Σχόλια και εντυπώσεις από την παράσταση του Ένκε Φεζολλάρι, που αναδιφά εμβληματικά κείμενα για τη Δημοκρατία και θεατρικοποιεί σημαντικά ιστορικά γεγονότα.
Πριν μερικά χρόνια η άγαρμπη προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας να περιορίσει μέρος της εκπαιδευτικής ύλης είχε οδηγήσει στην κατάργηση της διδασκαλίας του κειμένου «Περικλέους Επιτάφιος» ως μαθήματος Γενικής Παιδείας της Γ΄ Λυκείου. Ο Επιτάφιος θεωρείται τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας καθώς πρόκειται για ένα από τα κορυφαία πολιτικά έργα γραμμένο από τον Θουκυδίδη στο πλαίσιο της ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου και οι μεταφράσεις του, από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Άγγελο Βλάχο, έχουν διαβαστεί από πολλές γενιές Ελλήνων. Εκείνη η κίνηση του Υπουργείου Παιδείας είχε προκαλέσει την αντίδραση πολλών εκπαιδευτικών και άλλων πολιτών. Θεωρήθηκε προσβολή κατά της δημοκρατίας…
Ο Επιτάφιος, στον οποίο ο Περικλής παρουσιάζει το (δημοκρατικό) πολίτευμα της Αθήνας, ερμηνεύει τους λόγους για τους οποίους η Αθήνα θεωρείται η κορυφαία πόλη της αρχαιότητας και παραδίδει μαθήματα πολιτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής οργάνωσης των ανθρώπινων κοινωνιών αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Ένκε Φεζολλάρι (1981) δημιούργησε ένα ψηφιδωτό θεατρικού λόγου. Ο Επιτάφιος είναι ένα μόνο από τα κείμενα και ο Πελοποννησιακός Πόλεμος είναι ένα μόνο από τα ιστορικά γεγονότα που συνθέτουν το θεατρικό παζλ του «Democracy» όπου η δημοκρατία και οι ευθύνες των πολιτών απέναντί της είναι το βασικό ζητούμενο και το μέγα επίδικο.
Η παράσταση που δημιούργησε, σκηνοθέτησε και στην οποία παίζει ο ταλαντούχος ηθοποιός και σκηνοθέτης που έχει γεννηθεί στην Αλβανία και ήρθε σε ηλικία 12 ετών στην Ελλάδα, είναι ένα είδος θεατρικού ντοκιμαντέρ στη βάση του οποίου δεν υπάρχει η οπτικοποίηση ιστορικών γεγονότων αλλά η θεατρική αποτύπωση προσωπικών ιστοριών τις οποίες αφηγούνται άνθρωποι που βρέθηκαν, άθελά τους τις περισσότερες φορές, στο μεταίχμιο ιστορικών περιόδων, στη σκηνή κορυφαίων ιστορικών γεγονότων.
Χωρίς να τηρεί κάποια χρονολογική σειρά στην αφήγηση, ο Φεζολλάρι συνθέτει μονολόγους, τους εμπλουτίζει με μικρές χιουμοριστικές σφήνες διαλόγων προκειμένου να περάσει μπροστά από τα μάτια μας μεγάλες στιγμές της ιστορίας όπου η επίκληση της δημοκρατίας λειτούργησε καταλυτικά για το μέλλον χωρών και κοινωνιών: η κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού», η άνοδος της ακροδεξιάς και του ρατσιστικού λόγου (και πράξεων) στη δυτική Ευρώπη, το ελληνικό δημοψήφισμα του 2015 κ.ά. Αξίζει να τονίσουμε ότι ακαδημαϊκή σύμβουλος της παράστασης είναι η Έφη Καρακάντζα, Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών.
Το ψηφιδωτό που συνθέτει ο Ένκε Φεζολλάρι απαρτίζεται από αφηγήσεις των ηθοποιών οι οποίες εκκινούν από προσωπικά βιώματα (π.χ. η Αλβανή ηθοποιός Vefi Redhi εξιστορεί το απότομο, βίαιο πέρασμα της χώρας της από μια προσωποπαγή απολυταρχία σε μια κατ’ επίφαση δημοκρατία των «πυραμίδων» και του σκληρού ατομικισμού), αφηγήσεις που συμπλέκονται με ηχητικά ντοκουμέντα, με παραβολές, μύθους και τσιτάτα αλλά και ανεκδοτολογικές επισημάνσεις.
Χωρίς σκηνικά και σχετικά με τους μονολόγους κοστούμια, οι τέσσερις ηθοποιοί καλούνται να σωματοποιήσουν μεγάλες ιδέες και φλογερά όνειρα, τραγικές συγκρούσεις και πικρές απογοητεύσει. Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειάς τους καταγράφονται ως θετικά παρά το γεγονός ότι προϋποθέτουν ένα κάπως ψαγμένο ή/κι ενημερωμένο ακροατήριο. Η επικοινωνία με το κοινό είναι απρόσμενη αλλά εμψυχωτική, το ύφος πηγαινοέρχεται ανάμεσα στην κωμωδία, το δράμα και την παγερότητα των ιστορικών αφηγήσεων ενώ κάθε τρεις και λίγο οι ηθοποιοί «κλείνουν το μάτι» στον θεατή: Η προάσπιση και η ενδυνάμωση της δημοκρατίας δεν είναι μόνο θεατρικό εύρημα κι εργαλείο αλλά καθημερινή υποχρέωση των πολιτών.
Η ταυτότητα της παράστασης
Σύλληψη – Σκηνοθεσία -Δραματουργική επεξεργασία: Ένκε Φεζολλάρι
Μετάφραση αποσπασμάτων του Πελοποννησιακού πολέμου του Θουκυδίδη: Άγγελος Σ. Βλάχος (εκδ. Εστία)
Κείμενα – διαμόρφωση δραματουργίας: Βάνα Πεφάνη, Vefi Redhi, Χρήστος Καρασαββίδης και Ένκε Φεζολλάρι
Σύμβουλος δραματουργίας: Ναταλί Μηνιώτη
Ακαδημαϊκή Σύμβουλος: Έφη Καρακάντζα
Μουσική: Κωνσταντίνος Ευαγγελίδης
Κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης
Παίζουν: Βάνα Πεφάνη, Vefi Redhi, Χρήστος Καρασαββίδης και Ένκε Φεζολλάρι
Kάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:30, στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Κλείστε το εισιτήριό σας εδώ
