Ματιές στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, που δεν παύει ποτέ να μας εκπλήσσει και που τα ήθη και τα έθιμά της, κάθε άλλο παρά οικεία είναι στον Δυτικό τρόπο ζωής.
Στο παιχνίδι Ιαπωνίας – Γερμανίας 2-1 στο Μουντιάλ του Κατάρ έγινε VIRAL στα social media, όχι το αποτέλεσμα, που προκάλεσε σοκ, αλλά η συμπεριφορά των Γιαπωνέζων θεατών, μόλις ο διαιτητής σφύριξε τη λήξη. Αφού πανηγύρισαν το ανέλπιστο για την εθνική τους ομάδα, μετά έβγαλαν από τις τσάντες νάιλον σακούλες και μάζευαν τα σκουπίδια τους. Ενέργεια, ξένη προς τη δυτική κουλτούρα και ειδικά στην Ελλάδα, με την μόνιμη εξυπνακίστικη -πλην ανόητη επωδό «και οι σκουπιδιάρηδες, πώς θα ζήσουνε»; Ωστόσο, τα νέα που έρχονται από την Άπω Ανατολή μιλούν για σταθερή διαφοροποίηση της ιαπωνικής κουλτούρας και προσάρτησή της στον λεγόμενο «δυτικό πολιτισμό». Βασικές πατροπαράδοτες αρχές του Ιαπώνων αρχίζουν να εκλείπουν και η κοινωνία τους να ενσωματώνεται σε αυτήν της Δύσης. Όχι, βέβαια, ότι η κουλτούρα των Γιαπωνέζων είναι η ιδανική, κάθε άλλο. Υπάρχουν κι εκεί παραδοξότητες -φανερές αντινομίες του αυτονόητου-, αλλά και έθιμα, που στη Δύση θεωρούνται «ελευθεριότητα», όχι ελευθερία. Πολλά τα παραδείγματα:
Στην Ιαπωνία, όπως είναι γνωστό, τα σπίτια είναι κατασκευασμένα από ελαφριά υλικά, ώστε αν καταρρεύσουν λόγω των σεισμών, ο κίνδυνος να είναι μικρότερος. Αυτό, ωστόσο, καθιστά ανύπαρκτή την ηχομόνωση. Ο καθένας σέβεται τον διπλανό του, δεν κάνει φασαρία. Ακόμα κι οι περαστικοί στο δρόμο. Για τον ίδιο λόγο, χρησιμοποιούν ηλεκτρικές κουβέντες και όχι αερόθερμα ή ηλεκτρικά καλοριφέρ που βγάζουν ήχο. Φυσικά, δεν υπάρχει πουθενά καυστήρας, πετρέλαιο κ.λπ. λόγω των σεισμών.
Ένα στοιχείο τελείως ξένο προς την κουλτούρα των Γιαπωνέζων είναι πως τα ζευγάρια δεν χωρίζουν, σχεδόν ποτέ. Μένουν μαζί, γνωρίζοντας ότι ο ένας απατάει τον άλλον. Οι μεν γυναίκες φοβούνται μήπως και δυστυχήσουν οικονομικά, οι δε άνδρες, ότι δεν θα μπορούν να βλέπουν τα παιδιά τους, καθότι δεν υπάρχει νομοθετική καθιέρωση κοινής επιμέλειας.
Το γυναικείο αισθητικό στυλ, καμία σχέση δεν έχει με αυτό της δυτικής κουλτούρας. Ούτε εξεζητημένο μακιγιάζ, ούτε μπότοξ, ούτε ψεύτικες βλεφαρίδες και πρόσθετα νύχια. Οι Γαπωνέζες ποντάρoυν στη φυσική ομορφιά και όχι την επιτηδευμένη. Τελευταία, όμως, μέσω των social media δημιουργήθηκε το κίνημα των «γκιαρού», δυτικού τύπου φυσικά που κάνει θραύση.
Η φιλία, όπως εμείς την γνωρίζουμε, με καθημερινά τηλέφωνα ή έξοδο για καφέ, κουβέντα, εκμυστηρεύσεις κ.λπ., δεν υφίσταται στην Ιαπωνία, τουλάχιστον σε βαθμό όπως στη δυτική Ευρώπη. Ο λόγος είναι πως οι Γιαπωνέζοι προτιμούν αλλοδαπούς για αναπτύξουν φιλίες και να μάθουν για τον πολιτισμό τους. Κάθε χρόνο ένα τεράστιο πλήθος θα πάρει μέρος στο καρναβάλι της Σεούλ.
Παραδοσιακά, οι Γιαπωνέζοι είναι ένας εσωστρεφής λαός. Έτσι, ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, οι αποκαλούμενοι «Χικικομόρις», κλείνονται στο δωμάτιό τους για μεγάλα χρονικά διαστήματα, θέλοντας να ζήσουν μια πραγματικότητα τελείως διαφορετική. Αυτή η εικονική πραγματικότητα μπορεί να διαρκέσει και δέκα χρόνια.
Όσο αφορά στα ψώνια, ρούχα κ.λπ. οι Γιαπωνέζοι ξέρουν εκ των προτέρων τις θέλουν να αγοράσουν, το τσεκάρουν, μπαίνουν, το παίρνουν, φεύγουν. Διότι η παραμονή για το ψάξιμο είναι ένα μαρτύριο. Οι πωλήτριες είναι εκπαιδευμένες να ακολουθούν τον πελάτη όπως ένα σκυλάκι το αφεντικό του και να εκθειάζουν την πραμάτεια τους.
Τι θα πει «απεργία» στην Ιαπωνία; Καμία σχέση με εργατικά συνδικάτα, φωνές, πλακάτ, πανό. Ένας λαός που εργάζεται 80 ώρες την εβδομάδα, απεργεί φορώντας ένα ταμπελάκι στο πέτο που γράφει «Είμαι σε Απεργία». Και εργάζεται κανονικά.
Πολύ σημαντικό πράγμα στην ζωή των Ιαπώνων είναι οι δημόσιες τουαλέτες. Πεντακάθαρες, φυσικά, αλλά και βασισμένες σε μια παγκόσμια πατέντα. Σε κάθε είσοδο, αρχίζει και παίζει έντονη μουσική, προκειμένου να καλύπτει «δυσάρεστους» ήχους. Αυτό, λένε οι Γιαπωνέζοι επιστήμονες βοηθάει και τη διαδικασία, καθότι χαλαρώνουν οι μύες, αφού εξαλείφονται οι φόβοι προσβολής της ακουστικής αισθητικής των διπλανών. Διότι, όπως είπαμε, όλες οι κατασκευές δεν έχουν ηχομόνωση.
Διαβάστε επίσης
Η απίστευτη ζωή του Λευκάδιου Χερν, κατά κόσμον Γιάκουμο Κοιζούμι
Δημόσια ουρητήρια για συγχαρητήρια
100 μέρες μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκυο: ο χρόνος μετράει
