Είναι δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι στη Σοβιετική Ένωση υπήρχαν μυστικές πόλεις, χωρίς όνομα, στις οποίες δεν επιτρεπόταν η είσοδος και η παραμονή παρά μόνο στους κατοίκους τους.
Οι πόλεις αυτές, ορισμένες εκ των οποίων με δεκάδες χιλιάδες κατοίκους, είχαν δημιουργηθεί γύρω από βιομηχανικά συγκροτήματα ύψιστης ασφάλειας, εργοστάσια παραγωγής στρατιωτικού υλικού (κυρίως πυρηνικές κεφαλές) ή εγκαταστάσεις επεξεργασίας ραδιενεργών υλικών και τοξικών αποβλήτων. Στα εργοστάσια αυτά εργάζονταν πολίτες και στρατιωτικοί. Κανείς, εκτός από τους κατοίκους των πόλεων αυτών, δεν μπορούσε να τις επισκεφτεί, να τις φωτογραφίσει ή να γράψει για αυτές. Οι κάτοικοί τους μπορούσαν να κινηθούν εκτός των κλειστών πόλεων για να επισκεφτούν συγγενείς τους ή να κάνουν διακοπές, κανένας όμως «μη έχων εργασία» δεν μπορούσε να εισέλθει.Οι πρώτες κλειστές, μυστικές πόλεις στη Σοβιετική Ένωση δημιουργήθηκαν όταν οι σοβιετικοί έθεσαν σε λειτουργία το πυρηνικό πρόγραμμά τους, το 1945. Τότε ο Στάλιν ίδρυσε την Επιτροπή Κρατικής Άμυνας με εντολή να προχωρήσει στον εμπλουτισμό ουρανίου και την ανάπτυξη τεχνολογίας για παραγωγή ατομικής βόμβας. Οι σοβιετικοί πολίτες που δεν ζούσαν κοντά σε αυτές τις κλειστές πόλεις δεν ήξεραν τίποτα για αυτές, και οι πληροφορίες για την τοποθεσία τους κρατήθηκαν για δεκαετίες κρυφές. Οι μόνοι άνθρωποι που μπορούσαν να εισέλθουν στις κλειστές πόλεις είτε έπρεπε να εργαστούν εκεί είτε ήταν στενοί συγγενείς των μόνιμων κατοίκων.
Όλοι οι κάτοικοι των κλειστών πόλεων έπρεπε να υπογράψουν ένα έντυπο στο οποίο δήλωναν ότι δεν θα αποκάλυπταν ποτέ το όνομα ή την τοποθεσία της πόλης. Όταν κάποιος θα τους ρωτούσε που έμεναν, αυτοί θα έλεγαν το όνομα της πλησιέστερης μεγάλη πόλης. Το σοβιετικό κράτος είχε δώσει κωδικές ονομασίες σε αυτές τις πόλεις: οι πιο γνωστές ήταν η Τσελιαμπίνσκ-40 (σήμερα ονομάζεται Οζέρσκ), η Κρασνογιάρσκ-26 (σήμερα Ζελέζνογκορσκ) και η Σβερντλόφσκ-45 (σήμερα Λέσνοϊ).
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ο κατάλογος αυτών των πόλεων δημοσιοποιήθηκε και σε όλες δόθηκαν κανονικά ονόματα. Κάποιες εγκαταλείφτηκαν, μερικές μετατράπηκαν σε ανοιχτές πόλεις, αλλά υπάρχουν ακόμα μερικές πρώην μυστικές πόλεις όπου οι επισκέπτες δεν μπορούν να πάνε χωρίς ειδική άδεια, καθώς τα εργοστάσια ύψιστης ασφάλειας λειτουργούν ακόμα.
Το Λέσνοϊ είναι μια από τις πόλεις αυτές. Τότε λεγόταν Σβερντλόφσκ-45 διότι βρίσκεται κοντά στην πόλη Σβερντλόφσκ, το σημερινό Γεκατερίνμπουργκ (Αικατερινούπολη). Ιδρύθηκε το 1947 και στην κατασκευή συμμετείχαν περίπου 30.000 πολιτικοί κρατούμενοι. Το 1948, στην πόλη κατασκευάστηκε εργοστάσιο ηλεκτρομαγνητικού διαχωρισμού ισοτόπων, ενώ δεύτερο εργοστάσιο ανεγέρθηκε αργότερα για την παραγωγή πυρηνικών κεφαλών, πανίσχυρο όπλο το οποίο αποτέλεσε για δεκαετίες την ασπίδα προστασίας της Σοβιετικής Ένωσης από τις ΗΠΑ.
Το Λέσνοϊ συνεχίζει να αποτελεί έδρα βιομηχανιών που παράγουν πυρηνικές κεφαλές και στα κρατικά εργοστάσιά του εργάζονται περίπου 9.000 άνθρωποι, το ένα πέμπτο των κατοίκων. Ακόμη και σήμερα είναι πολύ δύσκολο σε ξένο να επισκεφτεί την πόλη: Ο δημοσιογράφος Ιβάν Τσεσνόκοφ χρειάστηκε να περιμένει δύο μήνες προκειμένου να εξασφαλίσει την άδεια εισόδου στο εργοστάσιο το 2016 ενώ έπρεπε να συνεννοηθεί και με τις στρατιωτικές αρχές για την εκεί παραμονή του.
Η ζωή στις μυστικές πόλεις του σοβιετικού καθεστώτος κυλούσε απολύτως «κανονικοποιημένα»: σπίτι, δουλειά, σπίτι. Τη μονοτονία έσπαγαν οι κρατικά οργανωμένες γιορτές στα πολιτιστικά μέγαρα, τα νεολαιίστικα κέντρα που λειτουργούσαν τα απογεύματα και ο αθλητισμός, η μεγάλη διέξοδος για πολλά παιδιά των πόλεων αυτών. Ο αθλητισμός σε αντίθεση με ότι ευαγγελίζονταν οι σοβιετικοί στόχευε αποκλειστικά και μόνο στις διακρίσεις οι οποίες με τη σειρά τους αποτελούσαν τον μόνο τρόπο απόδρασης από τις μυστικές πόλεις και τα θανατηφόρα εργοστάσια της σοβιετικής στρατοκρατίας.
