Είναι κάτι σαν ιεροτελεστία. Σχεδόν κάθε καλοκαίρι εδώ και πολλά χρόνια, βγαίνει σε επανέκδοση με νέες ψηφιακές κόπιες μια ταινία του δεσμώτη της αγωνίας. Φέτος ήταν «Η Ταβέρνα της Τζαμάικα»…
Αλλά και άλλες ταινίες που προβάλλονται σε παλιές, φθαρμένες, ασπρόμαυρες κόπιες. Που ουδόλως όμως ενοχλούν κανέναν. Σε κάποιο θερινό σινεμά, κάπου κοντά μας, φωλιάζει η αγωνία και ο τρόμος. Το ίδιο ενδιαφέρον με τις ταινίες του παρουσιάζει η προσωπικότητα του σκηνοθέτη.
Ας ξεκινήσουμε από αυτό: Πριν οι σεκάνς του καταστούν συνώνυμο του σασπένς είχε αντιληφθεί ότι οι εφιάλτες μπορούσαν να είναι ολοζώντανοι και ότι ο μόνος τρόπος για να απαλλαγεί ήταν να κάνει ταινίες για αυτούς. Η κάμερά του μιμείται το ανθρώπινο βλέμμα. Δεν αποτυπώνει την ωμή βία αλλά τον υπόγειο τρόμο. Οριακές ψυχολογικές καταστάσεις, μυστηριώδεις συμπτώσεις, εφιάλτες και στο κάδρο οι σκοτεινές βουλές των ανθρώπων. Στο Psycho, το Notorious ή το Birds, θαρρείς ότι είσαι παρόν. Ειδικά το Ψυχώ άλλαξε την ιστορία του κινηματογράφου, όχι μόνο για τεχνικούς ή αισθητικούς λόγους. Καθώς, έπιασε απροετοίμαστο όχι μόνο το παγκόσμιο κοινό, το οποίο βίωνε ένα πρωτόγνωρο σοκ στη σκοτεινή αίθουσα, αλλά και τους ίδιους τους κινηματογραφιστές οι οποίοι έβλεπαν το σινεμά να αλλάζει μπροστά στα μάτια τους. Μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή, ο κινηματογράφος υπηρετούσε ως βασικό στόχο τη ψυχαγωγία των θεατών. Ήταν το μέρος όπου, όπως έχει τονίσει ο κριτικός του Variety, Όουεν Γκλάιμπερμαν, ο κόσμος ερχόταν για να διασκεδάσει, να συγκινηθεί και να φοβηθεί, αλλά γνωρίζοντας ενδόμυχα πως στο τέλος όλα θα πάνε καλά, όπως επιβάλλει η χολιγουντιανή αφηγηματική επιταγή. Το «Ψυχώ» διασκέδασε αυτήν την άτυπη συμφωνία σινεμά-κοινού, ανατρέποντας όχι μόνο τις προσδοκίες αλλά και την αίσθηση της ασφάλειας που διακατείχε τους τελευταίους.
Η suis generis persona του, οδήγησε στο να γραφτούν για αυτόν περισσότερα βιβλία από οποιονδήποτε άλλο σκηνοθέτη. Παράξενος άνθρωπος, ιδιότροπος, με εμμονές και φοβίες. Καθοριστικό ήταν το ότι στην ηλικία των 5, ο πατέρας του για να τον τιμωρήσει, ζήτησε από έναν αστυνομικό να τον κλείσει για λίγες ώρες σε ένα κελί. Έτσι μαθαίνει τον τρόμο. Παχύσαρκος μια ζωή, γνωρίζει το bullying. Με τη σύζυγό του κάνει σεξ μόνο μια φορά για να γεννηθεί η κόρη τους -θεωρούσε το σεξ βρώμικο. Ήθελε τις πρωταγωνίστριές του ξανθές, επειδή όπως έλεγε «αποτελούν τα καλύτερα θύματα. Είναι το άσπιλο χιόνι στο οποίο φαίνονται καλύτερα τα αιματοβαμμένα χνάρια του δολοφόνου». Από την Grace Kelly μέχρι την Tippi Hedren όλες έχουν να διηγηθούν κάτι για το πως τις βασάνιζε ή τους υπονόμευσε την καριέρα. Προτάθηκε 5 φορές για Όσκαρ χωρίς να το λάβει και όταν το 1968 η Ακαδημία τον τίμησε τελικώς για την προσφορά του έβγαλε τον πιο σύντομο λόγο στην ιστορία του θεσμού. «Thank you. Indeed!», είπε και έφυγε, σε μια cameo εμφάνιση, περίπου σαν αυτές που έκανε σε 39 από τις 56 ταινίες του.
Οι φωτογραφίες είναι από λεύκωμα «Αlfred Hitchcock: The complete films» του Εd. Paul Dunkan (εκδ. Taschen), που περιλαμβάνει το σύνολο της φιλμογραφίας του σκηνοθέτη από την εποχή ακόμη του βωβού κινηματογράφου, το 1925 μέχρι την τελευταία του ταινία το 1978. Πέθανε το 1980, είχε γεννηθεί το 1899.
