Είναι η νέα εμμονή της ευζωίας στα social media. Περίπου 100 εκατομμύρια αναρτήσεις στο TikTok, περιγράφουν δεκάδες τεχνάσματα προκειμένου να κάνουμε καλύτερο τον ύπνο μας. Υπάρχουν όμως και κίνδυνοι.
Οι αναρτήσεις των influencers αφορούν κόλπα για ποιοτικό και αναζωογονητικό ύπνο, βαθύ και μεγάλο σε διάρκεια, που θα μας δώσει ενέργεια, θα ενισχύσει το ανοσοποιητικό, θα μειώσει τα επίπεδα του άγχους και θα μας προσφέρει καλή εμφάνιση («looksmaxxing»). Μερικά από αυτά τα hacks είναι γνωστά. Μερικά άλλα είναι εξαιρετικά περίεργα.
Η λίστα περιλαμβάνει συμπληρώματα μαγνησίου, διατροφή με ακτινίδια πριν τον ύπνο, κλείσιμο του στόματος με ταινία για να αναπνέουμε μόνο από τη μύτη (mouth taping), αποφυγή λήψης υγρών δύο ώρες πριν τον ύπνο, χρήση μηχανήματος λευκού θορύβου, ύπνο σε πολύ κρύο δωμάτιο. Ακόμη, καθόλου χρόνο μπροστά σε οθόνη πριν τον ύπνο, σβήσιμο των φώτων μετά τις 11 μ.μ., λήψη μελατονίνης κάθε βράδυ. Κάτι που ονομάζεται « διαλογισμός της επίφυσης» και πολλά ακόμη.
Παρόλο που η έννοια του sleepmaxxing δεν έχει μελετηθεί επιστημονικά, ορισμένες στρατηγικές που συνιστώνται από τους influencers είναι βάσιμες. Για παράδειγμα, η μείωση της κατανάλωσης καφεΐνης και αλκοόλ, η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, η μη χρήση οθονών πριν τον ύπνο, τα συμπληρώματα μαγνησίου, ο ύπνος σε δροσερό δωμάτιο βοηθούν. Κάποιες άλλες όμως είναι αμφιλεγόμενες. Ή και επικίνδυνες. Ας τις δούμε:
Λευκός θόρυβος
Ο λευκός θόρυβος είναι ένας τύπος ήχου που περιέχει όλες τις συχνότητες που μπορεί να ακούσει το ανθρώπινο αυτί, αναμεμειγμένες στην ίδια ένταση. Το αποτέλεσμα είναι ένας συνεχής, ουδέτερος ήχος που μοιάζει με εκείνον του ανεμιστήρα. Ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι βοηθά τους ανθρώπους να κοιμούνται καλύτερα, πιθανώς καλύπτοντας τους εξωτερικούς θορύβους. Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο λευκός θόρυβος μπορεί να μειώσει τον καρδιακό ρυθμό και τον αναπνευστικό ρυθμό, ουσιαστικά νανουρίζοντας ένα άτομο. Κάποιοι άλλοι όμως λένε ότι μπορεί να διακόψει σημαντικά στάδια του ύπνου, όπως τον ύπνο REM.
Mouth tapping
Είναι η πρακτική της τοποθέτησης ενός κομματιού πορώδους ταινίας πάνω στα χείλη πριν από τον ύπνο για να ενθαρρύνεται η ρινική αναπνοή. Κάτι που ορισμένοι πιστεύουν ότι προάγει τον καλύτερο ύπνο και μειώνει τα προβλήματα που συνδέονται με την αναπνοή από το στόμα, όπως το ροχαλητό ή η ξηροστομία. Ακόμα, η ρινική αναπνοή μπορεί να βοηθήσει στο φιλτράρισμα των αλλεργιογόνων. Όμως, η χρήση ταινίας στο στόμα εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, ειδικά για όσους πάσχουν από διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο και αποφρακτική υπνική άπνοια. Η τοποθέτηση ταινίας στο στόμα μπορεί να επιδεινώσει την υπάρχουσα αναπνευστική διαταραχή που σχετίζεται με τον ύπνο, περιορίζοντας τη ροή του αέρα, ασκώντας πρόσθετη πίεση στο αναπνευστικό σύστημα και αυξάνοντας τον κίνδυνο ασφυξίας όταν οι ασθενείς αντιμετωπίζουν ρινική απόφραξη…
Ο διαλογισμός της επίφυσης
Η επίφυση είναι ένας μικρός ενδοκρινής αδένας στον εγκέφαλο. Στη γιόγκα συνδέεται με το πνευματικό «τρίτο μάτι». Σκοπός της πρακτικής είναι η ενεργοποίησή της για πνευματική ανάπτυξη, βελτίωση της διάθεσης, και βαθύ ύπνο καθώς η επίφυση είναι υπεύθυνη για την παραγωγή μελατονίνης.
Στο γιόγκα υπάρχουν κι άλλες τεχνικές (π.χ. Yoga Nidra) που βοηθούν στη χαλάρωση του σώματος, της ψυχής και του νου, δημιουργώντας μία κατάσταση βαθιάς ηρεμίας και αρμονίας. Σε κάποιους ταιριάζουν αυτές οι πρακτικές και σε κάποιους όχι. Οπωσδήποτε, όμως, ακόμη και αν ο διαλογισμός δεν φέρνει τα ποθούμενα αποτελέσματα σε κάποιον, δεν έχει καμιά επικινδυνότητα.
Τι κάνουμε τώρα;
Όλοι θέλουμε να κοιμόμαστε καλά. Ωστόσο, το sleepmaxxing δεν πρέπει να μας γίνει εμμονή γιατί μπορεί να έχει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Μπορεί δηλαδή αντί για μια αναζωογονητική διαδικασία, ο ύπνος να μετατραπεί σε πηγή άγχους και υψηλής πίεσης. Και αν υπάρχει ένα πράγμα που θα επηρεάζει πάντα αρνητικά τον κύκλο του ύπνου, αυτό είναι το άγχος. Με δυο λόγια, η ίδια η πράξη της εμμονής με τον ύπνο, επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο.
