Οι κίνδυνοι των χειμερινών σπορ, οι πιο συχνοί τραυματισμοί και πώς μπορούμε να τους αποφύγουμε και να τους προλάβουμε.
Τα χειμερινά αθλήματα, τα οποία συνδυάζονται με άθληση στο χιόνι και σε ακραίες καιρικές συνθήκες, αποτελούν συχνή δραστηριότητα για αθλητικούς και κυρίως ψυχαγωγικούς σκοπούς. Ένας μεγάλος αριθμός τραυματισμών, όμως, πολλοί από τους οποίους μάλιστα θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί, σχετίζεται με τα αθλήματα αυτά.
Οι κυριότεροι τραυματισμοί που σχετίζονται με τα χειμερινά αθλήματα
Οι κακώσεις αυτές μπορεί είναι σχετικά απλές, όπως τα διαστρέμματα της ποδοκνημικής άρθρωσης, οι μυϊκές θλάσεις και οι απλές συνδεσμικές κακώσεις ή και σοβαρές όπως συνδεσμικές κακώσεις του γόνατος, όπως η ρήξη του πρόσθιου χιαστού, τα κατάγματα των κάτω άκρων ή τις σπονδυλικής στήλης και οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις.
Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις
Οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις είναι συχνοί τραυματισμοί στα χειμερινά σπορ. Κάθε χρόνο στις ΗΠΑ καταγράφονται 23.500 τέτοιοι τραυματισμοί οι οποίοι αποδίδονται στα αθλήματα αυτά. Το ένα τρίτο μάλιστα από αυτούς αφορά παιδιά! Τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν από πτώσεις κατά τη διάρκεια χιονοδρομιών ή της άθλησης με χιονοσανίδα (snowboard) και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή εγκεφαλική βλάβη ή και να έχουν ακόμη και θανατηφόρα κατάληξη. Ευτυχώς οι τραυματισμοί αυτοί δεν είναι συχνοί αλλά πάντοτε πρέπει να ζητείται άμεσα ιατρική βοήθεια εφόσον υπάρχει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα μετά από μια πτώση:
- Θόλωση της όρασης.
- Ζάλη.
- Σύγχυση.
- Έμετος ή τάση για έμετο.
- Οίδημα στην περιοχή της κεφαλής.
Κακώσεις Γόνατος
Τα γόνατα απορροφούν τους κραδασμούς κατά τις δραστηριότητες όπως η βάδιση και το τρέξιμο και οπωσδήποτε δέχονται μεγαλύτερες φορτίσεις κατά τη διάρκεια του σκι ή του πατινάζ στον πάγο. Οι κακώσεις στο γόνατο αποτελούν έτσι τους πιο συχνούς τραυματισμούς που οφείλονται στα χειμερινά αθλήματα. Οι κακώσεις αυτές μπορούν να αφορούν:
- Κακώσεις συνδέσμων όπως ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος και οι πλάγιοι σύνδεσμοι.
- Κακώσεις του έσω και έξω μηνίσκου.
- Κατάγματα και εξαρθρήματα της επιγονατίδας,
- Κατάγματα του κάτω άκρου του μηριαίου οστού και του άνω άκρου της κνήμης.
Διαστρέμματα και Κατάγματα
Οι κακώσεις της ποδοκνημικής άρθρωσης είναι πολύ συχνές σε όλα τα αθλήματα και οπωσδήποτε και στα χειμερινά. Τα απλά διαστρέμματα (στραμπουλήγματα) είναι πολύ συχνά και είναι κακώσεις που αφορούν τα μαλακά μόρια και συγκεκριμένα τους συνδέσμους στην περιοχή του αστράγαλου. Στις περισσότερες περιπτώσεις το πόδι θα είναι πρησμένο στην περιοχή της ποδοκνημικής άρθρωσης όπου υπάρχει ευαισθησία και κάποιος πόνος κατά τη βάδιση.
Συνήθως, οι ενοχλήσεις υποχωρούν σε λίγες μέρες αλλά θα χρειαστεί:
- Πάγος για 15 λεπτά κάθε 3 ώρες τις πρώτες 48 ώρες μετά το κτύπημα του ποδιού.
- Ελαστική περίδεση της ποδοκνημικής άρθρωσης ή μια ελαστική επιστραγαλίδα προσαρμοσμένη με το μέγεθος του ποδιού.
- Τοποθέτηση του ποδιού σε ανάροπη θέση δηλαδή ψηλά σε ένα ώστε να είναι το πόδι πάνω από το επίπεδο της καρδιάς και να γίνεται έτσι καλύτερη φλεβική επιστροφή του αίματος
- Αν υπάρχει σχετικά μεγαλύτερο οίδημα ή και κάποιο αιμάτωμα συστήνονται 2 πατερίτσες ή σε ελαφρότερες περιπτώσεις μία που κρατιέται από την αντίθετη πλευρά από αυτή που κτύπησε.
Πρέπει όμως οπωσδήποτε να γίνει ακτινογραφία αν υπάρχει υποψία ότι υπάρχει κάποιο κάταγμα, σπάσιμο δηλαδή του οστού της περόνης ή της κνήμης, ειδικά όταν υπάρχουν τα πιο κάτω συμπτώματα:
- Έντονος πόνος
- Παραμόρφωση στην περιοχή του αστραγάλου
- Μεγάλο οίδημα ή και αιμάτωμα στην περιοχή
- Αδυναμία να πατηθεί το πόδι μετά τον τραυματισμό και να γίνει κάποιο βήμα.
Γενικά όταν υπάρχει αμφιβολία για το μέγεθος του τραυματισμού και όταν επιμένουν οι ενοχλήσεις ο ακτινολογικός έλεγχος είναι απαραίτητος.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τους τραυματισμούς στα χειμερινά αθλήματα
Για την ελαχιστοποίηση αυτών των τραυματισμών οι συμμετέχοντες στα χειμερινά αθλήματα όπως το σκι ή το snowboard, οφείλουν να ακολουθούν ορισμένους απλούς κανόνες που αφορούν τον εξοπλισμό και τις ιδιαίτερες συνθήκες, κάτω από τις οποίες πρέπει να πραγματοποιούνται αυτές οι δραστηριότητες.
- Ο εξοπλισμός πρέπει να είναι ατομικός και προσαρμοσμένος στη σωματική διάπλαση κάθε διαφορετικού ατόμου. Να μην δανείζεται σε άλλα άτομα γιατί αυτό έχει αποδειχθεί ότι λόγω της ακαταλληλότητας του αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες τραυματισμού.
- Το προστατευτικό κράνος είναι απαραίτητο μαζί με ειδικά γυαλιά και τα προστατευτικά του καρπού τα οποία αρκετές φορές, κακώς, παραλείπονται.
- Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στις δέστρες οι οποίες πρέπει να εφαρμόζουν σωστά στα πόδια κάθε αθλητή να είναι σωστά ρυθμισμένες και να συντηρούνται τακτικά.
- Κατάλληλο ντύσιμο λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες, χωρίς να σημαίνει αυτό να σημαίνει ότι η βαρεία ενδυμασία είναι η καταλληλότερη.
- Επαρκής προθέρμανση, διατάσεις πριν τη άθληση για περίπου 30 δευτερόλεπτα ιδιαίτερα των μυών του μηρού και της γαστροκνημίας, συνεχής εκπαίδευση.
- Επαρκή λήψη υγρών και όχι κατανάλωση αλκοόλ πριν την άθληση, αλλά ούτε και χειμερινά σπορ αμέσως μετά το γεύμα.
- Κατάβαση πλαγιών ανάλογα με το επίπεδο του αθλητή και πάντα υπό επίβλεψη στους λιγότερο πεπειραμένους και οπωσδήποτε στα παιδιά.
- Να μην αθλείται κανείς ποτέ μόνος ή μακριά από την οπτική επαφή των άλλων.
- Άσκηση σε ασφαλείς πίστες καθαρές από διάφορα εμπόδια, κλαδιά, δέντρα, πεταμένα αντικείμενα.
- H παρουσία εξειδικευμένου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού είναι απαραίτητη.
- Εξασφάλιση συνθηκών άμεσης διακομιδής του τραυματία σε οργανωμένο νοσοκομείο και αν είναι δυνατόν πιθανή αεροδιακομιδή.
