Συμπεράσματα και διδάγματα από το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαιτητικής διαφθοράς στην Πορτογαλία και σκέψεις για το τι μπορεί να γίνει στην Ελλάδα.
Η διαιτησία είναι και πάλι στο επίκεντρο στο ελληνικό ποδόσφαιρο. «Διώξτε τον Λανουά» αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Ολυμπιακός. Εναντίον τον Γάλλου αρχιδιαιτητή έχουν καταφερθεί σχεδόν όλες οι ομάδες. Για τους ορισμούς των Ελλήνων διαιτητών γίνεται ο χαμός, όχι για τους ξένους. Εκεί ξεκαθάρισαν τα πράγματα. Ο Λανουά φέρνει ξένους διαιτητές στα ντέρμπι, αλλά μόνο σ’ αυτά. Εκεί όπου σφυρίζουν Έλληνες, η καχυποψία καραδοκεί και οργιάζει. Καμία εμπιστοσύνη. Γιατί; Διότι δίκαια ή άδικα, όλοι οι διαιτητές είναι «χρεωμένοι» σε κάποια ομάδα. Τι θα μπορούσε να γίνει, λοιπόν, στην Ελλάδα, μετά από έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη για στημένα παιχνίδια, στα οποία, ως λέγεται, υπάρχουν μέσα 170 τρανταχτά ονόματα, ενδεχομένως και διαιτητές; Να γίνει της… Πορτογαλίας. Τι θα μπορούσε για να βελτιωθεί η κατάσταση και να μειωθεί η δυσπιστία;
Έχετε, ποτέ, ακούσει για την επιχείρηση «Χρυσή Σφυρίχτρα» στην Πορτογαλία; Είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο όλων των εποχών, που για τέσσερα χρόνια ταλάνιζε το ποδόσφαιρο αυτής της ισοπληθυσμιακής με την Ελλάδα χώρα της Ιβηρικής, αλλά έφερε αποτέλεσμα. Όταν για αποδεδειγμένες δωροδοκίες διαιτητών, πρόεδροι καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, το τοπίο άλλαξε άρδην. Στην Πορτογαλία δεν υπολόγισαν, φαίνεται το «πολιτικό κόστος», όπως στην Ελλάδα. Το σκάνδαλο «Apito Dourado», που θα πει «Χρυσή Σφυρίχτρα» έπληξε την Πορτογαλία το 2004, όταν η εισαγγελική αστυνομία κατηγόρησε αρκετές προσωπικότητες του ποδοσφαίρου της χώρας για διαφθορά ή απόπειρες δωροδοκίας.
Μεταξύ των υπόπτων, ο πρόεδρος της Πόρτο, Νούνο Πίντο ντα Κόστα και ο πρώην πρόεδρος της Μποαβίστα και της πορτογαλικής Λίγκας, Βαλεντίμ Λουρέιρο. Τον Δεκέμβριο του 2006 η πρώην σύντροφος του Πίντο ντα Κόστα, Καρολίνα Σαλγάδο, εξέδωσε το βιβλίο «Eu, Carolina», στο οποίο ισχυριζόταν πως ο πρόεδρος των «δράκων» της εξομολογήθηκε διάφορες περιπτώσεις στις οποίες είχε συμμετάσχει σε στήσιμο αγώνων. Το βιβλίο της Σαλγάδο άνοιξε ξανά δύο υποθέσεις που αφορούσαν τον Πίντο ντα Κόστα και είχαν κλείσει και τον Μάρτιο του 2008, με την εισαγγελία να αποφασίζει να παραπέμψει σε δίκη μία εξ αυτών που αφορούσε το ματς Πόρτο – Μπέιρα Μαρ.
Η άλλη υπόθεση, που αφορούσε το ματς με της Πόρτο με την Αμαδόρα μπήκε στο αρχείο για δεύτερη φορά, τον Ιούνιο του 2008, ενώ η Σαλγάδο κατηγορήθηκε για ψευδορκία. Τον Ιούλιο του 2008 ο Λουρέιρο κρίθηκε ένοχος για κατάχρηση εξουσίας, αλλά όχι για διαφθορά. Τιμωρήθηκε με ποινή φυλάκισης τριών ετών και δύο μηνών. Το 2007, όμως, η πορτογαλική λίγκα άνοιξε την έρευνα μιας νέας υπόθεσης με την επωνυμία «Apito Final» («Τελική Σφυρίχτρα»). Αποτέλεσμα; Τον Μάιο του 2008 η Μποαβίστα υποβιβάστηκε στη δεύτερη τη τάξει κατηγορία για δωροδοκία και η Πόρτο έχασε έξι βαθμούς για απόπειρα δωροδοκίας.
Η UEFA απέβαλε την Πόρτο από το Champions League του 2008 – 2009 κι ο Πίντο να Κόστα τιμωρήθηκε με δύο χρόνια αποβολής από το ποδόσφαιρο, ο Ζοάο Λουρέιρο, γιος του Βαλεντίμ, με τέσσερα χρόνια, ο Ζοάο Μπαρτλομέου, πρόεδρος της Λεϊρία, με έναν χρόνο, ενώ τιμωρήθηκαν και πέντε διαιτητές. Τον Απρίλιο του2009 ο Πίντο ντα Κόστα αθωώθηκε για όλες τις κατηγορίες που αφορούσαν το ματς με την Μπέιρα Μαρ.
Τι σχέση έχει αυτή η ιστορία που ξεκίνησε πριν από 17 χρόνια και τελείωσε το 2008; Όπως είχε εκμυστηρευτεί ο Βίτορ Μέλο Περέιρα, αυτό το σκάνδαλο στο πορτογαλικό ποδόσφαιρο είχε ευεργετικές συνέπειες για την αξιοπιστία του αθλήματος στην χώρα. Επίσης, Πορτογάλοι δημοσιογράφοι ανέφεραν ότι οι μεγαλοπρόεδροι λεφτάδες… μαζεύτηκαν, γιατί υπήρχε φόβος ότι οι διαιτητές παρακολουθούνται από τις μυστικές υπηρεσίες και δεν τολμούσαν ούτε να τηλεφωνήσουν σε διαιτητές οι ίδιοι ή μέσω τρίτων, που γινόταν κατά κόρον εκείνη την περίοδο. Η Πορτογαλία ήθελε και καθάρισε το τοπίο.
Φυσικά, δεν έλειψαν τα παράπονα, ούτε θα λείψουν ποτέ. Πριν από δυο χρόνια ο πρόεδρος της Μπενφίκα Λουίς Φελίπε Βιεϊρά κατηγόρησε ανοικτά τον γνωστό μας Βερίσιμο για μεροληψία στο ντέρμπι με την Πόρτο. Δήλωσε, μάλιστα, «δεν γίνεται να διαιτητεύσει ξανά αυτός ο διαιτητής». Ποτέ, ωστόσο, δεν υπαινίχθηκε ότι κάποιος τον δωροδόκησε.