Τι κρύβουν οι Λέσχες; Σίγουρα πολιτική, κύρος, εκλεκτικισμό, πλούτο, αριστοκρατία και φυσικά το «Μη σε μη μέλη!». Παλαιότερα ήταν αποκλειστικά ανδρικό καταφύγιο, σήμερα κάποιες είναι ανοικτές και στις γυναίκες, αλλά και στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής. Εξέλιξη!
Η περιοχή του St James στο Λονδίνο υπήρξε από τον 19ο αιώνα σύμβολο κύρους για την ελίτ της πρωτεύουσας κι εξακολουθεί να είναι καθώς εκεί βρίσκονται ακόμη ξακουστές Λέσχες Κυρίων, όπως οι White‘s, Boodles και Brooks. Οι απαρχές τους εντοπίζονται τον προηγούμενο, 18ο αιώνα, δίνοντας διέξοδο στα επιφανή μέλη της κοινωνίας από το αυξανόμενο και ακατέργαστο πλήθος που μετοικούσε αθρόα στην πρωτεύουσα, αλλά κυρίως στο να ανελιχθούν κοινωνικά και οικονομικά. Λέσχες που στεγάζονται σε εμβληματικά κτήρια της Βικτωριανής εποχής και φημίζονται για τους στιβαρούς εσωτερικούς τους χώρους –σαλόνια με άνετους καναπέδες Chesterfield, βιβλιοθήκες, τραπεζαρίες, αίθουσες για μπιλιάρδο, για τεχνικά παιχνίδια με χαρτιά ή απλώς για μια πνευματώδη συζήτηση.
Οι Λέσχες αποτελούν κάτι σαν δεύτερο σπίτι για τα μέλη τους. Είναι ένας χώρος σοφιστικέ χαλάρωσης, εκλεπτυσμένης κοινωνικότητας και διακριτικής επικοινωνίας. Για να γίνει κάποιος αποδεκτός ως μέλος θα πρέπει καταρχήν να προταθεί από τουλάχιστον ένα μέλος, κάποιες φορές, δε, από δύο ή τρία ανάλογα με το καταστατικό της Λέσχης. Οι κανόνες είναι αυστηροί. Η σχετική επιτροπή μπορεί να αρνηθεί την πρόταση εισαγωγής και μάλιστα αν κρίνει πως υπήρξε ακατάλληλη και ανάρμοστη μπορεί να επιπλήξει το μέλος του ή ακόμη και να τού ζητήσει να αποχωρήσει.
Την πρωτοκαθεδρία όσον αφορά τις Λέσχες διατηρεί ακόμη η βρετανική πρωτεύουσα. Εμβληματική Λέσχη στο Λονδίνο παραμένει πάντα το White’s, το οποίο μπορεί δικαίως να καυχηθεί για τα μέλη της, αφού ανάμεσα τους συγκαταλέγονται ο Πρίγκιπας Γούιλιαμ και ο Πρίγκιπας Χάρυ. Αυστηρώς ανδρική υπόθεση, οι Λέσχες δεν επέτρεπαν την είσοδο στις γυναίκες και το White’s ακολουθεί αυτή την πολιτική κάνοντας μία και μόνο εξαίρεση στην ιστορία του, για την Βασίλισσα Ελισάβετ το 1991.
Η Λέσχη Boodle‘s ιδρύθηκε το 1762 από τον Lord Shelburne (William Petty), ο οποίος έμελλε αργότερα να διατελέσει Πρωθυπουργός και θεωρείται μία από τις σημαντικότερες στη βρετανική πρωτεύουσα. Μάλιστα πήρε το όνομά της από τον επικεφαλής του σέρβις, τον αυστηρό κύριο Edward Boodle που με την ομάδα του εξυπηρετούσε άψογα τα μέλη της, όπως όταν για παράδειγμα σέρβιραν το διάσημο πιάτο της Λέσχης, το orange fool.
Μία ακόμα ιστορική Λέσχη είναι η Athenaeum, χαρακτηριστικό της οποίας είναι το νεοκλασικό στιλ του κτηρίου του που σχεδιάστηκε από τον Decimus Burton ο οποίος εμπνεύστηκε από τον Παρθενώνα. Τα μέλη λοιπόν του Athenaeum εισέρχονται στη Λέσχη υπό το άγρυπνο βλέμμα της θεάς Αθηνάς για να οδηγηθούν στην ιστορική βιβλιοθήκη της Λέσχης και να απολαύσουν το δείπνο ή το ποτό τους.
Ενώ μια άλλη λέσχη τεράστιου κύρους στον κόσμο των γραμμάτων και της Τέχνης είναι το The Savile Club στην καρδιά του Mayfair, που από το 1868 αποτελεί σταθερό σημείο επαφής καλλιτεχνών και συγγραφέων.
H νέα εποχή των βρετανικών Λεσχών
Μία από τις νέες αφίξεις είναι το 67 Pall Mall, κοντά στο Buckingham Palace, το οποίο φιλοξενείται σε ένα εμβληματικό κτήριο του αρχιτέκτονα Sir Edwin Lutyens και συγκαταλέγεται στη λίστα των βασιλικών κτηρίων. Την πρωτοβουλία για την ίδρυση πήρε ο Grant Ashton, ο οποίος προέρχεται από τον χώρο των οικονομικών και μάλιστα υπήρξε μάνατζερ hedge fund. Μαζί με 39 ακόμη συλλέκτες κρασιών εγκαινίασαν μία νέα Λέσχη Κυρίων όπου θα μπορούν να μοιράζονται το ίδιο πάθος: το καλό κρασί.
Νεότερες προσθήκες στον χάρτη του Λονδίνου αποτελούν επίσης οι Λέσχες Τhe Groucho Club, Century και Soho House που απευθύνονται σε ανθρώπους κυρίως των media και των Τεχνών. Για παράδειγμα το Soho House μετράει 23 κτήρια ανά τον κόσμο, δέκα εκ των οποίων βρίσκονται στο Λονδίνο -από το γήινο Soho Farmhouse στο Oxfordshire ως το εξαώροφο κτήριο στο μοδάτο Shoreditch με την πισίνα στον τελευταίο όροφο και συναρπαστική θέα.
Ένα νέο τύπο Λέσχης προτείνει ο επιχειρηματίας Paul van Zyl με το The Conduit στο Mayfair, το οποίο επικεντρώνεται στην αναζήτηση λύσεων για το περιβάλλον και τα κοινωνικά θέματα. Τα μέλη του, που συνήθιζαν να συναντιούνται τυχαία σε ομιλίες TED, αλλά και σε εκδηλώσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός χρειάζονται ένα δικό τους «μόνιμο σπίτι», όπως το χαρακτηρίζει ο ίδιος. Κάθε χρόνο προγραμματίζονται 150 ομιλίες με έξι βασικούς θεματικούς άξονες: την ανεργία, την εκπαίδευση, την κλιματική αλλαγή, την υγεία και τη διατροφή, την ενδυνάμωση των γυναικών, την ισότητα και τη δικαιοσύνη. Εξάλλου, μία ενδιαφέρουσα σύγχρονη λεπτομέρεια είναι ότι κάποιες από τις νέες Λέσχες είναι τόσο Κυρίων όσο και Κυριών, δηλαδή γυναικών.
Το h Club, με ιδρυτές τον Paul Allen της Microsoft και τον μουσικό Dave Stewart των Eurythmics συσπειρώνει τις δημιουργικές δυνάμεις της πόλης, με τα μέλη του να προέρχονται κυρίως από τον χώρο των Τεχνών, της Ψυχαγωγίας, της Μόδας, του Αθλητισμού και της Τεχνολογίας. Κι εδώ προσφέρεται ο τόπος στην ουσία για να γνωριστούν επαγγελματίες μεταξύ τους, να επικοινωνήσουν και να συνδημιουργήσουν. Και βέβαια υπάρχει πάντα ένα ειδικά επιμελημένο πρόγραμμα συναυλιών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων μόνο για μέλη.
Η νεότερη άφιξη στη λονδρέζικη πρωτεύουσα είναι το The Court, που άνοιξε τις πόρτες του τον περασμένο Φεβρουάριο. Στη Λέσχη σερβίρονται εξαιρετικά κοκτέιλ από τον μάστερ mixologist Mr Lyan Studio την ίδια στιγμή που τα μέλη μπορούν να χαλαρώνουν με τη μελωδία του πιάνο. Ένας κομψός και γοητευτικός χώρος που θυμίζει κάτι από την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του ‘20, γεγονός που δεν εμποδίζει βέβαια τα ειδικά DJ events και live συναυλίες να αναλαμβάνουν τα ηνία το βράδυ.
Η αμερικανική προσέγγιση
Στην Αμερική οι Λέσχες Κυρίων αποτελούσαν τη φυσική συνέχεια των Αδελφοτήτων των Πανεπιστημίων. Αποτελούσαν μια στέγη που στήριζε τους νεαρούς και πολλά υποσχόμενους απόφοιτους, άνδρες που θα πρωταγωνιστούσαν αργότερα στην κοινωνία. Αυτή ήταν και παραμένει κατά κάποιο τρόπο το The Yale Club που αριθμεί 11.000 μέλη καθώς δική του προϋπόθεση είναι να έχει υπάρξει κάποιος απόφοιτος του ομώνυμου Πανεπιστημίου. Η Λέσχη και η ατμόσφαιρά της έχει εμπνεύσει μάλιστα και λογοτέχνες, όπως τον Σκοτ Φιτζέραλντ στο Μεγάλο Γκάτσμπυ, αφού ο ήρωάς του Νικ Κάραγουεϊ ήταν μέλος του εμβληματικού κλαμπ. Μέλη της είναι οι Τζόρτζ Μπους, αλλά και η Χίλλαρυ Κλίντον, αφού από το 1987, ως μέλη γίνονται δεκτές και γυναίκες.
Μόνο για άνδρες παραμένει το διάσημο The Knickerbocker Club στη Νέα Υόρκη και μέλη του υπήρξαν για παράδειγμα ο επιχειρηματίας John Jacob Astor, ο χρηματιστής JP Morgan και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Franklin D. Roosevelt. Με την πάροδο του χρόνου η λέξη «knickerbocker» έγινε συνώνυμο της νεοϋρκέζικης ελίτ.
Οι Λέσχες όμως μπορούν να συνασπίζουν τα μέλη τους και γύρω από μία κοινή αναζήτηση ή υψηλό σκοπό. Το The Explorers Club στη Νέα Υόρκη που έχει ως στόχο «την επιστημονική εξερεύνηση της γης, της θάλασσας, του αέρα και του διαστήματος» και χρηματοδοτεί ταξίδια και αποστολές των μελών της, ανάμεσά τους και οι Neil Armstrong, οι εξερευνητές Edmund Hillary και Tenzing Norgay, αλλά και ο επιχειρηματίας Jeff Bezos και ο σκηνοθέτης James Cameron.
Το The Leash Club πάλι έχει ως κοινό τόπο την αγάπη των κυρίων για τους σκύλους τους. Πάντως, θρυλείται πως την περίοδο της ποτοαπαγόρευσης τα μέλη είχαν δικά τους κλειδωμένα ντουλάπια με σκαλισμένο το όνομα του σκύλου τους, όπου έκρυβαν τα ποτά τους. Σήμερα, δεν είναι απαραίτητο να έχει κάποιος δικό του σκύλο, ωστόσο ειδυλλιακά πορτραίτα τους πρωταγωνιστούν ακόμη στον χώρο.
Σε άλλο μήκος κύματος, δείγμα και αυτό όμως μιας τάσης που περιστρέφεται γύρω από τα αμύθητα πλούτη, κινείται το The Mar–a–Lago Club που ανήκει στον Ντόναλντ Τραμπ. Στην ουσία πρόκειται για ένα υπερπολυτελές θέρετρο στην Φλόριντα με 500 μέλη και ετήσια συνδρομή που υπερβαίνει τα 200 χιλιάδες δολάρια. Μπορεί να μην πρόκειται για Λέσχη με τη στενή έννοια, ωστόσο λειτουργεί ως ένα κλειστό, προνομιούχο club.
