Αυτός είναι ο τίτλος ενός πολύ ενδιαφέροντος νέου βιβλίου που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κάκτος και το οποίο ερευνά τις ελληνικές ρίζες του Βοναπάρτη. Το διαβάσαμε και σας μεταφέρουμε τις εντυπώσεις.
Ένα μικρό πόνημα που διαβάζεται μονομιάς και το οποίο εκδόθηκε πριν λίγες ημέρες από τις εκδόσεις Κάκτος και που μπορεί να ανοίξει μεγάλες ιστορίες στη σύγχρονη Ιστοριογραφία. Μια επιστήμη καθόλου παρωχημένη και καθόλου του παρελθόντος, αλλά απόλυτα σύγχρονη, καθώς για πρώτη φορά οι ερευνητές έχουν τόσα πολλά αρχεία και πηγές και ξέρουν μάλιστα και πού να τα βρουν και πώς να τα μελετήσουν, λόγω της ψηφιακής εξέλιξης. Το ότι η ιστορική έρευνα έχει κάνει τεράστια πρόοδο τα τελευταία χρόνια και έχει φέρει στο φως νέες ερμηνείες και γεγονότα, είναι κάτι που δεν είναι ευρύτερα γνωστό στον πολύ κόσμο -πέρα από εκείνους που παρακολουθούν τις σχετικές εξελίξεις, παρακολουθούν συνέδρια και ημερίδες ή αγοράζουν εκδόσεις-, είναι όμως πέρα για πέρα αληθινό. Και είναι κάτι που το βλέπουμε όχι μόνο στις νέες ιστορικές εκδόσεις, αλλά και στη λογοτεχνία, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα πρόσφατα μυθιστορήματα για το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ή τα ιστορικά μυθιστορήματα για το Βυζάντιο και την Ελληνική Επανάσταση. Το ευκολοδιάβαστο τούτο βιβλιαράκι εντάσσεται σε αυτό το ρεύμα και έχει κάτι να πει, ιδιαίτερα στους λάτρεις της Ιστορίας.
Το υπογράφει ένας διανοούμενος του καιρού μας, ο Δημοσθένης Δαββέτας, καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, ζωγράφος και εικαστικός, ο οποίος δηλώνοντας ευθαρσώς ότι δεν είναι Ιστορικός, καταπιάνεται με την έρευνα της καταγωγής του μεγάλου Γάλλου στρατηλάτη. Το «Γάλλος», βέβαια, αν και ουσιαστικώς ισχύει απόλυτα, γενεαλογικώς επιδέχεται συζήτησης. Καθώς, οι πρόγονοι του Ναπολέοντα από την πλευρά του πατέρα του ενδέχεται να κατάγονταν από τη Μάνη, που κατέληξαν στα τέλη του 17ου αιώνα στο Αζαξιό της Κορσικής, με ενδιάμεσο σταθμό και μακρόχρονη παραμονή στην περιοχή της Τοσκάνης και στη Γένοβα. Σίγουρα μια τέτοια πρόταση, δεν μπορεί να γίνει εύκολα δεκτή από τους ιστορικούς που εμμένουν στην απόλυτη ισχύ της βασικής θεωρίας. Ωστόσο, και αυτοί θα πρέπει ίσως να το ξανασκεφτούν.
Πνευματικά ο Βοναπάρτης ήταν πιο Γάλλος από τους Γάλλους. «Διότι ήταν το ίνδαλμα, ο θεός του γαλλικού λαού. Τον ήθελαν μόνο δικό τους και τους δόθηκε τελείως». Υπήρξε ταυτόχρονα, όμως, «και ένας μεγάλος Έλληνας και ως προς τη ρίζα του, αλλά κυρίως ως προς τη φοβερή ελληνική του παιδεία και το ελληνικό του πνεύμα», αναφέρεται στο βιβλίο. «Ήταν βαθύτατα καλλιεργημένος και είχε βαθιά ελληνική πολιτιστική συνείδηση, όπως φαίνεται αναμφισβήτητα από τα γραπτά και τις επιστολές του». Δεν ήταν όμως μόνο ο φιλελληνισμός του και το θέμα της καταγωγής. Ο Μ. Ναπολέων διατηρούσε ελληνικό τμήμα στρατιωτών στο στρατό του, αλληλογραφούσε με τον Ρήγα Φεραίο και τον Κοραή, συμμετείχε έμμεσα στη προετοιμασία της Επανάστασης στη Μάνη και άλλα που φανερώνουν μια ιδιαίτερη σχέση με τη χώρα μας.
Ο Δαββέτας λειτουργεί και ως ιστορικός ερμηνευτής και ως ιστοριοδίφης, ανοίγοντας, μελετώντας και ερμηνεύοντας πηγές του 17ου, του 18ου, του 19ου και του 20ου αιώνα, οι οποίες συνηγορούν σε υπολογίσιμο ποσοστό στη Μανιάτικη καταγωγή του Βοναπάρτη ή αλλιώς Καλόμερου ή Καλομεριανού ή Καλημέρη, όπως είναι το ελληνικό επώνυμο το οποίο μεταφέρθηκε ως buona (=καλός) – parte (=μέρος). Ο συγγραφέας χωρίς να αγνοεί τους ιστορικούς που έχουν μιλήσει ξεκάθαρα για ιταλική καταγωγή του Βοναπάρτη, επιχειρηματολογεί και αναιρεί, ορισμένες φορές με εξαιρετικά επιτυχημένο τρόπο. Στο βιβλίο υπάρχει και ένας ισχυρισμός – έκπληξη, δύσκολο να στηριχθεί ακόμη βέβαια, ο οποίος συνδέει τους προγόνους του Βοναπάρτη με το πιο ένδοξο κομμάτι της ελληνικής Ιστορίας.
Συμπερασματικά, πρόκειται για ένα ενδιαφέρον ανάγνωσμα το οποίο έχει την αρετή της ψυχραιμίας τόσο στον τόνο της φωνής όσο και στο κομμάτι της έρευνας, καθώς ο συγγραφέας αναφέρει τις λογικές αποδείξεις που μπορεί να οδηγήσουν στο συμπέρασμα της εν μέρει ελληνικότητας του Βοναπάρτη, από τη μεριά του πατέρα του. Και μας αφήνει να κρίνουμε μόνοι μας. Όπως και να ‘χει, το θέμα θα έχει και συνέχεια καθώς όπως προαναγγέλλει ο ίδιος ο Δαββέτας, θα υπάρξει στο μέλλον συνεργασία με τον Eric Simard για να συνεχιστεί η έρευνα πάνω στο επίμαχο θέμα…
