Ολοκαίνουριες κυκλοφορίες, νέοι τίτλοι και θέματα οικεία από την Ιστορία, τη Λαογραφία, την Πολιτική, τη Φιλοσοφία, αλλά και τη Λογοτεχνία, με μελέτες, δοκίμια και ιστορικά μυθιστορήματα που αξίζουν της προσοχής μας.
Έτσι το λέει ο λαός, Αθηνά Φερεντίνου, Ενάλιος
Εδώ έχουμε ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τον μαθητή, τον φοιτητή, τον δημοσιογράφο αλλά και τους λάτρες της πλούσιας λαογραφικής μας παράδοσης. Η λαϊκή σοφία, ειδικά των προηγούμενων δεκαετιών, έχει αποτυπωθεί σε φράσεις που συμπυκνώνουν -πολλές φορές αλληγορικά- όλη την εμπειρία της ζωής. Αυτές οι εκφράσεις δεν είναι περίτεχνες διατυπώσεις της καθημερινότητας αλλά απλές διαπιστώσεις ανθρώπων που συχνά δεν διέθεταν ούτε τη στοιχειώδη εκπαίδευση, ανθρώπων της υπαίθρου και του μόχθου. Η διάδοσή τους ήταν απλώς αποτέλεσμα της πρακτικής «από στόμα σε στόμα» σε εποχές που οι πληροφορίες ταξίδευαν αργά και ωστόσο κατάφεραν να φτάσουν μέχρι τις μέρες μας. Το εύρος αυτού του λαϊκού πλούτου ξεδιπλώνεται στις σελίδες αυτού του εξαιρετικού βιβλίου στο οποίο η συγγραφέας, μετά από πολύχρονη έρευνα, συγκέντρωσε περίπου 3.500 παροιμίες (ομαδοποιημένες και με γλωσσάρι), για τις οποίες μαθαίνουμε την προέλευση αλλά και την ιστορική τους διαδρομή.
1936: Η επιβολή της δικτατορίας Μεταξά, Μανόλης Κούμας, Μεταίχμιο
Από τη σειρά «Χρονιές που σημάδεψαν τη Νεοελληνική Ιστορία», το πόνημα αυτό ρίχνει φως στη «δικτατορία των αντιβενιζελικών» και στην ταραγμένη εποχή της δικτατορίας Μεταξά, η οποία υπήρξε η κορύφωση ενός φαινομένου -του Εθνικού Διχασμού- που ταλάνισε την Ελλάδα για τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Η μελέτη δίνει απαντήσεις σε μια σειρά από εξαιρετικά ενδιαφέροντα ερωτήματα σχετικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες επιβλήθηκε η δικτατορία Μεταξά: Σε ποιον βαθμό η κρίση νομιμοποίησης του δημοκρατικού πολιτεύματος των ετών 1915 – 1935 καθιστούσε αναπόφευκτη τη διολίσθηση της Ελλάδας σε μη κοινοβουλευτικές λύσεις; Μπορούσαν τα πολιτικά κόμματα να βρουν λύσεις κυβερνησιμότητας εντός του υφιστάμενου κοινοβουλευτικού πλαισίου ή μήπως το αποτέλεσμα των εκλογών της 26ης Ιανουαρίου καθιστούσε αδύνατη τη συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας; Για ποιον λόγο το Κόμμα Φιλελευθέρων υποστήριξε, αρχικά (και σε κοινοβουλευτικό πλαίσιο), τη «λύση» Μεταξά;
Ανέγγιχτη, Βαγγέλης Ραπτόπουλος, Κέδρος
Το νέο βιβλίο του καταξιωμένου συγγραφέα είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα εμπνευσμένο από τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη, συχνά πιστό αντίγραφό τους. Το στόρυ έχει ως εξής και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε: Εννιά χρόνια μετά τον θάνατο του παγκοσμίου φήμης μυθιστοριογράφου Αλέξανδρου Καστρινάκη, η πρώτη σύζυγός του αφηγείται την ιστορία του δεκαπενταετούς λευκού γάμου της με έναν άνθρωπο τόσο αφοσιωμένο στις πνευματικές και θρησκευτικές αναζητήσεις του, ώστε να την αφήσει ερωτικά ανέγγιχτη. Η αφήγηση της εγκαταλελειμμένης γυναίκας, που ξεκινάει το 1883 και φτάνει ως το 1966, σταθμεύοντας σε Κρήτη, Αθήνα, Βιέννη, Βερολίνο και αλλού, εξερευνά και όλες τις άλλες ερωτικές σχέσεις του πρώην άντρα της, καθώς και τις αντανακλάσεις τους στα πολυμεταφρασμένα έργα του, ορισμένα από τα οποία μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο ακόμα και από το Χόλυγουντ. Κατανοητό;
Φουστανέλες και χλαμύδες: Ιστορική μνήμη και εθνική ταυτότητα 1821 – 1930, Χριστίνα Κουλούρη, Αλεξάνδρεια
Ξεκινώντας από το 1821, γενέθλια πράξη του σύγχρονου ελληνικού κράτους, και φθάνοντας στο 1930, όταν γιορτάζεται η επέτειος των πρώτων εκατό χρόνων ανεξαρτησίας, το βραβευμένο τούτο δοκίμιο της γνωστής πανεπιστημιακής καθηγήτριας αναλύει τις πολιτισμικές πρακτικές μέσω των οποίων αναπαριστάνεται, σκηνοθετείται, επιτελείται και καταναλώνεται το παρελθόν στον δημόσιο χώρο. Πρόκειται για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και αποκαλυπτική κοινωνική και πολιτισμική ιστορία της μνήμης κατά τον πρώτο κρίσιμο αιώνα του ελληνικού κράτους, όταν διαμορφώνεται ο Κανόνας της ιστορικής μνήμης που ορίζει και στηρίζει την εθνική ταυτότητα. Ο τρόπος που θυμόμαστε σήμερα την Ελληνική Επανάσταση, το πάνθεον των ηρωικών μορφών, η σχέση αρχαίας και νέας Ελλάδας και η θέση του Βυζαντίου συνδέονται με τόπους μνήμης, υλικούς και συμβολικούς, που οικοδομήθηκαν εκείνη την εποχή, αλλά βιώνουμε και ερμηνεύουμε σήμερα, πολλές φορές ως ψευδαίσθηση, παραπλανητικά.
Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη: Η ιταλική στάση και οι Εβραίοι μαθητές του Ουμπέρτο Πρίμο, Ανδρέας Μπουρούτης, Αλεξάνδρεια
Το πρώτο μέρος της ιστορικής μελέτης εξετάζει τη σχέση των Ιταλών με ένα μέρος της εβραϊκής κοινότητας, τα χρόνια ως το ξέσπασμα του πολέμου. Το χρονικό του διωγμού των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους ναζί και του εκτοπισμού τους στο Άουσβιτς από τον Μάρτιο του 1943 παρουσιάζεται με αναφορές κυρίως από τα ιταλικά αρχεία, ενώ αναλύονται οι αμφίσημες ενέργειες των Ιταλών διπλωματών. Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αφηγείται τις ιστορίες δέκα Εβραίων μαθητών της Θεσσαλονίκης και ενός «Δίκαιου των Εθνών», του δικηγόρου Δημήτρη Σπηλιάκου. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής η φοίτηση Εβραίων μαθητών στα ιταλικά σχολεία, όπως το γυμνάσιο – λύκειο Ουμπέρτο Πρίμο, είχε απαγορευτεί από τους Ιταλούς. Κάποια από τα παιδιά ακολούθησαν την κοινή μοίρα των Εβραίων και χάθηκαν στα κρεματόρια του Άουσβιτς – Μπίρκεναου. Ένα από αυτά κατάφερε να επιζήσει και η μαρτυρία του είναι συγκλονιστική. Όλες μαζί οι ιστορίες δίνουν όνομα και μορφή σε ανθρώπους που διώχτηκαν και σε πολλές περιπτώσεις δολοφονήθηκαν. Όλοι τους ήταν παιδιά της Θεσσαλονίκης…
Οι Αγρότες στην ελληνική ιστορία, Δημήτρης Παναγιωτόπουλος, Πατάκης
Οι αγρότες βρίσκονται συνεχώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, ενώ παράλληλα αποτελούν τους μεγάλους αγνώστους ή αγνοημένους της ιστορίας. Οι παραγωγικοί και ταυτόχρονα σιωπηροί αυτοί οικονομικοί συντελεστές καλλιεργούν και μετασχηματίζουν την ύπαιθρο αενάως παραμένοντας σχεδόν αόρατοι στο κοινωνικό πεδίο. Την ιστορία της μεγάλης αυτής κοινωνικής κατηγορίας ή τάξης επιχειρεί να αφηγηθεί το παρόν βιβλίο. Έχοντας ως σημείο εκκίνησης την εμφάνισή τους στο προσκήνιο κατά τους χρόνους πριν από την Επανάσταση, καταγράφει τη συμμετοχή τους στην επιτυχή έκβαση αυτής και αναλύει τη συμβολή τους στην εξέλιξη του ελληνικού βίου καθ’ όλη την περίοδο από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι τις μέρες μας. Σκοπός του να εξιστορήσει τη συνολική ιστορία του αγροτικού κόσμου στην Ελλάδα και να εντάξει τη δράση της μεγάλης λαοθάλασσας των χωρικών – γεωργών – αγροτών στα ποικίλα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και ιδεολογικά πλαίσια και συμφραζόμενα.
Φιλοσοφία για όλους: Γιατί να διαβάζουμε τους αρχαίους φιλοσόφους, Έλσα Νικολαΐδου, Μεταίχμιο
Γνωρίστε τους αρχαίους φιλοσόφους, τη ζωή και το έργο τους, μέσα από πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές αυτού του ευκολοδιάβαστου βιβλίου. Αξιοποιήστε τα διδάγματα της αρχαίας φιλοσοφίας για να βρείτε απαντήσεις σε σύγχρονους προβληματισμούς. Η φιλοσοφία ανοίγει ορίζοντες. Ο Σωκράτης µας τσίμπησε σαν αλογόμυγα για να ξυπνήσουμε, ο Πλάτωνας µας έβγαλε από το σπήλαιο, ο Αριστοτέλης µας ξενάγησε στη φύση, ο Επίκουρος µας φιλοξένησε στον Κήπο, οι Στωικοί μεγάλωσαν την πατρίδα µας και έγινε ο κόσμος, το σύμπαν. Ολόκληρη η φιλοσοφική παράδοση από τον Σωκράτη έως τον Επίκουρο και τους Στωικούς δεν προσφέρει µόνο λύσεις στα προβλήματά µας, αλλά µας διδάσκει και πώς να ζήσουμε µε αυτά.
Αλήθειες και Ψεύδη για τον Όμηρο, Κώστας Δούκας, Αιγηίς
Μία ανατρεπτική τριλογία εμπνευσμένη από τα ομηρικά έπη, από τον γνωστό ομηριστή, που αναζητεί την ιστορική αλήθεια καλυμμένη από την κονιορτό των αιώνων και επιχειρεί να ανατρέψει το κλασικό ομηρικό δόγμα / αφήγημα. Εστιάζει και δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα όπως: Ποιός ήταν ὁ Όμηρος; Ποιά ήταν ἡ πραγματική Τροία; Ποιά ήταν ἡ αληθινή Ιθάκη του Ομήρου; Ένα βιβλίο με χάρτες, φωτογραφίες και ντοκουμέντα, πού σύμφωνα με τον συγγραφέα του αποκαλύπτει τις αποσιωπηθείσες πληροφορίες πού κρύβονται επιμελώς μέσα στην αχλή της μυθολογίας και πού επιβεβαιώνονται από την σημερινή επιστήμη.
Οι ειδοί του Μαρτίου, Βαγγέλης Παπαδήμας, Κάκτος
Για τους Ρωμαίους, η 15 Μαρτίου ήταν γνωστή ως Οι Ειδοί του Μαρτίου και ήταν ημέρα στρατιωτικής παρέλασης αφιερωμένης στον θεό Άρη. Αποφράδα μέρα για τον Ιούλιο Καίσαρα, που αγνόησε τους οιωνούς πως η μέρα θα ήταν επικίνδυνη για τον ίδιο, και δολοφονήθηκε, επιβεβαιώνοντάς τους. Οι Ειδοί του Μαρτίου, το διήγημα του Βαγγέλη Παπαδήμα, διαβάζεται και από τα δύο εξώφυλλα, προς τη μέση, συμβολίζοντας ίσως την πορεία προς τις δικές μας Ειδούς του Μαρτίου. Την ευκαιρία να ακούσουμε τους οιωνούς ή να τους αγνοήσουμε. Να αλλάξουμε τρόπο ζωής και να σωθούμε, ή να παραμείνουμε ίδιοι και να βαδίσουμε προς το τέλος. Να τραβήξουμε προς την άνοιξη ή να βυθιστούμε στον χειμώνα. Να βρεθούμε στα μέσα ή να αντικρύσουμε το τέλος. Μια διήγηση που μέσα από τη λιτότητα και τη διττή δομή έρχεται να μας ψιθυρίσει πότε από το ένα αυτί και πότε από το άλλο να μην ξεχνάμε να κοιτάμε τη ζωή μας στα μάτια.
Σμύρνη: Περίκαλλη και χιλιοτραγουδισμένη, Θωμάς Κοροβίνης (ανθολόγηση), Μεταίχμιο
Το βιβλίο είναι µια αντιπροσωπευτική ανθολόγηση κειμένων που γράφτηκαν για τη Σμύρνη από συγγραφείς όλων των εποχών, ένας λογοτεχνικός φόρος τιμής στην πλούσια ιστορία της αγαπημένης πόλης. Παρακολουθεί την πορεία της πόλης από τον 18ο αιώνα μέχρι σήμερα και συμπληρώνεται από πλούσιο αρχειακό φωτογραφικό υλικό. Όσοι γνώρισαν τη Σμύρνη από κοντά ευτύχησαν να θαυμάσουν τις φυσικές ομορφιές της. Ο πολυταξιδεμένος και ανοιχτόμυαλος Ηρόδοτος έγραψε πως δεν αντίκρισαν τα µάτια του ωραιότερη πόλη. Ο μέγιστος ρήτορας Κικέρων κατέθεσε ότι δεν υπάρχει σημείο της πόλης που ο ταξιδιώτης δεν θα γοητευθεί από κάτι, τοπίο, αρχαιότητες ή ανθρώπους. Ο Σικελιανός στον πρόλογο του μυθιστορήματος Αιολική γη του Βενέζη έγραψε: «Είναι η γλυκιά ιωνική ατμόσφαιρα, είναι η κρυφή, χαμένη θαλπωρή της μυστικής του κόσμου σάρκας που απροσδόκητα ξανάρχεται και πάλι σ’ επαφή μητριαρχική μαζί µου, είναι η αγνή ιωνική πνοή του ξεχασμένου και νοσταλγημένου από τον ίδιο πολιτισμού».
Ακολουθήστε το zeitgeist.gr για να ενημερώνεστε πρώτοι για νέα θέματα και να στηρίξετε την ποιοτική δημοσιογραφία. Ένα like στο banner που βλέπετε κάτω αρκεί!
Διαβάστε επίσης
Το νέο άλμπουμ των Rammstein ήρθε για να σταματήσει τον χρόνο
Όταν ο Άντι Γουόρχολ ζωγράφιζε σφυροδρέπανα
Τα 3 καλύτερα tips για να τερματίσεις μια σχέση αναίμακτα
6 μυστικά και tips για τη σανγκρία
10 διάσημα τουρκικά τραγούδια που είναι ελληνικά