Ιερομάρτυρας, μεγαλομάρτυρας, όσιος, νεομάρτυρας, παρθενομάρτυς, απολογητής, μάθετε τις διαφορές και τι σημαίνει το κάθε προσδιοριστικό της αγιότητας στην Ορθοδοξία.
Σύμφωνα με τη Θεολογία ο Άγιος είναι κορυφαίο πρόσωπο στην ουράνια ιεραρχική τάξη, μετά τη Θεοτόκο, που έχει καθιερωθεί στη συνείδησή του πληρώματος της εκκλησίας και έχει ανακηρυχθεί ως τέτοιος από τον ανώτατο βαθμό εκκλησιαστικής συνόδου. Η έννοια «Άγιος», όμως, είναι γενική και μεζούρα αγιότητας δεν υπάρχει. Υπάρχουν, όμως, κάποιες ιδιότητες και ορολογίες που χωρίς να προσδιορίζουν τον βαθμό αγιότητας -κάτι τέτοιο δεν υφίσταται- προσφέρουν πληροφορίες για το βίο του Αγίου και τον τρόπο θανάτου του. Αυτές είναι οι βασικές κατηγορίες.
Ιερομάρτυρας: Ο ιερωμένος που μαρτύρησε (Χαράλαμπος, Βλάσιος κ.ά.).
Μάρτυρας: Ο λαϊκός που μαρτύρησε (π.χ. Στέφανος).
Μεγαλομάρτυρας: Ο μάρτυρας που υπέστη φρικτά βασανιστήρια (π.χ. Γεώργιος, Δημήτριος).
Ομολογητής: Ο Χριστιανός που παραδέχθηκε την πίστη του στον Χριστό κατά τη διάρκεια των Διωγμών και βρήκε μαρτυρικό θάνατο (Χαρίτων, Μάξιμος).
Νεομάρτυρας: Ο μάρτυρας μετά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως, στα χρόνια συνήθως της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Γεώργιος ο εξ Ιωαννίνων, Θεόδωρος ο Βυζάντιος, Γεώργιος ο Χιοπολίτης κ.ά.).
Παρθενομάρτυς: Αγία εκ της λαϊκής τάξης που ήταν ταυτόχρονα και παρθένος (Βαρβάρα, Αικατερίνη κ.ά.).
Οσιοπαρθενομάρτυς: Η μοναχή που μαρτύρησε (λ.χ. Παρασκευή)
Δίκαιος: Οι Άγιοι της προ Χριστού εποχής -πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης (Ενώχ, Νώε, Έσδρας).
Προφήτης: Πρόσωπο της Παλαιάς Διαθήκης με προορατικό χάρισμα εκ Θεού (Μωυσής, Ηλίας, Ησαΐας κ.ά.).
Όσιος: Μοναχός ή ασκητής που «κοιμήθηκε» εν ειρήνη (Αντώνιος, Ευθύμιος, Παΐσιος κ.ά.)
Απόστολος και Ισαπόστολος: Ο Άγιος που αφιέρωσε τη ζωή του στη διάδοση του Χριστιανισμού.
Απολογητής: Αυτός που υπερασπίστηκε τεκμηριωμένα και συστηματικά την αλήθεια του Χριστιανισμού έναντι της ειδωλολατρίας και των άλλων αιρέσεων (π.χ. Ιουστίνος).
Πατέρας της Εκκλησίας: Πρόσωπο εμπνευσμένο από το Θεό που επίλυσε θεολογικά προβλήματα και είναι φορέας της Χριστιανικής παράδοσης, έχοντας παρουσιάσει άμεμπτο βίο (Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος ο Θεολόγος κ.ά.).
Διαβάστε επίσης
Ο αόρατος κόσμος των αγγέλων
Οι Παναγίες του Αγίου Όρους
