Εντυπώσεις και σχόλια για την πραγματικά μεγάλη παράσταση του Γιάννη Κακλέα τόσο από άποψη καλλιτεχνικής αξίας όσο και παραγωγής, διάρκειας και (αναμενόμενης) απήχησης.
Το εμβληματικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» σε θεατρική διασκευή του Γιάννη Κακλέα και του Γεράσιμου Ευαγγελάτου και σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα παρουσιάζεται (από τις 19 Οκτωβρίου) στο «ΘΕΑΤΡΟΝ» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» και ήδη έχουν αρχίσει τα πρώτα sold out.
Ο Γιάννης Κακλέας εμπνέεται από τον πιο πολυμεταφρασμένο Έλληνα συγγραφέα σε όλο τον κόσμο και τον ήρωά του Αλέξη Ζορμπά, στήνοντας επί σκηνής ένα εντυπωσιακό υπερθέαμα με κορυφαίους στο είδος τους καλλιτεχνικούς συντελεστές, μια παράσταση με μουσική, τραγούδια, χορούς, εντυπωσιακά σκηνικά και τεχνολογικά μέσα, που συνδυάζει την εμπορικότητα με την ποιότητα.
Η αφήγηση εστιάζει στην απρόσμενη και αποκαλυπτική συνάντηση ενός νέου ανθρώπου με βαθιές ανησυχίες και αδιέξοδα που αναζητάει ένα δρόμο για να ζήσει μια ζωή ελεύθερη, με τον Αλέξη Ζορμπά, σε ένα ταξίδι μύησης και αναζήτησης ταυτότητας. Σε ένα ταξίδι με οδηγό μια δαιμονική ψυχή, τον Ζορμπά, που έχει τη δύναμη να εμφυσήσει το πάθος για μια ζωή γεμάτη μουσική, ηδονή, χορό, έρωτα και φως. Ένας ήρωας «σύμβολο», σύμφωνα με τον Γιάννη Κακλέα, που «μας εμπνέει και μας οδηγεί να ζήσουμε μια ζωή πέρα από τις ευνουχιστικές συμβάσεις μια σκληρής καθημερινότητας, να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και να κάνουμε ένα γενναίο ταξίδι προς την ελευθερία».
Μια παράσταση που σε άλλες εποχές θα αποδεχόμασταν ασυζητητί ως έκφραση ελληνικής παράδοσης, ψυχής και τρόπου ζωής, τώρα όμως, και υπό την επίδραση του εντεινόμενου φαινομένου των γυναικοκτονιών, κάθε έκφραση υπερβολικής αρρενωπότητας ακούγεται «κάπως». Γιατί ο Ζορμπάς, εκτός από ένα έργο για την ελευθερία, τη φιλία, την ανεξαρτησία, δεν στερείται τεστοστερόνης και πατριαρχικού πνεύματος. Το αντίθετο, μάλλον. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να ενοχλήσει (παράδειγμα η σκηνή με τη δολοφονία της χήρας, οι απόψεις του παπά του χωριού που ταυτίζει τη γυναίκα με τον διάβολο, η υποβάθμιση του γυναικείου φύλου σε σκεύος ηδονής) και παρότι ο αντίλογος είναι εύλογος και αποδεκτός, εύλογες είναι και οι σκέψεις πάνω στα πρότυπα που λογοτεχνικά πρότυπα που διαμόρφωσαν γενιές.
Επί σκηνής πρόκειται για μια καθόλα άρτια παράσταση, στην οποία κανείς δεν υστέρησε. Απόλυτα πειστικός και ιδανική επιλογή αποδεικνύεται ο Γιάννης Στάνκογλου, ο οποίος διανύει την πιο ώριμη, καλλιτεχνικά, περίοδο της ζωής του και διαπρέπει διαδοχικά σε δυναμικούς θεατρικούς ρόλους (Γιούγκερμαν, Προμηθέας Δεσμώτης) χωρίς να μπαίνει σε υποκριτική μανιέρα. Η πολύπειρη Όλια Λαζαρίδου προσφέρει μια συγκινητική ερμηνεία φωτίζοντας το τραγικό υπαρξιακό βάθος της Μαντάμ Ορτάνς, φέρνοντας ταυτόχρονα στη μνήμη τη βραβευμένη με Όσκαρ Β’ Γυναικείου ρόλου Λίλα Κέντροβα, στην ομώνυμη ταινία του Κακογιάννη (1964). Ενώ, στους άλλους βασικούς ρόλους, τόσο ο ανερχόμενος Αιμιλιανός Σταματάκης (ως ο συγγραφέας, αφηγητής και alter ego του Καζαντζάκη), όσο και ο Ιβάν Σβιτάιλο ως Μαυραντώνης, κινούνται με ασφάλεια στα όρια που επιβάλλει ο ρόλος τους. Ο μεν ως στοχαστικός, ειλικρινής αλλά και άβουλος διανοούμενος, ο δε ως ένας κατεξοχήν φορέας της πατριαρχίας, άκαμπτος και άφιλος, που τελικώς δολοφονεί τη χήρα, η οποία ερμηνεύεται με νεανικό σφρίγος και αποφασιστικότητα από την Ηλιάνα Μαυρομάτη. Πάντοτε πλάι της η αξιοπρόσεκτη παρουσία του Δημήτρη Φουρλή ως Μιμηθού, ο τρελός του χωριού που τα έχει τετρακόσια, αλλά δεν χωράει σε έναν κόσμο μόνο για δυνατούς.
Η ταυτότητα της παράστασης
Σκηνοθεσία
Γιάννης Κακλέας
Θεατρική απόδοση/επεξεργασία
Γεράσιμος Ευαγγελάτος
Γιάννης Κακλέας
Σκηνικά
Μανόλης Παντελιδάκης
Κοστούμια
Ηλένια Δουλαδίρη
Πρωτότυπη μουσική
Μίκης Θεοδωράκης
Μουσική/Μουσική επιμέλεια παράστασης
Βάιος Πράπας
Κινησιολογία
Αγγελική Τρομπούκη
Φωτισμοί
Στέλλα Κάλτσου
Βοηθός σκηνοθέτη
Ρέα Σαμαροπούλου
Φωτογραφίες
Πάτροκλος Σκαφίδας
Προβολές βίντεο
Παντελής Μάκκας
Ερμηνεύουν: Γιάννης Στάνκογλου (Αλέξης Ζορμπάς), Όλια Λαζαρίδου (Ορτάνς), Αιμιλιανός Σταματάκης (Συγγραφέας), Ιβάν Σβιτάιλο (Μαυραντώνης), Ηλιάνα Μαυρομάτη (Χήρα), Θοδωρής Τσουανάτος (Μανόλακας), Αντώνης Καρναβάς (Παυλής), Δημήτρης Φουρλής (Μιμηθός), Νίνα Φώσκολου (Λόλα), Γιάννης Γιαννούλης (Αναγνώστης), Δέσποινα Πολυκανδρίτου (Μαυραντώνενα), Νικόλας Γραμματικόπουλος, Τέλης Ζαχαράκης, Νίκος Κωνσταντόπουλος, Ηρακλής Κωστάκης, Σοφία Μιχαήλ, Ματίνα Περγιουδάκη, Πηνελόπη Σεργουνιώτη, Δανάη Σταματοπούλου, Εμμανουήλ Στεφανουδάκης, Βασίλης Τσιγκριστάρης και οι Belly Dancers Anaiza (Αναστασία Βυλλιώτη & Ιζαμπέλα Καρκαρασβίλη)