Μετέωρα, ένας τόπος απόκοσμος, μεταφυσικός, τραχύς, δύσκολος, αβέβαιος. Όπως και η προσπάθεια του ανθρώπου να προσεγγίσει τον Δημιουργό του και να ανεβεί στον ουρανό ή τουλάχιστον, πιο ψηλά από τη γη.
Γενικά, η μοναστική ζωή στα Μετέωρα σημείωσε ύφεση στα χρόνια της παρακμής και της πτώσης της βυζαντινής αυτοκρατορίας και της συνακόλουθης οθωμανικής κατάκτησης της Θεσσαλίας το 1393. Ωστόσο, από τα τέλη του 15ου αιώνα και κυρίως τον 16ο αιώνα, τα Μετέωρα γνωρίζουν τη μεγαλύτερή τους ακμή, καθώς ιδρύονται νέες μονές, καθολικά και μοναστηριακά κτίσματα, τα οποία κοσμούνται με απαράμιλλης τέχνης αγιογραφίες. Από τον 17ο αιώνα ξεκινάει η παρακμή. Σήμερα λειτουργούν μόνο 6 μοναστήρια, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (ή Μεγάλου Μετεώρου), του Βαρλαάμ, του Αγίου Νικολάου του Αναπαυσά, του Ρουσάνου, της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Στεφάνου.
Και μπορεί η παραδοσιακή μέθοδος επικοινωνίας και ανεφοδιασμού τον μονών με ανεμόσκαλες, σκοινιά, τροχαλίες και καλάθια να έχει εγκαταλειφθεί, μπορεί από το 1920 οι σκάλες που λαξεύτηκαν να τα έκαναν εύκολα στην πρόσβαση, ο τόπος ωστόσο παραμένει συναρπαστικός και διαθέτει αίγλη και πλούσια ιστορία. Τα Μετέωρα βρίσκονται πολύ κοντά στην πόλη της Καλαμπάκας, τα οποία απέχουν 350 χιλιόμετρα από την Αθήνα και περιλαμβάνονται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της Ουνέσκο. Για αυτό και η επίσκεψη σε αυτά, μια φορά στη ζωή κάποιου, επιβάλλεται. Είτε θρησκεύει είτε όχι.
Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος ή Μεγάλου ΜετεώρουΙδρύθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα από τον όσιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη (πρώτο κτήτορα και οργανωτή του μοναστικού κοινοβίου). Στο ιερό του καθολικού υπάρχουν σημαντικές τοιχογραφίες της Μακεδονικής σχολής, ενώ οι αξιόλογες τοιχογραφίες στον κυρίως ναό και τον νάρθηκα θεωρούνται ότι ανήκουν στον Τζώρτζη, μαθητή του Θεοφάνη του Κρητός. Στο μοναστήρι υπάρχουν τα παρεκκλήσια της Θεομήτορος (Παναγία της Μετεωρίτισσας Πέτρας), του Ιωάννη του Προδρόμου, των Αγίων Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης και του Αγίου Νεκταρίου. Υπάρχει επίσης πλούσια και αξιόλογη συλλογή χειρόγραφων, εικόνων και ιερών κειμηλίων, όπως και σε όλες τις μονές άλλωστε.
Ιερά Μονή ΒαρλαάμΒρίσκεται απέναντι από το Μεγάλο Μετέωρο. Ιδρυτής της είναι ο αναχωρητής Βαρλαάμ (14ος αιώνας). Το καθολικό της μονής είναι αφιερωμένο στη μνήμη των Αγίων Πάντων και το έκτισαν οι αδελφοί μοναχοί Θεοφάνης και Νεκτάριος το 1541-1544. Οι τοιχογραφίες του καθολικού είναι κυρίως του Φράγκου Κατελάνου από τη Θήβα. Υπάρχει επίσης στη μονή και το παρεκκλήσι των Τριών Ιεραρχών πάνω στον πρώτο ναΐσκο που οικοδόμησε ο Βαρλαάμ.
Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου ΑναπαυσάΕίναι το πρώτο μοναστήρι που συναντάμε ανεβαίνοντας προς τα Μετέωρα. Η ίδρυσή του ανάγεται στις αρχές ως τα μέσα του 14ου αιώνα. Το καθολικό έγινε επί μητροπολίτου Λαρίσης Διονυσίου του Ελεήμονος και επί έξαρχου Σταγών ιερομονάχου Νικάνορος. Το 1527 έγινε η αποπεράτωση της αγιογράφησης του καθολικού από τον Θεοφάνη Στρελίτζα τον Κρήτα, που συγκαταλέγεται στους πιο σημαντικούς αγιογράφους της Ορθοδοξίας. Στις τοιχογραφίες διακρίνουμε τη μεγάλη τελειότητα στο σχεδιασμό των μορφών και την άριστη χρωματική απόδοση. Ακόμα υπάρχει το παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου, όπου σώζονται υπολείμματα τοιχογραφιών του 14ου αιώνα.
Ιερά Μονή ΡουσάνουΉταν πρώτα ανδρικό, ενώ τώρα είναι γυναικείο. Ο πρώτος ή πρώτοι κτήτορες έκτισαν το μοναστήρι τον 14ο με 15ο αιώνα. Τη σημερινή μορφή την πήρε στις αρχές του 16ου αιώνα από τους αδελφούς ιερομόναχους Ιωάσαφ και Μάξιμο από τα Γιάννενα. Το καθολικό είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Επίσης τιμάται και η μνήμη της Αγίας Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου). Οι τοιχογραφίες είναι αξιόλογες και έγιναν από άγνωστο ζωγράφο επηρεασμένο από την Κρητική σχολή.
Ιερά Μονή Αγίας ΤριάδαςΒρίσκεται σε έναν από τους εντυπωσιακότερους βράχους των Μετεώρων. Από το 1362 ήταν οργανωμένο μοναστήρι και το καθολικό κτίστηκε από το 1456 ως 1476. Οι τοιχογραφίες έγιναν από τους αδελφούς Αντώνιο και Νικόλαο το 1741. Στον νάρθηκα υπάρχουν τοιχογραφίες από το 1692. Εδώ υπάρχει το παρεκκλήσι του Τιμίου Ιωάννη Προδρόμου μέσα σε λαξευμένο βράχο, με σημαντικές τοιχογραφίες από το 1682. Τα χειρόγραφα της μονής της Αγίας Τριάδος φυλάσσονται στο σκευοφυλάκιο της μονής του Αγίου Στεφάνου.
Ιερά Μονή Αγίου ΣτεφάνουΉταν αρχικά ανδρική, αλλά από το 1961 εγκαταστάθηκε σε αυτή γυναικεία αδελφότητα. Κτήτορες είναι ο όσιος Αντώνιος στις αρχές ως και τα μέσα του 15ου αιώνα και ο όσιος Φιλόθεος, ο οποίος στα μέσα του 16ου αιώνα ξανάχτισε τον ναό του Αγίου Στεφάνου. Περίπου στον 16ο αιώνα τοποθετούνται και οι πρώτες τοιχογραφίες του ναού. Κατόπιν το 1798, κτίστηκε το σημερινό καθολικό στην μνήμη του Αγίου Χαραλάμπους, του οποίου η κάρα φυλάσσεται εκεί ως το πιο ιερό και θαυματουργό κειμήλιο. Οι τοιχογραφίες στο καθολικό γίνονται από τον πιο σημαντικό ίσως σύγχρονο αγιογράφο, τον Βλάση Τσοτσώνη. Στην Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου, στην παλαιά τράπεζα που έχει διαμορφωθεί σε μουσείο, υπάρχει αξιόλογη και πλούσια συλλογή χειρογράφων, εικόνων και ιερών κειμηλίων.
Πατήστε τα βελάκια στην gallery επάνω, για να δείτε όλες τις φωτογραφίες. Κάντε expand με το κουμπί για να τις δείτε σε πλήρες μέγεθος.