Πολλά έχουν γραφτεί για το πώς η πανδημία επηρέασε τις σεξουαλικές σχέσεις των ανθρώπων, αρκετά από αυτά ανυπόστατα. Με βάση ερευνητικά δεδομένα ούτε το σεξ αυξήθηκε ούτε αύξηση γεννήσεων είχαμε ούτε οι σχέσεις έγιναν καλύτερες.
Στην περίοδο του εγκλεισμού και της καραντίνας διενεργήθηκε από το Ινστιτούτο Ψυχικής & Σεξουαλικής Υγείας μια διαδικτυακή έρευνα, για τη συμπεριφορά και την ποιότητα των σχέσεων ζευγαριών στον ένα χρόνο του εγκλεισμού. Σας παραθέτω τα εξής δεδομένα που προέκυψαν.Τα σταθερά, έγγαμα ζευγάρια, αραίωσαν τις σεξουαλικές τους επαφές 40% με 45% σε σχέση με τη συχνότητα που είχαν προ της περιόδου της καραντίνας. Οι άνδρες κυρίως κινήθηκαν προς το διαδικτυακό σεξ αναζητώντας σεξουαλικές γνωριμίες ή αυτοϊκανοποιώντας τις σεξουαλικές τους ορμές (πορνό) στο 65%. Ενώ, τα ζευγάρια που διατήρησαν μια συχνότητα σεξουαλικών επαφών περίπου στο 20%, παρουσιάστηκε στον ανδρικό πληθυσμό- στυτική δυσλειτουργία της τάξεως 15-20% λόγω του αυξημένου άγχους και της απαιτητικής σεξουαλικής συνεύρεσης είτε ως συζυγικό καθήκον ή κατόπιν απαίτησης του συντρόφου τους.
Αντίστοιχα στις γυναίκες καταγράφηκε μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας κατά 30% με 40% για σεξουαλική συνεύρεση. Η παραμονή στο σπίτι προκάλεσε αύξηση της τριβής και των εντάσεων των συζυγικών σχέσεων και σταδιακή απομάκρυνση της επικοινωνίας σε ένα ποσοστό που άγγιξε περίπου το 60% ενώ, ένα στα πέντε ζευγάρια απομακρύνθηκαν από το συζυγικό τους κρεβάτι και κοιμήθηκαν χώρια. Χαρακτηριστικό στοιχείο που καταγράφηκε στο ερωτηματολόγιο μας στη διαδικτυακή έρευνα είναι το αίσθημα της μοναξιάς που οι άνθρωποι βίωσαν μέσα στην περίοδο του εγκλεισμού, ενώ θα περίμενε κανείς να δει ακριβώς το αντίθετο ζώντας μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον!
Στην πρώτη περίοδο της καραντίνας της περσινής άνοιξης καταγράφηκε στο 10% των σταθερών συντροφικών ζευγαριών αύξηση της σεξουαλικής ζωής κατά 30% που όμως, φάνηκε να εξανεμίζεται στην τελευταία περίοδο της καραντίνας, που η ψυχική κόπωση, η συναισθηματική φόρτιση και η συγκρουσιακή συμπεριφορά έδειξε την αποσύνδεση της συναισθηματικής επικοινωνίας των ζευγαριών. Η υπόθεση της πρώτης περιόδου της καραντίνας, ότι θα φέρει αύξηση των γεννήσεων τον Δεκέμβριο του 2020 δεν επαληθεύτηκε με τις γεννήσεις να δείχνουν σημαντική πτώση 30% – 35% βάση των τελευταίων στοιχείων του Φεβρουαρίου 2021. Σχέσεις οι οποίες δεν συμβίωναν ή δεν είχαν συναισθηματικό δέσιμο και είχαν αναπτύξει το στάδιο της γνωριμίας και των πρώτων σεξουαλικών επαφών χάθηκαν στην επόμενη περίοδο του εγκλεισμού με το 30% να διακόπτονται και στο μεγαλύτερο ποσοστό να διακόπτεται η σεξουαλική ζωή, δεδομένου του φόβου της μόλυνσης και της δυσκολίας συνεύρεσης στην περίοδο της καραντίνας.
Συμπερασματικά, ο εγκλεισμός της κοινωνίας διανύοντας έναν χρόνο κάτω από την πανδημία του κορωνοϊού κατέγραψε ότι η διαπροσωπική συντροφική ζωή κουράστηκε σημαντικά απομονώθηκε προσωπικά, άλλαξαν οι συνήθειες των ανθρώπων με τη συνεχή παραμονή στο σπίτι, σε ένα λαό που η εξωστρέφεια και η δραστηριότητα έξω από το σπίτι ήταν χαρακτηριστική σε υψηλά ποσοστά τα προηγούμενα χρόνια, φέρνοντας έτσι μια αναγκαστική συμβίωση και με τα παιδιά μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον προκαλώντας σημαντική δυσφορία στην συμβίωση αυτή, αραίωση και απομυθοποίηση (βαρεμάρα – θυμός) των σεξουαλικών επαφών και φυσικά αποκλεισμό εξωσυζυγικών δραστηριοτήτων και άλλων συμπεριφορών που λειτουργούσαν ως «αποφορτιστές» της ζωής του γάμου.
Περιμένοντας την επόμενη μέρα της πανδημίας αναμένεται μια εκτόνωση και κοινωνική δραστηριοποίηση που η ζωή μας το διεκδικεί και το χρειάζεται χωρίς όμως οι εκτιμήσεις μας να εστιάζονται σε υπερβολικές συμπεριφορικές αντιδράσεις προς τη χαρά και τη φιληδονία της έντονης σεξουαλικής απόλαυσης. Σε σχέση με τις προηγούμενες ανθρώπινες κρίσεις (λ.χ. πολέμους) που η ζωή και ο θάνατος ταυτίζονταν με την ανάγκη της επιβίωσης που η απελευθέρωση στην κοινωνίας μας προκάλεσε κοινωνικές εκδηλώσεις χαράς και ενθουσιασμού της ζωής, η σημερινή πραγματικότητα της πανδημίας που ζούμε δεν έχει τα χαρακτηριστικά εκείνης της εποχής που ο άνθρωπος διαμέσου της σεξουαλικότητας και των γεννήσεων άφηνε το γονιδιακό του αποτύπωμα.
Έτσι λοιπόν οι εκτιμήσεις μας για την επόμενη μέρα της πανδημίας είναι ότι η «ελευθερία» της κοινωνίας από τον κορωνοϊό δεν αναμένεται να έχει οξυκόρυφες εκδηλώσεις κοινωνικών αντιδράσεων αλλά κυματοειδή χαρακτήρα προσαρμογής του χρόνου προς την κανονικότητα που θα ολοκληρωθεί πιθανά κατά τη διάρκεια του 2022.
*Ο Θάνος Ε. Ασκητής είναι Καθηγητής Ψυχιατρικής & Διευθυντής του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας.