Ο δρόμος για την αυτοβελτίωση είναι μακρύς, δύσκολος και επίπονος. Εμπόδια αποτελούν τα ψέματα που λέμε, συνήθως, στον εαυτό μας και τα οποία καταλήγουν στην αυτοεξαπάτηση.
Το χάσμα μεταξύ αυτού που θέλει να είναι κάποιος και αυτού που είναι πραγματικά, ενίοτε, είναι μεγάλο. Άλλωστε, ποιος δεν έχει εξαπατήσει τον εαυτό του κατά την προσπάθεια επιδίωξης ενός σημαντικού στόχου; Ποιος δεν έχει κάνει αλλεπάλληλες προσπάθειες να ξεκινήσει μια δίαιτα, γυμναστήριο, μια υγιεινή συνήθεια, λέγοντας στον εαυτό του «…από Δευτέρα…»; Παρόλα αυτά, γιατί συνεχίζουμε να λέμε ψέματα στον εαυτό μας για το τι πιστεύουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε; Να, η απάντηση…
Γιατί λέμε ψέματα στον εαυτό μας
Μία από τις βασικές αρχές της θεραπείας Αποδοχής και Δέσμευσης (ACT) είναι ο ρόλος που παίζουν οι προσωπικές αξίες και τα κίνητρα. Όταν μπορούμε να πούμε «αυτό πρεσβεύω» με δύναμη και πεποίθηση, έχουμε τη δύναμη να συνεχίσουμε να προχωράμε μπροστά μέσα από προκλήσεις και δυσκολίες. Όταν οι αξίες μας δεν καθορίζονται με σαφήνεια ή δεν διατηρούνται έντονα, θα παραπαίουμε στις δεσμεύσεις μας και δεν θα καταφέρνουμε να εκπληρώσουμε τους στόχους μας. Εδώ είναι η σκληρή αλήθεια: Η προσωπική ανάπτυξη δεν είναι το μόνο μας κίνητρο. Έχουμε έντονη επιθυμία για άνεση. Πιο συγκεκριμένα, θέλουμε να νιώθουμε καλά και να δείχνουμε καλά, κάτι που είναι συχνά πολύ πιο σημαντικό για εμάς από το να κάνουμε ό,τι είναι καλό και σύμφωνα με τις αξίες μας. Όταν θέτουμε προσδοκίες για τον εαυτό μας που δεν είναι ρεαλιστικές, καθοδηγείται εν μέρει από την επιθυμία μας να δείχνουμε όμορφα. Μας αρέσει η ιδέα της αυτοβελτίωσης, της επιτυχίας και της ολοκλήρωσης. Φανταζόμαστε τους άλλους να μας επευφημούν και να είναι περήφανοι για τα επιτεύγματά μας. Η αποδοχή τους τροφοδοτεί τον εγωισμό μας και μας βοηθά να διατηρούμε την πεποίθηση ότι πρόκειται να ξεκινήσουμε μια επιχείρηση, να γράψουμε ένα βιβλίο ή να τρέξουμε έναν ημιμαραθώνιο.
5 Παραδείγματα για το πώς δημιουργούμε αυταπάτες στον εαυτό μας
α) Χρησιμοποιούμε τον καιρό ως δικαιολογία. Όταν παίρνουμε θέση για κάτι πραγματικά σημαντικό, λίγη βροχή δεν πρόκειται να μας σταματήσει. Ούτε η ζέστη, το κρύο, το χιόνι, ο άνεμος ή η υγρασία.
β) Δεν έχουμε σχέδιο, πίστη και ενθάρρυνση / καθοδήγηση. Δεν είναι εφικτό να χάσουμε 5 κιλά μέσα σε μια εβδομάδα, να μιλάμε μια ξένη γλώσσα μέσα σε ένα μήνα, να οικοδομήσουμε τη σχέση με το άλλο μας μισό μέσα σε μια ημέρα. Χρειάζεται υπομονή, επιμονή και στρατηγική, στοιχεία που συχνά παραβλέπουμε.
γ) Δεν έχουμε αυτοπειθαρχία. Αν είχαμε την επιλογή ανάμεσα σε ένα ντόνατ τώρα, ή σε δύο ντόνατς πολύ αργότερα, θα επιλέγαμε το ντόνατ εκείνη τη στιγμή. Κοινώς, επιλέγουμε τη βραχυπρόθεσμη και όχι τη μακροπρόθεσμη απόλαυση καθώς τείνουμε με το παραμικρό να ζητάμε από τον ίδιο μας τον εαυτό επιβεβαίωση και να μην εμπιστευόμαστε τη διαδικασία. Για παράδειγμα, όλοι μας περιμένουμε μετά από την πρώτη κιόλας προπόνηση στο γυμναστήριο να έχουμε χάσει βάρος, σωστά; Κι όμως, οι άνθρωποι που κάνουν τη συνειδητή επιλογή να καθυστερήσουν την ικανοποίηση είναι πιο επιτυχημένοι σχεδόν σε οτιδήποτε κάνουν στη ζωή.
δ) Αγνοούμε συνειδητά οτιδήποτε άβολο. Απομακρυνόμαστε αυτόματα από τη δυσκολία, συνήθως με τρόπους που δεν είναι χρήσιμοι ή υγιείς μακροπρόθεσμα. Για να μειώσουμε την αγωνία μας, αποσπάμε την προσοχή μας, αποκλείουμε να κάνουμε πράγματα, παλεύουμε με τις αρνητικές μας σκέψεις, προσπαθούμε να ελέγξουμε τα συναισθήματά μας και χρησιμοποιούμε ουσίες όπως αλκοόλ, ναρκωτικά και φάρμακα για να νιώσουμε καλύτερα ή τουλάχιστον λιγότερο άσχημα. Συχνά δεν συνειδητοποιούμε ότι έχουμε και άλλες επιλογές, μια άλλη από το να απομακρυνθούμε από τη στεναχώρια μας. Μπορούμε να δεχτούμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας κάνοντας χώρο στη ζωή μας. Για να γίνει αυτό απαιτείται προθυμία να νιώσουμε άβολα. Ποιο είναι το χειρότερο που θα συμβεί αν πεινάσουμε για λίγες ώρες, ή νιώσουμε κούραση όταν γυμναζόμαστε; Είμαστε πιο δυνατοί από τις αδύναμες στιγμές μας – παρόλο που σπάνια το συνειδητοποιούμε.
ε) Είμαστε ευθυνόφοβοι. Τουλάχιστον, έχοντας γνώθι σαυτόν, δημοσιοποιούμε τις δεσμεύσεις και τα σχέδια που έχουμε κάνει στο περίγυρό μας ώστε να μας ενθαρρύνουν και να μας υποστηρίξουν. Παρόλα αυτά, κάθε διαδικασία που οδηγεί σε οποιαδήποτε αλλαγή στη ζωή μας απαιτεί σοβαρή ανάληψη ευθυνών πρώτα απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό και κατόπιν, απέναντι στους άλλους. Δυστυχώς, σπάνια το αντιλαμβανόμαστε αυτό.
Πως να ξεκινήσουμε
Εάν είμαστε έτοιμοι να σταματήσουμε να δίνουμε στον εαυτό μας υποσχέσεις που δεν μπορούμε να τηρήσουμε, βρισκόμαστε σε μια καλή αφετηρία. Ακόμα και αν αθετήσουμε τον λόγο μας απέναντι στον εαυτό μας, πρέπει να προσπαθήσουμε ξανά. Δεν μας καθορίζει το παρελθόν μας, αλλά η κατεύθυνση που βαδίζουμε.
Ο αγώνας για ανάπτυξη απαιτεί μεγάλη «αυτοσυμπόνια». Είμαστε σκληροί με τον εαυτό μας, κατηγορούμε τους εαυτούς μας για την έλλειψη ώθησης και κινήτρων και υποτιμούμε τον εαυτό μας όταν προσπαθούμε να κάνουμε κάτι νέο. Ας πάρουμε μια βαθιά ανάσα, ας κοιτάξουμε ευγενικά και με συμπόνια τον αγώνα που έχουμε μπροστά μας και σε κάθε περίπτωση, ας βάλουμε τα δυνατά μας!
Διαβάστε επίσης
Έτσι θα αντιμετωπίσετε στρες, άγχος και γήρανση
Αυτές είναι οι 4 πιο χειριστικές φράσεις που μπορεί να σας πουν
Πώς να καταλάβετε αν σας λένε ψέματα
Ακολουθήστε το zeitgeist.gr στο facebook για να ενημερώνεστε πρώτοι για τα νέα θέματα και να στηρίξετε την ποιοτική δημοσιογραφία, πατώντας like στο facebook banner που βλέπετε κάτω ή πάνω δεξιά.