Το ξέραμε ότι είναι χώρα μαγική. Μας το απέδειξε ακόμα μια φορά με τον πιο εμφατικό τρόπο κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, την οποία αφήνει πίσω της, επειδή έτσι το αποφάσισε η ίδια.
Οι ΗΠΑ θα είναι η πρώτη χώρα που θα συνέλθει από το χτύπημα του κορωνοϊού, παρά το γεγονός ότι έχει πληρώσει το βαρύτερο -κατ’ αναλογία πληθυσμού- τίμημα σε κρούσματα κι ανθρώπινες ζωές. Ενστερνίστηκε τελευταία τα απειλητικά μηνύματα τον Μάρτιο του 2020, έλαβε καθυστερημένα τα προβλεπόμενα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μέτρα, είδε την ανεργία και την απελπισία να εκτοξεύονται περισσότερο από κάθε άλλη χώρα, δυσανασχέτησε πρώτη στους περιορισμούς, έφτιαξε πρώτη εμβόλιο, πριν μερικές μέρες άνοιξε και πάλι την εστίασή της σε ορισμένες πόλεις και ξεκινάει πρώτη το ταξίδι στην μετά τον κορωνοϊό εποχή. Το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί, μετά την έναρξη των μαζικών εμβολιασμών, την αλλαγή στον Λευκό Οίκο και την αύξηση του ωρομίσθιου που υπέγραψε ο Μπάιντεν, θεωρείται από αρκετούς ως ευκαιρία για οικονομική ανάκαμψη και ανασύσταση των κοινωνικών δικτύων που έπληξε η πανδημία. Η χώρα, λένε, μπαίνει στα «Roaring 20s».
Ήδη μια σειρά παράγοντες, δείκτες και αρκετά σημάδια συνηγορούν σε μια τέτοια διαπίστωση, αν και είναι αρκετά νωρίς να μιλάμε για μια ολόκληρη δεκαετία τεράστιας οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης (όπως τα Roaring 20s της δεκαετίας του 1920), όταν στις ΗΠΑ την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές (μέσα Φεβρουαρίου), είχε εμβολιαστεί λιγότερο από το 20% του πληθυσμού και το μεγαλύτερο μέρος των ανέργων δεν είχαν επιστρέψει στις δουλειές τους.
Από πού αντλείται όμως αυτή αισιοδοξία; Από την πεποίθηση ότι οι ΗΠΑ έχουν την εμπειρία αλλά και τη δυνατότητα κι οπωσδήποτε τη θέληση, να ξεπεράσουν την κρίση. Σύμφωνα με τον διάσημο καθηγητή Ιστορίας Jared Diamond, συγγραφέα του βιβλίου «Έθνη σε αναταραχή» (εκδ. Διόπτρα, 2019) και βραβευμένο με Πούλιτζερ το 1998, οι ΗΠΑ ξεπερνούν τις μεγάλες κρίσεις για τρεις πολύ συγκεκριμένους λόγους που δεν έχουν να κάνουν με την (εκάστοτε) συγκυρία που τις περιβάλλει: α) έχουν τεράστιες καλλιεργήσιμες γαίες, ιδανική γεωγραφία που ευνοεί την πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση και το εμπόριο, ενώ βρέχονται από τρεις πλευρές, β) έχουν πολύ μεγάλο πληθυσμό, άρα μια εσωτερική αγορά που μπορεί να υποστηρίξει την ανάπτυξη και γ) ισόρροπη πληθυσμιακή κατανομή σε αντίθεση με την πυκνοκατοικημένη Ιαπωνία και τις αραιοκατοικημένες Ρωσία και Κίνα.
Σε συνδυασμό με τα άλλα σημαντικά αλλά επίκτητα πλεονεκτήματα της χώρας (τη σταθερή δημοκρατική διακυβέρνηση εδώ και δύο αιώνες, το υψηλό μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα, το προβάδισμα στην τεχνολογία, το μεγαλύτερο αριθμό πατεντών ανά άτομο σε ετήσια βάση, τη σταθερή ανανέωση του εργατικού δυναμικού μέσω ελεγχόμενης μετανάστευσης κ.ά.) οι ΗΠΑ σύμφωνα με τον Τζ. Ντάιμοντ είναι δυσκολοκατάβλητες, κάτι που φαίνεται να ισχύει και στην πανδημία.
Είναι υπέροχο να ξέρεις ότι κάπου στον κόσμο υπάρχει ένας λαός που αν και δεν έχει την πειθαρχία των Ασιατών ή τη στωικότητα των Ευρωπαίων, βγαίνει στο ξέφωτο κι αντικρίζει και πάλι τον κόσμο της ευτοπίας. Για μια ακόμα φορά το αμερικανικό έθνος «προώρισται να ζήση», όπως έλεγε για το δικό του ο Χαρίλαος Τρικούπης. Και μαζί με τον αμερικανό βούβαλο, ελπίζουμε στο ξέφωτο να βγούμε κι εμείς, ο αμνός του θεού εδώ στην ξεχαρβαλωμένη Βαλκανική χερσόνησο. Άγνωστο βέβαια αν θα ζήσουμε τα δικά μας «Roaring 20s».
