Ο 41ος Αυθεντικός Μαραθώνιος πλησιάζει. Την Κυριακή 10 Νοεμβρίου περισσότεροι από 50.000 αθλητές θα στηθούν στον Τύμβο Μαραθώνα, για τη διαδρομή των 42.195 χιλιομέτρων. Αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή.
Τερματισμός στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Σε μνήμη του ηρωικού πολεμιστή, που διήνυσε την ίδια απόσταση το 490 π.Χ. για να αναγγείλει το χαρμόσυνο νέο της νίκης των Αθηναίων εις βάρος των Περσών στην μάχη του Μαραθώνα, από τις πιο κρίσιμες της ανθρωπότητας, λένε, οι ιστορικοί. Ακόμα και σήμερα, στο Ιράν, τους στοιχειώνει εκείνη η ήττα. Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, η λέξη «Μαραθώνιος» ήταν απαγορευμένη λέξη στο Ιράν. Δεν υπήρχαν αθλητές μαραθωνοδρόμοι, εννοείται ότι δεν διοργάνωναν ποτέ, ενώ η τηλεόραση στους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν κάλυπτε ποτέ το Μαραθώνιο. Μετά, ήρθε το χρήμα και ξεχάστηκε ο Δαρείος, όχι τελείως, όμως.
Ζήτημα υψομέτρου
Τι είναι Μαραθώνιος δρόμος στο πέρασμα των χρόνων; Είναι, φυσικά, ο Σπύρος Λούης, ο πρώτος Ολυμπιονίκης, στους Ολυμπιακούς της Αθήνας το 1896. Είναι κι επίσης ο θρυλικός Στέλιος Κυριακίδης που έτρεξε στο Μαραθώνιο της Βοστώνης το 1946 και τους κατανίκησε στα 36 του χρόνια. Είναι, όμως κι ένα άθλημα που τρέχουν όλοι και στο τέλος κερδίζουν οι Κενυάτες και οι Αιθίοπες, για να παραφράσουμε τον Gary Lineker. Ασυναγώνιστοι. Αχτύπητοι και η εξήγηση απαντάται σε δυο μόλις παράγοντες. Προπόνηση σε υψόμετρα 2.000 μέτρων και βασική διατροφή, το «ρουγκάλι». Είναι ένα μίγμα από γάλα κατσίκας με αλεύρι. Κι από κρέας; Μόνο κατσικίσιο περίπου ωμό και ωμή σπλήνα! Στο υψόμετρο το οξυγόνο λιγοστεύει, όπως είναι γνωστό. Αυτά τα ιερά τέρατα, όπως οι Κενυάτες Eliud Kipchoge, Dennis Kipruto Kimetto, Emanuelle Mutai οι Αιθίοπες Kenenisa Bekele και Haile Gebrselassie, εκπαιδεύουν το σώμα τους να γυμνάζεται με πρόσληψη λιγότερου οξυγόνου, οπότε αυξάνονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Όταν κατέβουν να τρέξουν στην επιφάνεια της θάλασσας, όπου το οξυγόνο είναι περισσότερο, γίνεται μεγαλύτερη απορρόφηση, άρα παράγεται περισσότερη ενέργεια. Η απάντηση του υπόλοιπου κόσμου, είναι η τεχνητή δημιουργία έλλειψης οξυγόνου σε ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια.
Ο επαγγελματίας αθλητής Μαραθωνίου τρέχει για προπόνηση περί τα 200 χιλιόμετρα την εβδομάδα. Στο μυαλό του κάθε επαγγελματία Μαραθωνοδρόμου καθώς και του ιατρικού επιτελείου που τον παρακολουθεί είναι η αύξηση σε μυϊκό γλυκογόνο παρά τη μυϊκή μάζα, που αντίκειται για αθλητές μεγάλων αποστάσεων. Διότι μεγαλύτερη μάζα, ίσον μεγαλύτερη καταπόνηση στα 42.195 μέτρα.
Ανώνυμοι μαραθωνοδρόμοι
Οι ερασιτέχνες αθλητές, όπως είναι οι περισσότεροι που θα πάρουν μέρος στον «Αυθεντικό Μαραθώνιο» είναι απαραίτητο να επισκεφτούν τον καρδιολόγο τους, διαφορετικά, να το αποφύγουν. Μπορεί σε κάθε Μαραθώνιο να δίδεται πανηγυρικός τόνος, ειδικά, δε, στον «Αυθεντικό» να παντρεύεται το συναίσθημα με την ιστορία, αλλά ο κίνδυνος παραφυλάει. Επίσης, να γνωρίζουν πόσο νερό θα χρειαστούν κατά τη διάρκεια της διαδρομής και πότε να το χρησιμοποιήσουν. Προϋπόθεση είναι οι ερασιτέχνες αθλητές να έχουν τρέξει αγώνες 10.000 πριν κάνουν Μαραθώνιο, καθότι η σταδιακή προσαρμογή είναι απαραίτητη.
Η διατροφή είναι, φυσικά, καθοριστικός παράγοντας συμμετοχής σε Μαραθώνιο δρόμο. Οι αθλητές παίρνουν 3.000 θερμίδες την ημέρα από την τροφή, τις 1.000 στο πρωινό τους. Δυο εβδομάδες πριν από τον αγώνα πρέπει να καταναλώνουν οκτώ μερίδες μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως, αλλά και πράσινα λαχανικά, εσπεριδοειδή, καρότα, δημητριακά ολικής άλεσης, θαλασσινά και κρέας. Επίσης, συνιστάται λήψη Ω-3 μέσω σκευάσματος. Την τελευταία εβδομάδα, όπου μειώνεται σταδιακά η ένταση των προπονήσεων, οι αθλητές μειώνουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα, και προτιμούνται ζυμαρικά, ρύζι, μοσχαρίσιο φιλέτο, κοτόπουλο, βραστά λαχανικά, ενώ προσθέτουν λίγο αλάτι περισσότερο από το κανονικό.
Λοιπόν, είναι αρκετά αυτά για την εκκίνηση; Όχι, γιατί μεσολαβεί η πνευματική προετοιμασία του επαγγελματία ή ερασιτέχνη αθλητή. Αν αυτή δεν είναι άρτια, το αποτέλεσμα θα είναι αρνητικό. Ο κάθε αθλητής θα πρέπει να τρέχει από δυο έως και τρεις ώρες για να τερματίσει. Τι πρέπει να σκέφτεται στη διαδρομή; Με τι πρέπει να καταπιάνεται στη σκέψη του, σε αυτήν την παράλληλη σχέση μυαλού και σώματος;
Ο διάσημος Γιαπωνέζος συγγραφέας Haruki Murakami, δυο φορές προταθείς για Νόμπελ Λογοτεχνίας, ήρθε στην Αθήνα το 1982 κι έτρεξε την κλασική διαδρομή, αλλά από την ανάποδη. Αφετηρία από το Παναθηναϊκό Στάδιο και τερματισμός στον Τύμβο του Μαραθώνα. Μαραθωνοδρόμος ο ίδιος, γράφει στο βιβλίο του «Για τι πράγμα μιλάω όταν μιλάω για το τρέξιμο», ότι κατάφερε να τερματίσει, έχοντας συντροφιά του τα σύννεφα στον Αττικό ουρανό και φανταστικά ποτάμια. Όλοι οι αθλητές, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, καταφεύγουν σε διάφορα τρικ του μυαλού προκειμένου να αντέξουν. Διότι ως γνωστόν, όλα εκπορεύονται από το μυαλό. Και στο τρέξιμο.
Ο δρόμος, ο χρόνος και ο πόνος
Ο ερευνητής Samuele Marcora παρατηρούσε τα πρόσωπα των μεγάλων αθλητών μερικά λεπτά πριν από την εκκίνηση. Υπήρχαν πρόσωπα χαμογελαστά, ανέκφραστα και σκυθρωπά. Συνήθως, κέρδιζαν οι χαμογελαστοί. Είχαν καλύτερο τέμπο, σταθερό. Το κάθε χιλιόμετρο το έτρεχαν με απόκλιση δευτερολέπτου. Όταν κατά τη διάρκεια του Μαραθωνίου το σώμα τροφοδοτεί με μηνύματα κόπωσης στο μυαλό, η επιστήμη συνιστά την εξής ήρεμη συνομιλία του αθλητή με τον εαυτό του: «Αυτό πονάει κι έχω πολύ δρόμο, ακόμα. Θα έπρεπε να πονάει, γιατί έτσι πρέπει να πείσω τα παιδιά να ασχοληθούν με τον αθλητισμό για μία καλύτερη ποιότητα ζωής». Άριστος τρόπος ώστε ο πόνος να ξεγλιστρήσει από τη σκέψη, είναι ότι ο αθλητής επιτελεί άριστα το έργο για το οποίο κατέβηκε να τρέξει. Ο πόνος, έτσι γίνεται «αδερφός» του. «Ο πόνος είναι δημιουργικός», οι κουβέντες του Ερρίκου Ίψεν.
Όταν πρόκειται για Έλληνες Μαραθωνοδρόμους, ο τερματισμός στο Παναθηναϊκό Στάδιο με χιλιάδες κόσμο στην κερκίδα να περιμένει για το χειροκρότημα, είναι μία κάθοδος από το βουνό των Θεών, τον Όλυμπο. Κάπως έτσι αισθάνονται. Ένα ταξίδι προς την Ιθάκη, όπου αξίζει μόνο η διαδρομή και όχι ο προορισμός.
Διαβάστε επίσης
Eliud Kipchoge: Ο βασιλιάς του Μαραθωνίου ζει σχεδόν σαν ασκητής
Ακολουθήστε το zeitgeist.gr στο facebook για να ενημερώνεστε πρώτοι για τα νέα θέματα και να στηρίξετε την ποιοτική δημοσιογραφία, πατώντας like στο facebook banner που βλέπετε κάτω ή πάνω δεξιά.