Κριτική για το έργο που παίζεται αυτήν την περίοδο και αποτελεί μία από τις παραστάσεις της χρονιάς, με τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη να κερδίζει το στοίχημα σε έναν διαφορετικό ρόλο από ό,τι τον είχαμε συνηθίσει.
Γραμμένο το 1949, «Ο Θάνατος του Εμποράκου» θεωρείται το κορυφαίο έργο του Άρθουρ Μίλερ. Τόσο αυτός (λόγω και του θυελλώδους έρωτά του με τη Μέριλιν Μονρόε που κατέληξε σε γάμο και μετά σε έναν καταστροφικό χωρισμό) όσο και το έργο του (περίπου 30 θεατρικά) απασχόλησαν έντονα την κοινωνική ζωή των ΗΠΑ, λόγω του ότι αμφισβητούσε έντονα το Αμερικανικό Όνειρο αλλά ακτινογραφούσε μια κοινωνία στην οποία η επιτυχία ήταν μονόδρομος. Στον «Εμποράκο» το ανθρώπινο δράμα, οι οικογενειακές δυσλειτουργίες, η ψυχοπαθολογία της επιτυχίας και τα αδιέξοδα του καπιταλισμού διασταυρώνονται και δημιουργούν ένα έργο αναφοράς του μοντέρνου θεάτρου. Ένα έργο που κινείται σε πολλά επίπεδα, από την ψυχανάλυση ως την πολιτική και από το μάρκετινγκ μέχρι τις σχέσεις. Πραγματεύεται τη ζωή του Γουίλι Λόμαν, ενός πλασιέ, που ζει μπερδεμένος ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν, εγκλωβισμένος και ανίκανος να αποδράσει από τις τωρινές δυσκολίες -μέχρι το απονενοημένο διάβημα του τέλους. Το δυσβάσταχτο κυνήγι της επιτυχίας, σύμφωνα με τα πρότυπα που επιτάσσει η άκρως καπιταλιστική κοινωνία, τον οδηγεί παραληρηματικά στην διάλυση ολόκληρης της ζωής του, η οποία όμως δεν ήταν δομημένη και στα πιο στέρεα θεμέλια…
Διαχρονικά το έργο αποτελεί πάντοτε πρόκληση τόσο σκηνοθετική όσο και υποκριτική, ειδικά για τον πρωταγωνιστικό ρόλο του δραματικού ήρωα. Όταν αυτόν τον αναλαμβάνει ένας ηθοποιός που έχει δοκιμαστεί με μεγάλη επιτυχία σε κωμικούς ρόλους, όπως είναι ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης, τότε η πρόκληση αυξάνεται, διότι μιλάμε για έναν από τους πιο δραματικούς αντρικούς ρόλους του 20ου αιώνα. Μπροστά σε αυτό το δύσκολο έργο, ο Κυριακίδης τα πηγαίνει περίφημα. Με την καθοδήγηση του Γιώργου Νανούρη, που διανύει την πιο ώριμη σκηνοθετική περίοδο της ζωής του, ο Γουίλι Λόμαν αποδίδεται ως μια αλλοτριωμένη φιγούρα που ισορροπεί ανάμεσα στο πρόσωπο και στο προσωπείο. Σαν καλός πωλητής έμαθε πρώτα να πουλάει τον εαυτό του, αλλά πλέον η αξία της ζωής του βρίσκεται στη διατίμηση, διότι ξέχασε ότι όλα δεν είναι προς πώληση. Το χρέος του δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά και ηθικό, παρότι όμως αποδείχθηκε ασυνεπής, παραμένει συμπαθής: Οι άνθρωποι αναπτύσσονται μέσα σε συστήματα και όταν αυτό προάγει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, δεν θα αργήσει η ώρα που θα είσαι εσύ το έντομο στον ανεμιστήρα, η στυμμένη και πεταμένη λεμονόκουπα.
Το στοίχημα κερδίζεται από την πρώτη στιγμή, καθώς ο πολυτάλαντος Γιώργος Νανούρης προσεγγίζει το έργο με τον δέοντα σεβασμό. Χωρίς ναρκισσισμό και αλαζονεία στέκεται στην ουσία του και κοιτάζει διεισδυτικά τους ήρωές του, με κατανόηση και αγάπη. Έτσι, πετυχαίνει να δημιουργήσει συγκινητική ατμόσφαιρα, που περιβάλλεται από έναν γρήγορο ρυθμό και μια δράση που ξεδιπλώνεται αριστοτεχνικά, σε δύο πράξεις. Σύμμαχός του, το πραγματικά εύστοχη διανομή, με χαρακτήρες που μοιάζουν να είναι βγαλμένοι από το μυαλό του Μίλερ. Η Έφη Μουρίκη ως σύζυγος του ήρωα, ξεχωρίζει για την τεχνική της και τις διαχρονικές αναφορές μητρότητας που έδωσε στον ρόλο. Η ερωμένη του, Κατερίνα Μάντζιου, σκιαγράφησε την αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι με αβίαστη φυσικότητα. Τα παιδιά του, Ρένος Ρώτας (Χάπυ) και Κωνσταντίνος Γώγουλος (Μπιφ) κινήθηκαν με άνεση στο πλαίσιο του ρόλου του καλού γιου ο πρώτος και του άσωτου υιού (ή του επαναστάτη με αιτία) ο δεύτερος. Ο καρατερίστας Γιάννης Βαρβαρέσος, ως στυγνός και αδίστακτος καπιταλιστής, δίνει ρεσιτάλ κυνικότητας, ενώ τον καλύτερό τους εαυτό δίνουν τόσο ο Δημήτρης Γεροδήμος, ως ο πραγματικά καλός και αλληλέγγυος γείτονας (προφανή αναφορά στις κομμουνιστικές αντιλήψεις του Μίλερ), όσο και ο Θεοδόσης Τανής, ως προλετάριος παρατηρητής – σερβιτόρος – της κατάπτωσης των εκπροσώπων της μικροαστικής – μεσοαστικής τάξης.
Τα σκηνικά της παράστασης υπογράφει ο καταξιωμένος Γιώργος Γαβαλάς και τα κοστούμια η Ντένη Βαχλιώτη, ενώ ο σκηνοθέτης επιμελείται και τη μουσική και τους φωτισμούς, πλάθοντας έναν κόσμο που έχει τη δική του αισθητική σφραγίδα.
Αναμφίβολα μία από τις παραστάσεις της χρονιάς που αξίζει να παρακολουθήστε και μια αξιοσημείωτη θεατρική στιγμή στην καριέρα του Κυριακίδη, η οποία ενδεχομένως να αποδειχθεί και η μεγαλύτερη ως τώρα -οξύμωρο ίσως γεγονός για έναν κωμικό, όχι όμως ασυνήθιστο.
Η ταυτότητα της παράστασης
«Ο Θάνατος του Εμποράκου», του Άρθουρ Μίλερ
Απόδοση – Σκηνοθεσία – Φωτισμοί – Μουσική Επιμέλεια: Γιώργος Νανούρης
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς
Κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη: Γιώργος Νανούρης
Φωτογραφίες: Κατερίνα Τσατσάνη
Παίζουν: Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Έφη Μουρίκη, Κωνσταντίνος Γώγουλος, Ρένος Ρώτας, Δημήτρης Γεροδήμος, Κατερίνα Μάντζιου, Γιάννης Βαρβαρέσος, Θεοδόσης Τανής
Παραστάσεις: Τετάρτη 19:30, Πέμπτη 20:00, Παρασκευή 21:00, Σάββατο 18:00 και 21:00, Κυριακή 19:30
Θέατρο ΖΙΝΑ, Λεωφόρος Αλεξάνδρας 74
Κλείστε τα εισιτήριά σας ΕΔΩ
