Το 1997, ο πρώην σοβιετικός ηγέτης χρειαζόταν χρήματα και η Pizza Hut χρειαζόταν έναν celebrity για την καμπάνιά της. Ακολούθησε μια στιγμή καπιταλιστικής ανθολογίας και καταναλωτικής ευδαιμονίας.
Οι παλαιότεροι ίσως θυμούνται τη διαφήμιση του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ/Γκορμπάτσεφ/Γκορμπατσέφ για γνωστή αμερικανική αλυσίδα πίτσας. Συνοδευόμενος από την (υποτιθέμενη ή πραγματική;) εγγονή του ξεγλιστρά σε ένα από τα πρώτα καταστήματα της αλυσίδας στην πρώην ΕΣΣΔ για να απολαύσει μια thin crisp.
Η διαφήμιση θα είχε ξεχαστεί αν δεν υπήρχε το ίντερνετ και το Youtube, από όπου ξεκίνησε μια δεύτερη ζωή. Υπάρχει μια αναμφισβήτητη πολιτική ηδονοβλεψία στο να βλέπεις έναν άντρα που κάποτε κυβερνούσε μια υπερδύναμη, να παραγγέλνει πίτσα. Οι περισσότεροι διαχρονικά έχουν χαρακτηρίσει αρνητικά τη συμμετοχή του Γκόρμπι στη διαφήμιση, περιγράφοντας τη στιγμή ως, τουλάχιστον, «αμήχανη». Οι περισσότεροι στέκονται στη συμμετοχή του σοβιετικού ηγέτη σε αυτή, παρά στο σποτ, αυτό καθ’ αυτό.
Κι, όμως, ο Γκορμπατσόφ δεν είναι στην πραγματικότητα ο πρωταγωνιστής της διαφήμισης. Δεν μιλάει καν. Είναι θεατής στο κεντρικό δράμα της διαφήμισης, μια διαμάχη για την πολιτική κληρονομιά του Γκορμπατσόφ μεταξύ ενός φλογερού, υπέρ των μεταρρυθμίσεων νεαρού άνδρα και ενός συντηρητικού ηλικιωμένου
-πιθανώς πρόκειται για πατέρα και γιο που διαφωνούν. Οι δύο τους ανταλλάσσουν κατηγορίες σε σχέση με την πολιτική του Γκορμπατσόφ:
– «Εξαιτίας του, έχουμε οικονομική σύγχυση!»
– «Χάρις σε αυτόν έχουμε ευκαιρίες!»
– «Απόλυτο χάος!»
– «Ελπίδα!»
Πριν μια ηλικιωμένη γυναίκα διευθετήσει το θέμα: «λόγω αυτού, έχουμε πλέον πολλά πράγματα… όπως η Pizza Hut!»
«Χαίρε Γκορμπατσόφ» φώναξε όλο το τραπέζι στο τέλος.
Από πολλές απόψεις, είναι μια όμορφη ταινία μικρού μήκους και μια πολύ απρόσμενη διαφήμιση: Ποιος θα το πίστευε ότι η διαφωνία μιας παρέας Μοσχοβιτών που διαφωνούν για το τέλος του κομμουνισμού θα αποτελούσε αγοραστική πρόταση για κατανάλωση πίτσας;
Για τους ανθρώπους που δημιούργησαν τη διαφήμιση (τα στελέχη της BBDO, τους «πράκτορες», τους δημιουργικούς) ήταν ένα επαγγελματικό ορόσημο. Αλλά για τον ίδιο τον Γκορμπατσόφ, η ιστορία της διαφήμισης είναι μια τραγωδία: η προσπάθεια ενός ανθρώπου να βρει -και να χρηματοδοτήσει- μια χώρα που δεν ήθελε τίποτα από αυτόν…
Διαβάστε επίσης
Μεγάλο Αφιέρωμα: 30 χρόνια από την πτώση της ΕΣΣΔ
Όταν ο Άντι Γουόρχολ ζωγράφιζε σφυροδρέπανα