Αξίζει να επενδύσετε; Ποιο είναι το καλύτερο; Μήπως είναι απάτη; Τι θα γίνει με το δολάριο; Το Zeitgeist λύνει όλες τις απορίες.
Το Bitcoin, το πρώτο κρυπτονόμισμα, κυκλοφόρησε το 2009. Σήμερα, υπάρχουν χιλιάδες κρυπτονομίσματα με συνολική αξία περίπου 2 τρις δολάρια και εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που ασχολούνται με αυτά. Ο κίνδυνος να αναδειχθούν τα κρυπτονομίσματα σε μια τεράστια κερδοσκοπική φούσκα που θα πλήξει πολλούς αφελείς επενδυτές είναι ορατός, ενώ πολλές περιουσίες εξατμίστηκαν με την πρόσφατη πτώση των τιμών. Εδώ θα βρείτε όσα πρέπει να γνωρίζετε σήμερα για να προστατευτείτε.1. Τα κρυπτονομίσματα είναι καλή επένδυση;
Τα επενδυτικά κεφάλαια που πηγαίνουν σε Bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα έχουν πολλαπλασιαστεί πια. Ακόμη και μεγάλες τράπεζες όπως η Goldman Sachs και η Morgan Stanley μπαίνουν στο παιχνίδι [τώρα αυτό είναι καλό;]. Και σίγουρα θα είχατε εκπληκτική απόδοση αν είχατε αγοράσει κάποιο από τα πιο γνωστά κρυπτονομίσματα το 2020. Άλλωστε, η συζήτηση δεν είναι πια αν τα κρυπτονομίσματα είναι αποδοτική επένδυση, αλλά ποιο κρυπτονόμισμα είναι η πιο ενδεδειγμένη ή το ποιο είναι κατάλληλο για εσάς. Εδώ όμως θέλει προσοχή. Ένα μέρος της επιτυχίας τους είναι η αναλογία προσφοράς και ζήτησης. Η προσφορά, λοιπόν, είναι συγκεκριμένη και έχει ταβάνι. Για παράδειγμα, περίπου 18,5 εκατομμύρια Bitcoin έχουν δημιουργηθεί ως στιγμής, και τελικά θα υπάρξουν το πολύ ως 21 εκατομμύρια Bitcoin. Αυτό είναι το ανώτατο όριο που καθορίζεται από το πρόγραμμα υπολογιστή που διαχειρίζεται την προσφορά του εν λόγω κρυπτονομίσματος. Από εκεί και πέρα, η έλλειψη από μόνη της δεν αρκεί για να δημιουργήσει αξία. Πρέπει να υπάρχει και ζήτηση. Δεδομένου ότι τα κρυπτονομίσματα δεν μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση των περισσότερων πληρωμών και δεν έχουν άλλες εγγενείς χρήσεις, ο μόνος λόγος που έχουν αξία είναι επειδή πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι αποτελούν καλές επενδύσεις. Εάν αυτό αλλάξει, εάν πάψουν οι άνθρωποι να το πιστεύουν, τότε η αξία τους θα μπορούσε πολύ γρήγορα να καταστεί ίση με το μηδέν.
2. Ποιο κρυπτονόμισμα είναι το καλύτερο;
Το Bitcoin θεωρείται ο γεννήτορας των κρυπτονομισμάτων και για αυτό αρκετά συντηρητικό, ενώ οι κερδοσκόποι, συνωθούνται σε άλλα, όπως το Dogecoin. Έχουμε δει, άλλωστε, πηχυαίους τίτλους στο διεθνή τύπο να ισχυρίζονται ότι το Bitcoin και το Ethereum πνέουν τα λοίσθια και ότι θα φάνε τη σκόνη του Dogecoin και των άλλων καινοφανών νομισμάτων. Είναι αλήθεια ότι η τεχνολογία του Bitcoin φαίνεται ξεπερασμένη σε σύγκριση με ορισμένα από τα νεότερα κρυπτονομίσματα που επιτρέπουν μεγαλύτερη ανωνυμία για τους χρήστες, ταχύτερη επεξεργασία συναλλαγών και πιο εξελιγμένα τεχνικά χαρακτηριστικά που διευκολύνουν την αυτόματη επεξεργασία σύνθετων χρηματοοικονομικών συναλλαγών. Ωστόσο, παρόλα τα μειονεκτήματά του, το Bitcoin παραμένει κυρίαρχο, καθώς σήμερα αντιπροσωπεύει περίπου το 50% της συνολικής αξίας όλων των κρυπτονομισμάτων.
3. Μπορούν τα κρυπτονομίσματα να χρησιμοποιηθούν για πληρωμές;
Τα κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin και το Ethereum σχεδιάστηκαν ως ένας τρόπος για την πραγματοποίηση πληρωμών χωρίς να βασίζονται στους παραδοσιακούς τρόπους όπως τα χαρτονομίσματα, οι χρεωστικές κάρτες, οι πιστωτικές και οι επιταγές. Η Λευκή Βίβλος του Bitcoin προβλέπει ένα ηλεκτρονικό σύστημα πληρωμών που επιτρέπει σε «οποιαδήποτε δύο πρόθυμα μέρη να συναλλάσσονται απευθείας μεταξύ τους χωρίς την ανάγκη για ένα αξιόπιστο τρίτο μέρος», αποκόπτοντας έτσι τις κυβερνήσεις και τις τράπεζες από την οικονομική αλυσίδα. Στην πραγματικότητα, όμως, οι συναλλαγές με κρυπτονόμισμα είναι και αρκετά ακριβές, αλλά και χρονοβόρες. Χρειάζονται περίπου 10 λεπτά για την επικύρωση μιας συναλλαγής με Bitcoin, ενώ η μέση χρέωση για μία μόνο συναλλαγή ανέρχεται σε περίπου 20 δολάρια. Η Ethereum, το δεύτερο μεγαλύτερο κρυπτονόμισμα, επεξεργάζεται τις συναλλαγές ελαφρώς ταχύτερα, αλλά έχει επίσης υψηλές χρεώσεις. Άρα, η απάντηση είναι «ναι», αλλά υπό τις παραπάνω προϋποθέσεις.
4. Έχουν τα κρυπτονομίσματα σταθερή αξία;
Όχι! Οι διακυμάνσεις στις τιμές των περισσότερων κρυπτονομισμάτων είναι εντελώς απρόβλεπτες, κάτι που τα καθιστούν αναξιόπιστα ως μέσο πληρωμής. Στα τέλη Απριλίου η ισοτιμία ενός Dogecoin ήταν 20 σεντς του δολαρίου. Μετά από δύο εβδομάδες ξεπέρασε το μισό δολάριο και μετά από λίγο έχασε το 50% της αξίας του. Πολύ συχνά οι ημερήσιες διακυμάνσεις ξεπερνούν το 10%, ενώ η πρόσφατη ανακοίνωση του Elon Musk ότι η Tesla δεν θα δέχεται πλέον το Bitcoin ως μέθοδο πληρωμής, αντιστρέφοντας μια πολιτική που είχε εφαρμόσει νωρίτερα στο έτος, προκάλεσε μεγάλη πτώση. Αυτές διακυμάνσεις καθιστούν τα κρυπτονομίσματα πολύ επίφοβα.
5.Τα κρυπτονομίσματα θα αντικαταστήσουν το δολάριο;
Τα ψηφιακά νομίσματα θα αποτελέσουν απειλή για το δολάριο όταν και αν ποτέ η κυβέρνηση των ΗΠΑ σταματήσει να το στηρίζει. Στον αντίποδα τα κρυπτονομίσματα δεν υποστηρίζονται από τίποτα άλλο, από καμία κεντρική τράπεζα ή οικονομική πολιτική, πέρα από την πίστη των ανθρώπων που τα κατέχουν. Εύλογα, οι επενδυτές εξακολουθούν να εμπιστεύονται το δολάριο, ακόμη και στους δύσκολους καιρούς των χαμηλών επιτοκίων. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι τα νέα κρυπτονομίσματα που ονομάζονται stablecoins και στοχεύουν να έχουν σταθερές ισοτιμίες ώστε να διευκολύνουν την πραγματοποίηση ψηφιακών πληρωμών. Το Facebook σχεδιάζει να εκδώσει το δικό του κρυπτονόμισμα (Diem), το οποίο θα αντιστοιχεί σε ένα δολάριο ΗΠΑ. Όμως, η αξία των σταθερών νομισμάτων προέρχεται ακριβώς από τη στήριξή τους από νομίσματα που εκδίδονται από την κυβέρνηση. Έτσι, ενώ τα δολάρια ενδέχεται να γίνουν λιγότερο σημαντικά για την πραγματοποίηση πληρωμών, η υπεροχή του δολαρίου ΗΠΑ δεν θα αμφισβητηθεί.
6. Τα κρυπτονομίσματα είναι απάτη;
Αυτό δεν μπορεί να το ισχυριστεί κάποιος έτσι απλά, σίγουρα όμως αν είναι, είναι πολύ καλά οργανωμένη. Ο μεγιστάνας επενδυτής Γουόρεν Μπάφετ (Warren Buffett) συνέκρινε τα κρυπτονομίσματα με την ολλανδική μανία του 17ου αιώνα για τις τουλίπες, ενώ ο κυβερνήτης της Τράπεζας της Αγγλίας Andrew Bailey προειδοποίησε: «Αγοράστε τα μόνο εάν είστε έτοιμοι να χάσετε όλα τα χρήματά σας». Ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί χαρακτήρισε το Bitcoin «τη μητέρα όλων των κομπίνων» και επέκρινε την υποκείμενη τεχνολογία του.
7. Μπορεί κάποτε τα ψηφιακά νομίσματα να αντικαταστήσουν πλήρως τα φυσικά;
Καθώς η τεχνολογία ωριμάζει, τα stablecoin θα επηρεάσουν την άνοδο των ψηφιακών πληρωμών και θα μειώσουν τις συναλλαγές με μετρητά. Η προοπτική ανταγωνισμού από τέτοια ιδιωτικά νομίσματα ωθεί τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο να σχεδιάσουν ψηφιακές εκδόσεις των νομισμάτων τους. Οι Μπαχάμες π.χ. έχουν ήδη διαθέσει ψηφιακό νόμισμα μέσω της κεντρικής τους τράπεζας, ενώ χώρες όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Σουηδία διεξάγουν πειράματα με το δικό τους επίσημο ψηφιακό χρήμα. Αυτό όμως είναι κάτι διαφορετικό από τα κρυπτονομίσματα, καθώς εδώ τα ψηφιακά νομίσματα εκδίδονται από τις κεντρικές τράπεζες. Εν κατακλείδι, όποια κι αν είναι η τελική τους μοίρα, οι τεχνολογικές καινοτομίες που στηρίζουν τα κρυπτονομίσματα θα μεταμορφώσουν στο μέλλον τη φύση του χρήματος.