυθού. Τα γαλαζοπράσινα νερά βαθαίνουν σταδιακά, γι’ αυτό και είναι αγαπημένη των παιδιών. Είναι οργανωμένη, με όλα τα καλά και κατά μήκος της ακτής, τα αρμυρίκια μας χαρίζουν τον ίσκιο τους. Εδώ μπορούμε να παίξουμε beach volley, να κάνουμε κανό, windsurf και snorkeling.
Για τα πανηγύρια της
Το νησί που άλλοτε ήταν αποκλεισμένο για πολιτικούς λόγους γίνεται πόλος έλξης για τις εκστατικές γιορτές του. Τα πανηγύρια του δεν μοιάζουν με τα άλλα. Γι’ αυτό όσοι δεν είμαστε ήδη μυημένοι, πρέπει να αφήσουμε στην άκρη όλα όσα νομίζουμε ότι ξέρουμε και να προετοιμαστούμε να γίνουμε κοινωνοί μιας μοναδικής εμπειρίας. Εδώ, χορεύοντας αγκαλιασμένοι με φίλους και ξένους σε εκστατικό ρυθμό, βρίσκουμε το νόημα της ζωής που είναι κρυμμένο στα κατάβαθα της ψυχής μας.
Η ιστορία των ικαριώτικων πανηγυριών δεν μια εφεύρεση για την προσέλκυση των τουριστικών ορδών, αν και έγιναν περισσότερο γνωστά μετά την δεκαετία του ’90 με την ευρύτερη ανάπτυξη του τουρισμού. Η διαδρομή τους ξεκινά τη δεκαετία του ‘50 και του ‘60 όταν οι ντόπιοι, αποκλεισμένοι από την κρατική χρηματοδότηση ως τιμωρία για τα αριστερά τους φρονήματα, άρχισαν να οργανώνουν τοπικές γιορτές για να βελτιώσουν τις υποδομές του νησιού τους. Οι δυσκολίες και ο αποκλεισμός που αντιμετώπισαν, ενστάλαξαν στην ιδιοσυγκρασία τους ένα ισχυρό αίσθημα ομοψυχίας και συλλογικότητας που παραμένει αναλλοίωτο μέχρι και σήμερα.
Αυτό φαίνεται και στις προετοιμασίες που γίνονται πριν από κάθε πανηγύρι, όπου συμμετέχουν αφιλοκερδώς όλοι οι κάτοικοι για να εξασφαλιστεί ότι τα έσοδα θα είναι μεγαλύτερα από τα έξοδα. Έτσι, το φαγητό και το κρασί, δεν προσφέρονται δωρεάν, αλλά πωλούνται για να συγκεντρωθούν χρήματα τα οποία στη συνέχεια διοχετεύονται στις ανάγκες του τόπου, όπως γινόταν πάντα. Δρόμοι, πλατείες, φράγματα και άλλα έργα που διευκολύνουν την καθημερινότητα των κατοίκων και των επισκεπτών, έχουν χρηματοδοτηθεί από τα πανηγύρια που γίνονται κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου.
Τα πανηγύρια δεν σταματούν ποτέ στην Ικαρία, ενώ σε μεγάλες γιορτές συμβαίνει να υπάρχουν ακόμη και 7 ή 8 πανηγύρια ταυτόχρονα σε διαφορετικά χωριά ωστόσο, η περίοδος με τη μεγαλύτερη συμμετοχή είναι η καλοκαιρινή. Ο ζεστός καιρός είναι ο καλύτερος σύμμαχος και ευνοεί την ξεκούραση όσων συμμετέχουν σε πεζούλια, αυτοκίνητα, sleeping bags κ.λπ. για να συνεχίσουν ανανεωμένοι το γλέντι λίγο αργότερα ή και την επόμενη μέρα το πρωί, μέχρι να τελειώσει η γιορτή.
Τα πιο γνωστά -θα λέγαμε must- πανηγύρια είναι: 14 Μάϊου (Άγιος Ισίδωρος) και 24 Ιουνίου (Άγιος Ιωάννης Κλείδωνας) στις Ράχες, 15 Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου) στη Λαγκάδα, 17 Σεπτεμβρίου (Γενέσιο της Θεοτόκου) στο Μονοκάμπι, και στις 20 Σεπτεμβρίου (Άγιος Ευστάθιος) στην Αρέθουσα. Στις γιορτές της Ικαρίας προσφέρεται «ρασκό», δηλαδή ντόπιο ημιάγριο κατσίκι ελευθέρας βοσκής που πήρε το όνομά του από την ικαριώτικη λέξη ορεσκό που σημαίνει ορεσίβιο και είναι πολύ αγαπημένο πιάτο. Στα τραπέζια μπαίνουν και ένα σωρό άλλα εδέσματα. Ο τόπος έχει πλούσια γαστρονομική παράδοση, αλλά και ιδιαίτερα κρασιά, οίνοι ΠΓΕ Ικαρία (Τοπικός Οίνος Ικαρίας) οι οποίοι παράγονται από ποικιλίες σταφυλιών που καλλιεργούνται στο νησί, και συγκεκριμένα από το Φωκιανό και το Μπεγλέρι.
