Τα κλισέ τα θέλουν να είναι παντοτινά και ο καλύτερος φίλος των γυναικών, αλλά και των ανδρών που τα προσφέρουν. Η αλήθεια όμως είναι λίγο διαφορετική.
Οι γυναίκες επιθυμούν να τους προσφερθούν ως δείγμα λατρείας προς το πρόσωπό τους από τον πρίγκιπα του παραμυθιού, αλλά και καταξίωσης που τελικά τον παντρεύτηκαν. Επί της ουσίας, ο μύθος των διαμαντιών έχει εδραιωθεί επάνω στα στερεότυπα και τον σεξισμό, είναι γνωστό αυτό. Το «μονόπετρο» θεωρείται ορόσημο σε μια σχέση.
Είναι όμως πραγματικά τόσο πολύτιμα και δυσεύρετα; Τα διαμάντια θεωρούνταν σπάνια, όμως η ανακάλυψη ενός μεγάλου κοιτάσματος στη Νότια Αφρική το 1800, ήρθε να ανατρέψει τα δεδομένα. Επειδή το πλήγμα για την αγορά ήταν τεράστιο, οι εταιρίες που δραστηριοποιούνταν στον κλάδο των διαμαντιών συσπειρώθηκαν και άρχισαν να τα διοχετεύουν στην αγορά σε μικρές ποσότητες, δημιουργώντας τεχνητή ζήτηση που αυξάνει την τιμή πώλησης. Στην πορεία, με την ανάπτυξη του marketing, ξεκίνησε η προώθηση του προϊόντος, ως είδος πολυτελείας μεν, άκρως απαραίτητου για μια επιτυχημένη πρόταση γάμου δε. Στην διαφημιστική εκστρατεία επιστρατεύτηκαν μεγάλα ονόματα του κινηματογράφου και της μουσικής, αναδεικνύοντας με τη φήμη τους τη λάμψη των διαμαντένιων κοσμημάτων.
Ingrid Bergman, Grace Kelly, Audrey Hepburn και πολλές άλλες καλλιτέχνιδες της εποχής, φορούν υπέροχα κοσμήματα στις ταινίες που πρωταγωνιστούν. H Marilyn Monroe τραγουδά «τα διαμάντια είναι ο καλύτερος φίλος των κοριτσιών», και η Shirley Bassey «Τα διαμάντια είναι παντοτινά». Στα σενάρια των ταινιών, οι άνδρες ηθοποιοί γονυπετείς προσφέρουν στις απαστράπτουσες καλλονές συμπρωταγωνίστριές τους ένα διαμαντένιο δαχτυλίδι, δείγμα αγάπης και αφοσίωσης, ανεβάζοντας τον πήχη για τους κοινούς θνητούς…
Ωστόσο, τι κρύβουν τα διαμάντια; Η εκτυφλωτική λάμψη τους, είναι το όμορφο περιτύλιγμα της εκμετάλλευσης του αδύναμου από τον ισχυρό, μια ιστορία παλιά, όσο και η ανθρωπότητα. Η πολύπαθη Αφρικανική Ήπειρος, η τόσο πλούσια σε φυσικούς πόρους μα ταυτόχρονα τόσο φτωχή, είναι το θύμα των μεγάλων εταιρειών διαμαντιών. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, η συνολική αξία των διαμαντιών που εξορύσσονται παγκοσμίως ανέρχεται σε 6.8 δισ. ευρώ από τα οποία το 65% προέρχεται από χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αφρικής.
Τα αδαμαντωρυχεία της Μαύρης Ηπείρου, ήταν ανέκαθεν το μέσο που όπλιζε τα χέρια των διεφθαρμένων πολιτικών, το μέσο που χρηματοδοτούσε εμφύλιους σπαραγμούς και γενοκτονίες, ως αποτέλεσμα της προσφιλούς πρακτικής των ξένων συμφερόντων να δυναμιτίζουν πολέμους με στόχο την κατάκτηση των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πηγών. Από αυτά τα κοιτάσματα, αναδύονται τα «ματωμένα διαμάντια», που φτάνουν στις κοσμηματοθήκες της Δύσης εκτυφλωτικά λαμπερά, αλλά με βαρύ φόρο αίματος να τα συνοδεύει. Παράδειγμα, ο εμφύλιος πόλεμος στη Σιέρα Λεόνε που διήρκησε έντεκα χρόνια (1991 – 2002). Κατά τη διάρκεια της αιματοχυσίας στην περιοχή, οι αντάρτες εξανάγκαζαν τoν άμαχο πληθυσμό να εργάζεται στην εξόρυξη διαμαντιών και με τα κέρδη από την πώλησή τους προμηθεύονταν όπλα.
Κι αν τα διαμάντια δεν φέρουν αποκλειστικά φόρο αίματος, ωστόσο κανείς μάλλον δεν θέλει να γνωρίζει με ποιο τρόπο έρχονται στην επιφάνεια της γης. Εργάτες με ελάχιστα μέτρα προστασίας για την υγεία και την σωματική τους ακεραιότητα σκάβουν τη γη ή είναι βουτηγμένοι στη λάσπη αναζητώντας τα πολύτιμα πετράδια. Παιδιά, συχνά από πολύ μικρή ηλικία, αναμοχλεύουν τη γη για να μπει στο τραπέζι της οικογένειας λίγο ψωμί παραπάνω. Τα τόσο ακριβά πετράδια, βγαίνουν στο φως από ταλαιπωρημένα χέρια που πληρώνονται με ψίχουλα.
Στην ουσία όμως, τα διαμάντια είναι απλά άλλο ένα προϊόν λιανικής που διαφοροποιείται μόνο λόγω μάρκετινγκ. Η φράση που αποδίδεται στον δισεκατομμυριούχο Νοτιοαφρικανό επιχειρηματία που δραστηριοποιείται στην εξόρυξη διαμαντιών, Nicky Oppenheimer, είναι χαρακτηριστική αυτής της πραγματικότητας: «Τα διαμάντια είναι εγγενώς άχρηστα, εκτός από τη βαθιά ψυχολογική ανάγκη που καλύπτουν».
Διαβάστε επίσης
10 πράγματα που αξίζει να ξέρετε για τα διαμάντια
Ακολουθήστε το zeitgeist.gr για να ενημερώνεστε πρώτοι για νέα θέματα και να στηρίξετε την ποιοτική δημοσιογραφία. Ένα like στο banner που βλέπετε κάτω αρκεί!